Kömür madenleri için bantlı konveyör tasarımı ve tasarım parametrelerinin optimizasyonu

Design of belt conveyor for coal mines and optimization of design parameters

PDF İndir

Tez No: 455388
Yazar: ALPARSLAN SOLAK
Danışmanlar: PROF. DR. CEVAT ERDEM İMRAK
Tez Türü: Yüksek Lisans
Konular: Makine Mühendisliği, Mechanical Engineering
Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
Yıl: 2016
Dil: Türkçe
Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
Ana Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Bilim Dalı: Konstrüksiyon Bilim Dalı
Sayfa Sayısı: 115

Özet

Bu çalışmada bantlı konveyörlerin tarihinden, avantajlarından, dezavantajlarından, tasarım faktörlerinden, konveyör profillerinden, bantlı konveyörlerin kullanım alanlarından, bantlı konveyörlerin elemanlarından, tahrik mekanizmalarından, kullanılacak olan denklemlerden ve problemden bahsedilmiştir. Günümüzde gelişen teknoloji ile beraber daha fonksiyonel fabrikalar, maden ocakları, enerji santralleri ve limanlar ortaya çıkmıştır. Yapılan çalışmalar ile ham madde işlenmesi ve buna bağlı olarak üretim de artmıştır. Gerek maden ocakları gerekse üretim fabrikalarında malzeme ve diğer sanayi ürünlerinin miktarları artmış ve bunların daha kolay, hızlı ve güvenilir bir şekilde taşınması ihtiyacı doğmuştur. Taşıma teknolojisi; zaman, hareket ve miktar parametrelerini içeren, yükün paketlenmesini, taşınmasını ve depolanmasını sağlayan, hizmet ve işlem bileşenlerinden oluşur. Taşıma sistemlerini belli bir çizelgeye koyma veya belirli bir çerçevede gruplandırmak kolay değildir. Çünkü sistemin içindeki birçok faktör(taşınacak malzemenin cinsi, iletilecek yer, istenen ekonomi, zaman vb) bütün sistemi değiştirebilir. Örneğin iki nokta arasında cam taşıma işlemi ile beton harcı taşıma işlemi arasında olay olarak benzerlik dışında az sayıda benzerlik bulunur. Taşıma sistemi bileşenleri için, eleman özellikleri dikkate alınmak suretiyle ancak genel sınıflandırmalar yapabilmek mümkündür. Bunlar sürekli taşıyıcılar ve kesikli taşıyıcılardır. Konveyörler sürekli taşıyıcılar grubundadır. Konveyörlerin rulolu, zincirli, bantlı, yer ve hava tipi çeşitleri vardır. Bantlı konveyörler malzemenin taşınmasını sağlamanın dışında zamandan, enerjiden, gerekli insan gücünden ve ekonomiden çok büyük tasarruf sağlar. Kamyonlar, tırlar ve diğer malzeme taşıyan kara ulaşım araçları zorlu doğa koşullarında büyük engeller ile karşılaşırken, bantlı konveyörler yüksek eğimli arazileri kolay bir şekilde geçer. Birim zamanda tonlarca malzeme taşınacaksa bantlı komveyörler çok iyi bir seçim olacaktır. İnsan faktörünün araçlara göre daha az olduğu bantlı konveyörler güvenli bir taşıma işlemi de sağlamaktadır. Bantlı konveyörler otomotiv, enerji, gıda ve maden sanayisinde sıklıkla kullanılmaktadır. Bantlı konveyörlerin en önemli avantajı çalışması sırasında düşük bir enerji ile çalışmasıdır. Bant hattı düşük bir maliyet ile kurulur ve ucuz servis ücretleri ile bakımı yapılır. Saatte tonlarca malzeme iletimi gerçekleştirilir ve çelik halatlı bantların kullanılması ile 62 km mesafedeki yerlere taşıma yapabilirler. Dezavantajları ise tam kapasite ile çalışmazlar ise düşük verim oluştururlar. Çalışma esnasında toz oluşumu da görülmektedir. İyi bir tasarım düşünülmez ise konveyör bandında yüksek aşınmalar oluşabilir ve bu durum da ekonomik olarak firmayı olumsuz etkileyebilir. Bantlı konveyörlerin en önemli elemanı taşıyıcı banttır. Bant taşınacak olan malzemeyi üzerine alır ve sürekli olarak çekme, gerdirme kuvvetleri altındadır. Konveyör bant düşük özgül ağırlık, bükülme, az nem çekme özelliği, yüksek dayanım ve uzun ömür gibi özelliklere sahip olması istenir. Aksi takdirde çalışma sırasında banttaki bir aksaklık sistemin bir anda durmasına ve ekonomik olarak kayıplara sebep olur. Bant hattı eğimsiz, aşağı eğimli ve yukarı eğimli olarak tasarlanabilir. Konveyör bantın ana iskeletini öz(karkas) oluşturur. Karkasın malzemesi pamuktan, ipekten, poliamitten, poliesterden, cam iplikten ve çelik malzeden olabilir. Çelik karkasın kullanılması bandın gerilmelere karşı daha sağlam ve uzun ömürlü olmasını sağlar. Böylece daha uzak mesafelere malzeme iletimi sağlanır. Çelik özler 2 ye ayrılırlar. Bunlar çelik kortlu özler ve çelik saclı özlerdir. Bir diğer önemli eleman ise tahrik tamburlarıdır. Banda ilk hareketi veren ve bandın ilerlemesini sağlayan elemana tahrik tamburu denir. Bir bantlı konveyörün tahrikinin tasarımı ve tertibi, en büyük bant çekme kuvveti ve iletmenin uzunluğuna göre hareketinden, ayrıca bandın önceden seçilmiş olan boyutlarından ortaya çıkmaktadır. Çalışma esnasındaki işletme şartları da göz önüne alınmalıdır. Tamburlar döküm yoluyla veya sac levhaların kaynak yöntemi ile uçlarının birleştirilmesi ile imal edilirler. Şekilleri silindir veya bombeli(fıçı) şeklindedir. İmalat esnasında yapılacak bir hata eksen kaçıklığına bu durumda konveyör bantta hasar meydana getirebilir. İletim esnasında bantta çekme ve basma gerilmeleri oluşur. Buna bağlı olarak bandın kalınlığı, çekme ve basma dayanımı tambur çapını belirleyen faktörlerdir. Eğer bir bant kendi mukavemet sınırları içinde ne kadar çok zorlanıyor ise tambur çapı o kadar fazla olmalıdır. Yeterince zorlanmayan bantlarda minimum çapın altına inilebilir. Bantlı konveyörler çoğunlukla elektrik motoru ile tahrik edilirler. Motorun devir sayısı tahrik tamburunkinden fazla olduğundan, en az iki kademeli bir dişli kutusu koymak gerekir. Bant tahrik sistemleri ortam şartlarına, kullanılacak elemanların özelliklerine ve taşınacak malzemenin özelliğine bağlı olarak; baştan tahrik, kuyruktan tahrik veya çift tahrik olarak tasarlanırlar. Konveyörü boşta çalıştırmak için gerekli gücün, malzemeyi yatay olarak nakletmek için gerekli gücün, malzemeyi düşey olarak nakletmek için gerekli gücün, malzemeyi ivmelendirmek için gerekli gücün ve diğer güç kayıplarının toplamı konveyör bandı tahrik etmek için gerekli güce eşittir. Ancak toplam güç hesaplanırken ortam şartlarına, çevre kirliliğine ve elektrik motorunun verimine dikkat edilmelidir. Çok tamburlu sistemlerde düşük bant gerilmeleri meydana gelir ancak ilave motor ve dişli sistemlerinden kaynaklanan ilave masraf yaratır. Bantlı konveyör tasarımında bant hareket hızının ve tahrik gücünün hesaplanması için taşıma malzemesinin özelliklerinin, yoğunluğunun, bant özelliklerinin, taşıma uzunluğunun ve eğimin bilinmesi gereklidir. Konveyör uygulamaları için tahrik sistemi seçilirken sistemin; gücüne, hız denetim aralığına, kalkış duruş sayısına, kullanım yeri şartlarına, momentin değişimine ve diğer tahrik sistemleri ile arasındaki ilişkiye dikkat edilmeli, geniş kapsamda elemanlar incelenmeli ve birçok soru yanıtlanmalıdır. Önemli seçim sabit hız ile değişken hızlı tahrik seçimidir. Tahrik sistemi seçiminde proses, mekanik, elektrik enerjisi ve maliyet şartları da göz önünde bulundurulmalıdır. Konveyör uygulamaları; hız aralığı boyunca sabit moment, yüksek başlangıç momenti, yüksek atalet, yüksek ivmelenme ve yavaşlama momentleri ve çoklu tahrikler arasında yük paylaşımı, kontrol altına alınmış duruşlar gerektirir. Ayrıca özellikle daha uzun konveyörler için tercihen daha doğal frekanslarla çalışan uygun hızlı ve bant çekmelerine sahip kompleks mekanizmalar kullanılır. Motorlar, tahrik tamburunu harekete geçirmeleri nedeniyle çok önemlidir. Sistemin gerekliliklerine göre bantlı konveyörlerde redüktörlü motorlar, alternatif kısa devre motorları, alternatif bilezikli motorlar ve tekil motorlar kullanılır. Doğru akım motorları elektriksel gücün mekanik güce çevrilmesi ile oluşan moment kuvveti sayesinde stator denilen düzeneğin rotor üzerinde manyetik olarak döndüğü sistemlerdir. Bobinler üzerinden geçen akımın oluşturduğu manyetik alanın meydana getirdiği kutuplaşma ile ileri ve geri yönlü olarak, yani zıt kutupların çekmesi ve aynı kutupların birbirini itmesi prensibinin dairesel harekete dönüştürülmesi ile mekanik hareket üreten bir yapıdır. Verilen denklemlerden ve standart çizelgelerden yararlanılarak hesaplamalar yapılmıştır. Problem 500m eğimsiz ve 100m 30o eğime sahip iki konveyörün oluşturduğu hattın 500t/h debiye sahip taş kömürünün taşınmasıdır. Hesaplamaların sonunda bantlı konveyörde kullanılacak olan parçaların boyutları elde edilmiştir. Konveyör eğimi, sarılım açısı ve makara grupları parametreleri kullanılarak güç ve bant kuvvetlerinin değişimlerinin grafikleri oluşturulmuştur. Çeşitli yorumlar yapılmıştır.

Özet (Çeviri)

This study includes the history, advantages, disadvantages, design factors, conveyor profiles, use of belt conveyors, elements of belt conveyors, drive mechanisms, equations to be used and problem. With today's developing technology, more functional factories, mines, power plants and ports have emerged. With the work done, raw material processing and production have increased accordingly. The need for mines and production plants has increased the amount of materials and other industrial products and the need for them to move more easily, quickly and reliably. Transport technology; time, motion, and quantity parameters, providing the packing, transporting and storage of the burden; service and transaction components. It is not easy to put transport systems on a specific schedule or group them in a specific frame. Because many factors in the system (the type of material to be transported, the place to transmit, the desired economy, time, etc.) can change the whole system. For example, between the two points there is a small number of similarities between glass transport and concrete mortar transport except for the similarity of events. For transport system components it is however possible to make general classifications only taking into consideration the element characteristics. These are continuous carriers and intermittent carriers. The conveyors are in the continuous conveyor group. Conveyors have roll, chain, belt, floor and air type varieties. Belt conveyors provide enormous savings from time to time, from the necessary human power and from the economy, besides providing transport of materials. As the trucks and other material-carrying vehicles encounter large obstacles in harsh natural conditions, the banded conveyors easily pass through the high-slope terrain. Band conveyors will be a good choice if tons of materials will be transported at the unit time. Belt conveyors with a smaller human factor than the vehicles also provide a safe transport. Belt conveyors are frequently used in automotive, energy, food and mining industries. Advantages of belt conveyors work with low energy during operation. The tape is installed at a low cost and is maintained with cheap service fees. They can transport tons of material per hour and transport to locations within 62 km by using steel rope bands. The disadvantages are that if they do not work at full capacity so they produce low efficiency. Dust formation is also observed during operation. If a good design is not considered, high abrasions can occur on the conveyor belt and this can adversely affect the company economically. The most important component of belt conveyors is conveyor belt. The tape takes on the material to be transported and is constantly under pulling, stretching forces. It is desirable that the conveyor belt has properties such as low specific gravity, bending, low moisture retention, high strength and long life. Otherwise, a failure in the band during operation will cause the system to stop and economically lose. The tape line can be designed as non-sloping, down-sloping and up-sloping. The main frame of the conveyor belt forms the core (carcass). The material of the carcass can be from cotton, silk, polyamide, polyester, glass yarn and steel. The use of a steel frame ensures that the band is stronger and longer lasting against stresses. This allows material to be transported at longer distances. The steel extracts are split into 2 pieces. These are steel-core extracts and steel-sheet extracts. Another important element is drive drums. This is the first drive of the band and is called the driving drum which provides the advance of the band. The design and construction of a belt conveyor drive is based on the maximum belt pulling force and the length of the conveyor, as well as the pre-selected dimensions of the belt. Operating conditions during operation must be considered. The drums are manufactured by casting or by welding the ends of the sheet metal. Shapes are cylindrical or curved (barrel) shaped. An error to be made during manufacturing can lead to axial misalignment and in this case damage to the conveyor belt can occur. Tension and compression stresses occur in the belt during transmission. Accordingly, the thickness of the band, the tensile and compressive strength are the factors determining the diameter of the drum. The greater the diameter of the drum, the more difficult it is for a moment to be within its limits of strength. It can be lowered below the minimum diameter in bands that are not strong enough. Belt conveyors are mostly driven by electric motors. If the engine speed is greater than the drive drum, a gearbox with at least two stages should be installed. Depending on the ambient conditions, the characteristics of the components to be used and the characteristics of the material to be transported, They are designed from the beginning, from the tail or from the double drive. The sum of the power required to run the conveyor idle, the power needed to transport the material horizontally, the force required to transport the material vertically, the power required to accelerate the material, and other power losses is equivalent to driving the conveyor belt. However, attention should be paid to ambient conditions, environmental pollution and the efficiency of the electric motor when total power is calculated. In multi-drum systems, low-band stresses occur, but create additional costs due to additional motor and gear systems. For belt conveyor design, the characteristics of conveying material, density, belt characteristics, conveying length and slope must be known in order to calculate belt speed and drive power. While the drive system is selected for conveyor applications, attention must be paid to the power, speed control range, the number of stopping positions, the conditions of the use site, the change of moment and the relation with other drive systems. The wide range of elements should be examined and many questions should be answered. Important choice is variable speed drive with constant speed. Process, mechanical, electrical energy and cost conditions must be taken into account when choosing a drive system. Conveyor applications; Constant moment along the speed range, high starting torque, high inertia, high acceleration and deceleration moments, and load sharing between multiple drives require controlled downtimes. It also employs complex mechanisms with suitable speed and belt pulls, especially for longer conveyors, preferably operating at more natural frequencies. The motors are very important because the drive drum is in motion. Depending on the requirements of the system, the belt conveyors use alternating short-circuit motors, alternative ring motors and single motors. Direct current motors are systems that are magnetically rotated on the rotor, called the stator, by means of the moment force generated by the rotation of the mechanical power of the electrical power. It is a structure that generates mechanical motion by forward and backward polarity of the magnetic field generated by the current flowing through the coils that is by attracting opposite poles and converting the same polarity principle to circular motion. Calculations are made using the equations given and the standard charts. The problem is the transport of a stone cargo with 500 t/h in the line which is formed by two conveyors with 500m slope and 100m 30o slope. At the end of the calculations, the dimensions of the parts to be used in the belt conveyor have been obtained. Graphs of the changes of power and band forces were created using parameters of conveyor inclination, roll angle and reel groups. Various comments have been made.

Benzer Tezler

Tez No
521427
Discrete event simulation of a shearer performance for a longwall operation
Uzunayak üretim sistemine sahip bir yeraltı madeni için ayrık olay simülasyonu ile kesici performansının incelenmesi
ENVER YILMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Maden Mühendisliği ve Madencilik Orta Doğu Teknik Üniversitesi
Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CELAL KARPUZ
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA ERKAYAOĞLU
Tez No
522698
Cevher ve kömür hazırlama tesislerinde iş sağlığıve güvenliği açısından çalışma standartlarının belirlenmesi
Determination of working conditions with an emphasison occupational health and safety at mineral and coalpreparation plants
RAHMAN ÇITAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Maden Mühendisliği ve Madencilik İstanbul Üniversitesi
Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLGİN KURŞUN
Tez No
671561
Design and implementation of high power GaN amplifiers with nonlinear optimization techniques
Doğrusallaştırılmış yüksek güçlü GaN kuvvetlendiricilerin tasarımı ve gerçeklemesi
LIDA KOUHALVANDI
Doktora
İngilizce
2021
Elektrik ve Elektronik Mühendisliği İstanbul Teknik Üniversitesi
Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL SERDAR ÖZOĞUZ
Tez No
442052
Development of a computer-based risk assessment tool for underground coal mines
Yeraltı kömür madenleri için bilgisayar tabanlı bir risk değerlendirmesi aracı geliştirilmesi
FATMA NUR BÜYÜKKARA
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Maden Mühendisliği ve Madencilik Orta Doğu Teknik Üniversitesi
Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CELAL KARPUZ
Tez No
833421
Development of an accident causation model for underground coal mines
Yer altı kömür madenleri için bir kaza oluşum modelinin geliştirilmesi
RIDVAN MEVSİM
Doktora
İngilizce
2023
Kazalar Orta Doğu Teknik Üniversitesi
Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAY DEMİREL

Geri Dön