Türkçe: XVI. yüzyılın ikinci yarısında İstanbul' un ekmeği: İlle somun
Bread for İstanbul in the secund half of the sixteenth century: Indispensibly bread
- Tez No: 456820
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZLEM SERT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Ekmek, İstanbul, On Altıncı Yüzyıl, Göç, İklim, Şehir Tarihi, Bread, Istanbul, 16th century, Migration, Climate, City History
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 233
Özet
Erken Modern Dönem Osmanlı Devleti'nde ekmek yöneticiler, sıradan insanlar, askerler, tüccarlar ve köleler için“illa”gerekli olan bir besindir. Bu nedenle yokluğu, hayatın tamamına yansıyacak derin izler bırakmıştır. On altıncı yüzyılın sonlarında Akdeniz havzasını etkisi altına alan Küçük Buzul Çağı, genel olarak kurak bir iklimi çağrıştırır. Bu yıllarda yağmurlar, bazen kuraklığa neden olacak kadar az, bazen de sele neden olacak kadar aşırı yağıyordu. Bunun sonucunda Osmanlı coğrafyasını da içine alacak şekilde Akdeniz'de buğday darlıkları yaşanmaya başladı. Bir tahıl imparatorluğu olan Osmanlılar, tarımsal bir krize düştüler. Bu tarımsal kriz, özellikle kırsal hayatta kendini göstermiştir. İklimin, savaşların, artan vergilerin ve özellikle Celali İsyanlarının baskısını üzerinde hisseden köylüler, topraklarını terk ederek şehirlere göç ettiler. Göçle gelen bu insanlar, bir yandan tarım arazilerini boş bırakarak üretimin azalmasına, öte yandan şehirlere yerleşerek tüketimin artmasına neden olarak şehirlerde çift yönlü bir baskı yarattılar. Yaygın kuraklığın Anadolu ve Rumeli topraklarında neden olduğu uzun süreli kıtlıklar, tarım arazilerinin boş kalması, vergilerin artması, salgınlar, afetler, uzun süren maliyetli savaşlar ve bunların tetiklediği kaçakçılık, eşkıyalık ve usulsüzlük olayları İstanbul'a iaşe darlığı olarak yansıdı. Dışarıya bağımlı olan başkent, iaşede alım önceliğine sahip olsa da başka bölgelerde yaşanan olumsuzluklardan etkilenmeye devam etti. Osmanlı coğrafyasında derin izler bırakan iklim krizi nüfusu artan, iaşesi zora giren İstanbul'un sicillerine eksik ekmek olarak yansımıştır. Krizin yoğunlaştığı dönemlerde İstanbul sicillerinde, ekmeğin kalitesinde ve gramajında düşüş gözlenmektedir.
Özet (Çeviri)
In early era of Ottoman Empire, the bread was“indispensibly”necessary food for rulers, ordinary people, soldiers, tradesmen and slaves. Because of this, the scarcity of bread deeply affected all the spheres of life. The Little Ice Age which influenced the Mediterranen basin at the end of the 16th century is usually associated with arid climate. At these years, the precipitation was extremely fluctuating causing drought or flood. As a result of this, paucity of wheat had emerged across Mediterranean basin including Ottoman terrain. The Ottoman Empire whose economy mainly based on grain production had falled into a agricultural crisis. The impacts of this crisis were mainly seen in the agricultural life. The peasants had migrated to the cities as a result of the pressures coming from bad climate, increasing taxes and especially the Celali Rebellions. The migrants had created a double pressure on the bread crisis in the cities, they left the agricultural land so caused decreasing agricultural production, at the same time they caused increasing consumption of bread in the cities. The severe drought had caused long periods of famine, an increase in uncultivated agricultural land, increasing taxes, outbreak of epidemic diseases, disasters, and long lasting and costly wars, these events triggered smuggling, brigandage and irregularity, all these events were reflected to İstanbul as“subsistence shortage”Although the capital city, which was dependent on the other cities, had the priority of provision, it continued to be negatively affected from the problems of other regions. The climate crisis that deeply affected the Ottoman terrain is reflected to Istanbul Court Records as scarce bread. It is seen in the Istanbul court records that there is a decrease in the quality and weight of the bread in the peak times of the crisis.
Benzer Tezler
- XVI. yüzyılın ikinci yarısında Üsküdar'da sosyal ve ekonomik hayat (Şeriyye Sicillerine göre)
Social and economic life in Üskudar in second half of 16Th Century (according to Court Registires)
RAHŞAN KAYNAK
- Boğaziçi iskelelerindeki işlevsel değişimin mekansal etkileri
The spatial influences of the functional changes in the bosphorus piers
EVREN MÜFTÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET OCAKÇI
- Eyüp, Vezir Tekkesi restorasyon projesi
The 'Vezir Tekkesi' restoration project in Eyüp
YEŞİM BAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AHMET ERSEN
- XIX. yüzyılda ve XX. yüzyıl başında doğal, sosyo-ekonomik ve politik olayların İstanbul'un mekansal gelişimine etkileri
The effects of natural, socio-economic and political events on the spatial development of Istanbul in the XIX. century and at the beginning of the XX. century
MERVE ÖZBAY KINACI
Doktora
Türkçe
2021
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN ZEREN GÜLERSOY
- Nakkaş Osman'ın minyatürlerinde figür ve renk anlayışı
The Vision of figure and colour in miniatures of muralist Osman
ABDURRAHMAN EREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
El SanatlarıYüzüncü Yıl ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ DÜZGÜN