Nebâtî ve dîvânı
Nebâtî and Nebâtî‟s Turkish poems
- Tez No: 459677
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ÖMER DEMİRBAĞ, YRD. DOÇ. DR. RAHMİ TEKİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Nebâtî, Azeri Şiiri, Tahlil, İnceleme, 19. yüzyıl, Nimetullahiyye Tarikati, Kaçar Hanedanlığı, Nebâtî, Azeri Poems, Poems Analysis, Review, 19. Century, Nimetullahi cult, Kaçar Heraldry
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 536
Özet
19. yüzyıl Azeri sahasının önemli şairlerinden olan Seyyid Ebul-Kasım Nebâtî, hem klasik Türk edebiyatı hem de Âşık tarzı halk şiiri tarzında yazdığı manzumeleri ile tanınır. Bunun yanı sıra Nimetullâhî tarikatine intisap ederek, tarikatinin öğretilerini yaymak için çevresine müritler toplamış olan şair, sûfî bir kimliğe sahiptir. Şiirlerinde Mecnûn, Mecnûnşâh, Hançobânî ve Nebâtî mahlaslarını kullanmaktadır. İyi bir eğitim alan Nebâtî Türkçe, Farsça, Arapça ve Tatçayı iyi bilir ve bu dilleri kullanarak mülemma tarzında şiirler de kaleme alır. Kullanılan nazım türleri yönüyle oldukça çeşitli olan Nebâtî Divânı'nda gazel, kaside, rubai, tercî-i bent, mesnevi, mülemma, muhammes, müseddes, dübeyt, koşma, geraylı, beşlik gibi nazım şekilleri ile yazılmış toplam 200 Türkçe manzume yer almaktadır. Bu manzumelerde Nebâtî, zaman zaman dini konuları işlemekle beraber, özellikle halk şiiri tarzında yazdığı şiirlerde, beşeri aşk ve kadın güzellikleri gibi temaları optimist bir bakış açısıyla ele alır. Şiirlerinde pek çok yenilik göze çarpmaktadır. Beşlikler kullanması, orijinal mazmunları, dünyevi görüşündeki zıddiyetlerin şiirlerine aksi, iç kafiyelere düşkünlüğü, kafiye olarak seçilen sözcüklerdeki tekrar ve cinasların anlamsal özellikleri, Farsça terkiplerinde araya Türkçe sözcükler katması vb. şairin üslubunun farklı yönlerini oluşturmaktadır. Şiirlerde kullanılan dil oldukça sadedir. Halk deyimlerine ve yöresel söyleyişlere sıkça yer verilir. Nebâtî'nin, duygularını ve dertlerini ifade ederken oldukça samimi olduğu dikkat çeker. Şiirlerinde; Hz. Ali'ye duyduğu derin muhabbet ve saki, meyhane, piyale gibi unsurların çokça tekrarlanması da dikkat çekici özelliklerdir.
Özet (Çeviri)
Seyyid Ebul-Kasım Nebati, one of the prominent poets in the 19th century Azerbaijani poetry, is well-known with his poems both in classical Turkish literature and folk literature.In addition to this,he has a sufic identity, attending to Nimetullahi sect and gathering disciples around himself to spread the doctrines of the sect. He uses the pseudonyms“Mecnun”,“Mecnunşah”,“Hançobâni”and“Nebati”. Having a good education, the poet knows Turkish, Persian, Arabic, Tati well and he writes poems in mulemma style by using these languages. In the Divan of Nebati which is various with verse types, there are totally two hundred and nine Turkish poems written in the verse of gazelle, ode, rubaie, tercibend, masnavi, mulemma, pentastich(muhammes), müseddes, dubeyt, koshma, geraylı and quintet. Apart from dealing with religious themes in these poems from time to time, the poet handles the themes such as love and beauties of women with an optimistic view in his folk poems. In his poems, there are a lot of originalities that draw attention. Writing in the verse of quintet, using original metaphorical statements, reflecting the contradictions of his world views on his poems, being fond for internal rhymes, using semantic features of reiterations and puns in rhymed words, integrating Turkish poems into Persian phrases are some of the peculiarities of the poet's style. The poet's language is simple. The poet often includes folk sayings and local phraseologies in his poems. It draws attention that he is so sincere while expressing his feelings and griefs. Repeating the elements such as his devotion to Hazrat Ali, saki, inn, wineglass is also one of the remarkable features of his poetry.
Benzer Tezler
- Ahmedî, Kadı Burhâneddîn ve Seyyid Nesîmî divanlarında nebâtî unsurlar
The botanical elements in divans of Ahmedi, Kadı Burhaneddin and Nesimi
MELİKE BEYZA MURAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN BİLGİN
- Nebâtî'nin divânı'nda din ve tasavvuf, remizler ve mefhumlar
Nebâtî in the divan of religion and mysticism, concepts and associates
ERSİN GÜVE
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıKafkas ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHEDDİN İSPİR
- 18. yüzyıl divan şairlerinden Edirneli Kâmî ve Divanı'nın tahlîli
The analsiys of Divan of Edirneli Kâmî who is from 18th century poets
ÖZLEM ŞAMLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET SAİT ÇALKA
- Konya dışındaki müze ve kütüphanelerde bulunan Selçuklu ve Selçuklu üslubunu taşıyan cild kapakları (2 cilt)
Başlık çevirisi yok
AHMET SAİM ARITAN
Doktora
Türkçe
1992
Sanat TarihiSelçuk ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. BEYHAN KARAMAĞARALI
- Tâli'î'nin Farsça divanı ve Necâtî Bey divanı ile mazmunlar açısından mukayesesi (İnceleme-edisyon kritik- transkripsiyonlu metin-tercüme-mukayese)
Tâliî's Persian divan and comparison with Necâtî Bey's divan in terms of metaphors (Analysis -critical edition-transcription-translation-comparison)
SEDAT KARDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAADET KARAKÖSE