Ortaöğretim öğrencilerinin dindarlık eğilimlerinin bazı kişilik özellikleri ile ilişkisinin incelenmesi
Examination of the relationship between the tendency to religiousness and some personality traits among secondary students
- Tez No: 461475
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM KISAÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe Grubu Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 282
Özet
Bu araştırmada ortaöğretim öğrencilerinin dindarlık eğilimi düzeyleri ile bazı kişilik özellikleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmada ele alınan bağımsız değişken, dindarlık eğilimi düzeyi, bağımlı değişkenler ise mizaç ve karakter özellikleri, saldırganlık düzeyi ve suçluluk duygusu düzeyidir. Araştırmanın örneklemi, 2014-2015 öğretim yılında Polatlı Anadolu ve Teknik Meslek Lisesi'nde öğrenim gören 339 öğrenci ile 2015-2016 öğretim yılı Polatlı Duatepe Anadolu Lisesi'nde öğrenim gören 278 öğrenci olmak üzere toplam 617 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmaya katılan 617 öğrencinin 159'u kız, 458'i erkek öğrencidir. Örneklemi oluşturan öğrencilerin yaş ortalamaları 17'dir. Araştırmada öğrencilerin dindarlık eğilimi düzeylerini belirlemek için araştırmacı tarafından geliştirilen 'dindarlık eğilimi ölçeği'; saldırganlık düzeylerini belirlemek için Tuzgöl (1998) tarafından geliştirilen 'saldırganlık ölçeği', suçluluk duygusu düzeylerini belirlemek için Şahin ve Şahin (1992) tarafından geliştirilen 'Suçluluk-Utanç Ölçeği (SUTÖ)', mizaç ve karakter özelliklerini ölçmek için ise Cloninger (1997) tarafından geliştirilen 'Mizaç ve Karakter Envanteri kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçları şu şekildedir: Öğrencilerin bilgi, etkileme ve toplam dindarlık düzeyleri artıkça saldırganlık düzeyleri de çok düşük düzeyde de olsa bir azalmaktadır, etkileme ve toplam dindarlık düzeyleri artıkça suçluluk düzeyleri artmaktadır. Öğrencilerin dindarlık eğilimi ölçeği alt boyutlarından aldıkları puanlar ile mizaç ve karakter envanteri yenilik arayışı, zarardan kaçınma, ödül bağımlılığı, sebat etme, kendi kendini yönetme, iş birliği yapma, kendini aşma düzeyleri arasında kayda değer, anlamlı bir ilişkiye rastlanmamıştır. Dindarlık eğiliminin inanç alt boyutunda ise erkek öğrencilerin aldıkları puanlar kızlara göre daha yüksektir. Düz lise öğrencilerin dindarlık eğilimi etkileme alt boyutundaki puanları ile toplam dindarlık eğilimi puanları Anadolu Lisesi öğrencilerine göre daha yüksektir. Erkek öğrencilerde saldırganlık duygusunun kız öğrencilerden daha yüksektir. Kız öğrencilerde ise suçluluk duygusunun daha yüksek olduğu bulunmuştur. Okul türlerine göre öğrencilerin saldırganlık ölçeğinden aldıkları puanlar arasında anlamlı bir farklılık yoktur. Anadolu lisesi öğrencilerinin suçluluk duygusu, keşfetmekten heyecan duyma, dürtüsellik, savurganlık, düzensizlik, toplam yenilik arayışı, beklenti endişesi, yabancılardan çekinme ve toplam zarardan kaçma, bağlılık, sorumluluk alma, özdeşim özelliklerine ve toplam kendini aşma puan ortalamaları düz lise öğrencilerinden yüksek tespit edilmiştir. Düz lise öğrencilerinin duygusallık, aydınlanmış ikinci kişilik, sebat etme, sosyal kabullenme, iş birliği ve kendini kaybetme özelliklerine daha yatkın oldukları bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, the relationship between religiousness levels of secondary school students and some personality traits was examined. The independent variable involved in the research is the level of religiousness, the dependent variables are temperament and character traits, level of aggression and level of guilt. The sample of the research consists of a total of 617 students, including 339 students in Polatlı Anatolian and Technical Vocational High School in 2014-2015 academic year and 278 students in Polatlı Duatepe Anatolian High School in 2015-2016 academic year. Of the 617 students who participated in the survey, 159 were female and 458 were male students. The average age of the sample population is 17. In this research; 'Religiousness tendency scale' developed by the researcher in order to determine the levels of religiousness of the students, 'Aggression Scale' developed by Tuzgöl (1998) to determine aggression levels, 'Guilt-Shame Scale (SUTÖ)' developed by Şahin and Şahin (1992) to determine levels of guilt, and 'Temperament and Character Inventory' developed by Cloninger (1997) were used. The results of the study are as follows: As the level of knowledge, influence and total religiousness of the students increases, the level of aggression decreases at a very low level, as the level of influence and total religiousness increases, the level of guilt increases. There was no significant association between levels of students' religious attitude scale subscales and temperament and character inventory, seeking novelty, harm avoidance, reward dependence, perseverance, self-management, cooperation, self-transcendence. Male students' scores are higher than females in the belief sub-dimension of the tendency of religiousness. The affecting sub-dimension scores of the religiousness tendency and the total religiousness tendency scores of the regular high school students are higher than those of the Anatolian High School students. Male students are more aggressive than female students. Girls were found to have a higher sense of guilt. There is no significant difference between the scores of the students on the aggression scale according to the school types. The average scores of guilt, discovery, impulsiveness, discomfort, irregularity, total innovation seeking, expectation anxiety, fear of strangers and total avoidance, loyalty, responsibility, identity and total self-efficacy scores of Anatolian high school students were higher than regular high school students. Regular high school students were found to be more susceptible to sensuality, enlightened second personality, perseverance, social acceptance, business association and self-loss.
Benzer Tezler
- Ergen suçluluğu ve dindarlık
Juvenile delinquency and religiosity
LEYLA BAŞKONUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
FelsefeKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAFFET KARTOPU
- Ortaöğretim öğrencilerinin dindarlık düzeyleri ve ahlaki çözülme eğilimleri
High school stundent's religionness level and moral disengagement tendencies
RABİA ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA TAVUKÇUOĞLU
- Ortaöğretim öğrencilerinin dindarlık düzeyi ile problemli internet kullanımı arasındaki ilişkinin incelenmesi
A study of relationship between religiosity of high school students and their problematic internet usage
SÜREYYA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN KAPLAN
- Lise öğrencilerinde dindarlık ve sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişki üzerine bir araştırma (Gaziantep Şahinbey örneği)
A research on the relationship between religion and social media addiction in high school students (Example of Gaziantep-Şahinbey)
NURSAÇ EFELER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinAmasya ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULHAMİT BUDAK
- Ortaöğretim öğrencilerinin aşiretçilik anlayışı ve dini tutum ilişkisinin incelenmesi (Ağrı-Patnos örneği)
Examination of the relationship between the concept of tribalism and religious attitude of the secondary education students (Ağri-Patnos example)
MEHMET ÖZKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinDicle ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. PERVİN DEMİRULUS