Vakfiyelere göre ıstılah ve tabirler
Terms and i̇dioms in accordanca with wagfiyyas
- Tez No: 462098
- Danışmanlar: PROF. DR. HAKKI ACUN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 1038
Özet
Bu tez, kültür tarihimizin önemli kurumlarından biri olan vakıfların işleyişini düzenleyen ve her bir vakfın yasası hükmünde olan vakfiyelerde geçen terim ve deyimleri sanat tarihi perspektifinden incelemeyi amaçlamaktadır. Vakfiyeler tarihi birer belge olmalarının yanında taşınır ve taşınmaz eserlerlerle ilgili ilk elden bilgiler verdikleri için Sanat Tarihi, Mi'mârlık Tarihi ve Sosyo- kültürel tarih açısından büyük önem arz ederler. Yapıların adlandırılmaları, inşa edilme amaçları, inşa edildiği coğrafya, (ülke, şehir, mahalle) plan ve malzeme özellikleri, mekan ve öğe tanımları, eserlerin durumu, uğradıkları tahribat ve yapılan tamiratlar, dönüşümler ve bu aşamalarda gerçekleşen hukuki işlemler, tahsis edilen akarlar, tamiratı yapan mi'mâr, yapının kullanım amacı, görev yapan kişiler, tefrişinde veya içinde verilen hizmetin tabiatıyla ilişkili taşınır eşyalar, gerçekleştirilen her türlü hayır hizmeti ile hukuk, din, ekonomi ve ticari alana ilişkin bilgiler verirler. Bu tanımlamalar belgelerde, konumuz olan vakfiyelere özgü bir terminoloji ile yapılmıştır. Bütüncül bir yaklaşımla ele alınan bu terminoloji çalışmanın ana omurgasını oluşturmuştur. Bu konu hakkında önceden yapılan çalışmaların ışığında, ancak yöntem ve kapsam bakımından daha hacimli bir çalışmadır. Ayrıca kapsadığı alan bakımından türünün tek örneği ve orijinal bir çalışmadır. Bu çerçevede Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi'nde bulunan ve tercümesi yapılan vakfiyelerin taranması suretiyle elde edilen veriler iki bölüm başlığı altında ele alınmıştır. Vakfiyelerde tespit edilen terim ve deyimler anlam, yazılış ve vakfiyelerde yer aldığı kısım örnekleriyle alfabetik bir şekilde oluşturulmuş sözlük kısmı çalışmanın birinci bölümünü oluşturmuştur. İkinci bölümde ise bu terim ve deyimler belli başlıklar altında gruplandırılarak sanat tarihi açısından önemi değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler : Osmanlı,vakıf, vakfiye, terim, deyim, sanat tarihi, Osmanlı sanatı
Özet (Çeviri)
This thesis deals with the analysis of the terms and phrases in the endowment deeds (waqfiyyas) which are one of the major institutions governing the functioning of the waqfs of our cultural history and with the provisions of the law of each foundation from the view of art historical perspective. Waqfiyyas are historical documents as well as are of major significance in terms of art and architectural history and socio-cultural history giving first hand information about the movable and immovable real works. These documents also provide detailed information about nomenclature of the structure, purpose of building, geography in which it was built, (country, city, neighborhood) plans and material properties, location and item descriptions, the status of the works, damage suffered and made repairs, conversions, and the legal process that occurs in this stage is allocated mites, repairs that architects, purpose of construction, people who work, worn or carried related to the nature of the services provided in the article, law and any charitable services performed, religion, give information on the economic and commercial fields. These descriptions are held in a specific terminology which of our subject. This terminology dealt with a holistic approach has formed the backbone of this study. In the light of previous studies on this topic, this study is more voluminous in terms of working methods and scope. Besides, it is a unique study in terms of the area covered and is an original study. In this framework, the data obtained by the screening of waqfiyyas available in the General Directorate of Foundations and translated in the Archive section is dealt with under two headings. The terms and phrases are found in the waqfiyya, meaning, spelling and dictionary was created in an alphabetical manner as part of examples constituted the first part of the study. In the second part, the importance of these terms and expressions in terms of the history of art grouped under certain titles were evaluated. Key Words :Ottoman, waqf, waqfiyya, terms, statements, art history, Ottoman art history
Benzer Tezler
- Vakfiyelere göre Osmanlı döneminde Samsun'da vakıflar
Foundations in Samsun during the Ottoman period according to vaqfiye's
MUHAMMET OKUDAN
Doktora
Türkçe
2013
TarihOndokuz Mayıs Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KENAN AYAR
- Vakfiyelere göre XIX. yüzyıl Bursa vakıfları
Waqfs in Bursa in XIX. centuries according to waqfiyas
MUHAMMED SAİD BAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihBursa Uludağ Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİH PAY
- Vakfiyelere göre Osmanlı Devleti'nin son asrında Eskişehir vakıfları (1818-1920)
Waqfs in Eskişehir in the last century of Ottoman State according to waqfiyas (1818-1920)
ESRA TÜRKAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihBursa Uludağ Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ İHSAN KARATAŞ
- Vakfiyelere göre İstanbul'da Osmanlı hanedan üyeleri tarafından yaptırılan sıbyan mektepleri (XV-XVIII. yüzyıl)
Primary schools built by Ottoman dynasty members in Istanbul according to foundation charters (XV-XVIII. century)
GÖKÇE BEŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve Öğretimİstanbul ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARZU TOZDUMAN TERZİ
- Vakfiyelere göre beylikler dönemi Turgutoğulları
According to the foundation, the period of beyliks Turgutogulları
ŞÜKRÜ TAŞDELEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihNecmettin Erbakan ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA AKKUŞ