Hamîdî-Hurşîd ü Hâver (İnceleme- Metin) I.Cilt
Hamîdî Hurşîd and Hâver (Analysis- Text)
- Tez No: 463148
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA SABİHA KUTLAR OĞUZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Klasik Türk Edebiyatı, Mesnevi, Mihr ü Mâh, Hurşîd ü Hâver, Hamîdî
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 895
Özet
Kahramanlarını gök cisimlerinden alan çift kahramanlı aşk mesnevilerinden olan Hurşîd ü Hâver, 16. yüzyılda III. Murad devri şairlerinden Hamîdî tarafından yazılmıştır. Çalışmamızda tek nüsha olan eserin, şekil ve muhteva incelemesi yapılmış, çeviriyazılı metni hazırlanmıştır. Tezimiz giriş ve onu takip eden üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde Hurşîd ü Hâver'e gelinceye kadar yazılmış Mihr ü Mâh'lar hakkında bilgi verilmiştir. Hamîdî ve Hurşîd ü Hâver'in genel hatlarıyla tanıtıldığı birinci bölümden sonra ikinci bölümde eserin incelemesi yapılmıştır. Öncelikle hikâyenin özeti verilmiş, ardından vaka kuruluşu, mekân, zaman, anlatıcı, şahıs kadrosu bakımından incelenmiştir. Mesnevinin dış yapısı nazım şekilleri, vezin, kafiye, dil ve üslup özellikleri yönünden ele alınmıştır. Muhteva incelemesinde ise din, ahlak, tabiat ve sosyal hayat başlıkları üzerinde durulmuştur. Mesnevide kullanılan motifler ve masal unsurları da bu bölümde ele alınmıştır. İnceleme bölümünün son başlığı ise Hurşîd ü Hâver'in diğer Mihr ü Mâh mesnevileriyle karşılaştırılmasıdır. Bu başlık altında girişte hakkında bilgi verilen Mihr ü Mâh tarzı eserlerle Hurşîd ü Hâver'in ortak ve farklı yönleri ortaya konmaya çalışılmıştır. Üçüncü bölümde mesnevinin metnine yer verilmiştir. Hamîdî'nin 16. yüzyılın son çeyreğinde yazdığı bu eser Türk edebiyatında yazılan Mihr ü Mâh tarzı eserlerin sonuncusu olmuştur.
Özet (Çeviri)
A mesnevi employing characters named after celestial bodies, Hurşîd and Hâver, was written by 16th century poet Hamidi of the Murad III era. In this dissertation, the only copy of the work is translated and analyzed in terms of its form and content. This study is made up of an introduction and three chapters. The introduction provides information about the Mihr and Mâhs written before Hurşîd and Hâver. The first chapter which briefly introduces Hurşîd and Hâver, is followed by the second chapter which includes a summary of the work as well as information on its plotline, setting, narrator and characters. In addition to the poem's prose type, meter, rhyme schemes, language and style, its motifs and fairy tale elements are also analyzed in this section. The content analysis focuses on the themes of religion, morals, nature and social life. The last section of the chapter draws a comparison between Hurşîd and Hâver and other Mihr and Mâhs in order to display the characteristics Hurşîd and Hâver shares with other works and those that distinguish it from them. The third chapter includes the mesnevi itself. This work of Hamidi, written in the last quarter of the 16th century, is the last Mihr and Mâh style work in Turkish literature. Keywords Classical Turkish Literature, Mesnevi, Mihr and Mâh, Hurşîd and Hâver, Hamîdî.
Benzer Tezler
- XV. yüzyıl mesnevilerinden Hamdi'nin Yusuf u Züleyha, Cem Sultan'ın Cemşid ü Hurşid ve Şeyhi'nin Husrev u Şirin'inin modern roman unsurları açısından değerlendirilmesi
To Appraise modern novel compenents from viewpoint of Yusuf u Züleyha by Hamdi, Cemşid ü Hurşid by Cem Sultan, Husrev ü Şirin by Şeyhi from mesnevis fifteenth century
NESRİN ÇORUH
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜRAYYA A. BEYZADEOĞLU
- Âteş-zâde Mehmed İzzet Paşa'nın Yûsuf u Züleyhâ tercümesi (Transkripsiyonlu metin – inceleme)
Âteş-zâde Mehmed İzzet Pasha's translation of Yûsuf u Züleyhâ (Transcribed text – analysis)
NAGİHAN DİREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜJGAN ÇAKIR
- Hamîdî-i Belhî'nin Yusuf u Züleyha adlı tercümesi ve tahlili
Dissection and translation of Yusuf-u Züleyha by Hamid-i Belhi
ŞEYMA TÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıFatih ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NODİRKHON KHASANOV
- Hamidi-Zade Celili (hayatı, eserleri, edebi kişiliği ve Husrev ü Şirin mesnevisi (inceleme-tenkidli metin)
Başlık çevirisi yok
ŞEVKİYE KAZAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Türk Dili ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN AYAN
- Hâmidî'nin Türkçe şiirlerinin söz varlığı ve bağlamlı dizini
Vocabulary and concordance of Hâmidî's Turkish poems
HATİCE DURAN ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıOsmaniye Korkut Ata ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH DEMİRAL