Geri Dön

Otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilere video ipucu ile sunulan öğretim materyalinin matematik sözel problem çözme becerisi üzerindeki etkililiği

The effectiveness of video prompt-based instructional material on mathematics word problem-solving skills of students with autism spectrum disorder

  1. Tez No: 950404
  2. Yazar: GÜNDÜZ BARUTÇU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SALİH ÇAKMAK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 167

Özet

Otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan bireylerin toplumda bağımsız üretken bir birey olarak yaşamlarını sürdürmelerinde akademik beceriler içinde yer alan matematik sözel problem çözme becerileri önemli bir yer tutmaktadır. OSB olan öğrenciler özellikleri gereği matematik sözel problem çözmede bir takım sınırlılıklar yaşamaktadır. Alanyazında bulunan araştırmalar incelendiğinde OSB olan öğrencilere yönelik matematik sözel problem çözme becerilerin öğretildiği araştırmalar bulunmakla beraber, video ipucu yöntemi ile matematik sözel problem çözme becerilerin öğretildiği araştırmalar son derece sınırlıdır. Bu çerçevede araştırmanın amacı OSB olan bireylere video ipucu yöntemiyle hazırlanan öğretim materyalinin, bir aşamalı toplama yada çıkarma işlemlerinden oluşan değişim problemlerini çözme performansları üzerindeki etkisinin belirlenmesidir. Ayrıca araştırmada OSB olan öğrencilerin kazandıkları beceriyi farklı ortamlar ile nesne ve kavram miktarı bilinmeyen karşılaştırma problemlerine yönelik genelleme durumları araştırılmıştır. Beceri edinimi sağlandıktan iki, dört, altı hafta sonra kazandıkları beceriyi koruyup korumadıklarına yönelik izleme verileri son olarakta katılımcılardan ve katılımcıların öğretmenlerinden sosyal geçerlik verisi toplanmıştır. Araştırma, tek denekli araştırma desenlerinden yoklama evreli katılımcılar arası çoklu yoklama modeli kullanılarak yürütülmüştür. Araştırmanın bağımlı değişkeni katılımcıların matematik sözlü problem çözme performanslarıdır. Bağımsız değişkeni ise video ipucu yöntemi ile sunulan öğretim materyalidir. Katılımcılar; sözel problem çözme becerisi açısından benzer ön koşullara sahip, bulunduğu okulun müfredatını takip eden, hafif OSB özel eğitim sınıfında eğitim gören OSB' li üç erkek ilkokul dördüncü sınıf öğrencisidir. Araştırma sürecinde, katılımcılarla gerçekleştirilen başlama düzeyi oturumları, öğretim oturumları, günlük yoklama oturumları, toplu yoklama oturumları, genelleme oturumları ve izleme oturumlarından veriler toplanmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre tüm katılımcıların problem çözme performanslarında anlamlı bir artış gözlenmiştir. Ayrıca öğrencilerin kazandıkları becerileri farklı ortamlara ve farklı problem yapılarından oluşan problemlere genelleyebildiği, müdahaleden iki, dört, altı hafta sonrada kazandıkları becerileri koruyabildikleri görülmüştür. Öğretmen ve öğrenci görüşlerinden elde edilen sosyal geçerlik bulguları, öğretimin uygulanabilir ve kabul edilebilir olduğunu ortaya koymuştur. Uygulama verileri üzerinden hesaplanan Tau-U etki büyüklüğü değerleri, müdahalenin yüksek düzeyde etkili olduğunu göstermiştir. Elde edilen bulgular, video ipucu ile sunulan öğretim materyalinin OSB'li bireylerde matematik sözel problem çözme öğretiminde etkili ve sürdürülebilir bir yöntem olabileceğini göstermektedir. Araştırma bulgularının video ipucu yönteminin özel eğitim uygulamaları açısından hem kuramsal hem de uygulamalı katkılar sunacağı beklenmektedir.

Özet (Çeviri)

Mathematical verbal problem-solving skills, which are among the core academic competencies, play a significant role in supporting individuals with autism spectrum disorder (ASD) to live as independent and productive members of society. Due to the characteristics associated with ASD, students with this diagnosis often experience difficulties in solving mathematical verbal problems. A review of the literature reveals that although there are studies that focus on teaching mathematical verbal problem-solving skills to students with ASD, there is a significant gap in research involving the use of video prompting for this purpose. In this context, the aim of the present study is to determine the effect of instructional materials designed using the video prompting method on the performance of individuals with ASD in solving one-step change problems involving addition or subtraction. Furthermore, the study examines the extent to which the acquired skills are generalized by the participants to different environments and to comparison problems with unknown object and relational quantities. Maintenance data were collected to assess whether the participants retained the acquired skills two, four, and six weeks after the intervention. Additionally, social validity data were gathered from both the participants and their teachers.The research was conducted using a multiple probe design across participants, which is one of the single-subject research designs. The dependent variable of the study is the participants' performance in solving mathematical verbal problems, and the independent variable is the instructional material delivered through the video prompting method. The participants were three male fourth-grade students diagnosed with mild ASD, attending a special education classroom and following the mainstream curriculum, with similar prerequisite skills in verbal problem solving. During the study, data were collected through baseline sessions, instructional sessions, daily probes, generalization sessions, and maintenance sessions. The findings revealed a significant improvement in problem-solving performance for all participants. Moreover, the students were able to generalize the acquired skills to different contexts and problem types, and they maintained these skills during the follow-up assessments conducted two, four, and six weeks after the intervention. Social validity data collected from teachers and students indicated that the instruction was both applicable and acceptable. Tau-U effect size values calculated from the implementation data showed that the intervention was highly effective. The findings suggest that instructional materials presented through video prompting can be an effective and sustainable method for teaching mathematical verbal problem-solving skills to individuals with ASD. It is expected that the study's results will contribute both theoretically and practically to the field of special education, particularly in terms of applying video prompting techniques.

Benzer Tezler

  1. Otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilere yiyecek-içecek hazırlama becerilerinin öğretiminde sesli anlatım içeren ve içermeyen video ipucunun karşılaştırılması

    A comparison of video prompting with and without voice-over narration on teaching daily life skills to students with autism spectrum disorders

    FEYAT KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞERİFE YÜCESOY ÖZKAN

  2. Otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilere deprem güvenliği becerilerinin öğretiminde video modelle öğretimin etkililiği

    Effectiveness of teaching with video models in teaching earthquake safety skills to students with autism spectrum disorder

    SELDA GÜRSOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Eğitim ve ÖğretimBiruni Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHTAP KOT

  3. Etkileşimli eğitsel oyun kullanarak iyileştirici müdahalenin otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilere etkileri

    The effects of remedial intervention using interactive educational game on students with autism spectrum disorder

    ELANUR DURDU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolSüleyman Demirel Üniversitesi

    Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUHAMMET DEMİRBİLEK

  4. Orff yaklaşımı ile hazırlanan müzik etkinliklerinin otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilere öğretiminde eş zamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği

    The effectiveness of teaching with simultaneous prompting for teaching to students with autism spectrum disorder of music activities prepared with orff approach

    YILDIRAY KILIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZCAN KARAASLAN

  5. Koçluk içeren ve içermeyen web-tabanlı mesleki gelişim uygulamalarının otizmli öğrencilerle çalışan öğretmenlerin öğretim becerilerini ve öğrencilerinin güvenlik becerilerini edinmeleri açısından karşılaştırılması

    Efficacy of web-based professional development with and without coaching on teaching skills of special education teachers' and their students' outcomes

    HATİCE DENİZ DEĞİRMENCİ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ELİF TEKİN İFTAR