Siyer yazıcılığında şerh-hâşiye geleneği ve Moğultay b. Kılıç'ın (762/1361) ez-Zehrü'l-Bâsim adlı eseri
Commentaries and glosses in historiography of sīra and Mughultā'ī b. Qilīj's (762/1361) book of al-Zahr al-Bāsim
- Tez No: 464380
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLGÜN UYAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sanat Tarihi, Tarih, Art History, History
- Anahtar Kelimeler: Siyer, Şerh, Hâşiye, Moğultay b. Kılıç, ez-Zehrü'l-Bâsim, Sīra, Commentary, Gloss, Mughultā'ī b. Qilīj, al-Zahr al-Bāsim
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 353
Özet
İslâm ilim geleneğinin en önemli unsurlarından biri olan şerh ve hâşiye telifi, bilginin anlaşılması, muhafazası ve aktarılması hususunda muteber bir ilmî faaliyet ve eser telif usûlü olarak yüzyıllar boyunca sürdürülmüştür. Son yıllarda İslâmî ilimlerin farklı dalları açısından şerh-hâşiye literatürünü değerlendiren çalışmalar yapılmakla birlikte siyer alanında bu konuya dair henüz kapsamlı bir yaklaşım ortaya koyulmamıştır. Söz konusu eksikliği gidermek için atılan bir adım niteliğindeki bu tez, siyer yazıcılığında şerh ve hâşiyelerin tarihî gelişimini ve bu gelenek içerisinde telif edilen eserleri tespit ederek Moğultay b. Kılıç'ın (762/1361), Abdurrahman es-Süheylî'nin (581/1185) er-Ravzü'l-Ünüf adlı şerhi üzerine kaleme aldığı ez-Zehrü'l-Bâsim adlı hâşiyesinin siyer yazıcılığındaki yerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Moğultay b. Kılıç'ın ez-Zehrü'l-Bâsim'de takip ettiği hâşiye usûlünün ayrıntılı olarak ele alınması neticesinde söz konusu hâşiyenin, müellifin dönemine kadar oluşmuş siyer alanındaki ilmî birikimin değerlendirilerek eleştirel bir üslûpla kaleme alındığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Writing commentaries and glosses is one of the most important components of Islamic scientific tradition and was maintained for centuries as a valid method of scientific activity. Within the framework of commentaries and glosses, a great number of books were compiled for the purpose of obtaining the knowledge, its conservation and transmission. Recently some studies have been conducted to deal with commentaries and glosses belonging to the various fields of Islamic sciences. As yet, however, no comprehensive study has been introduced in the field of sīra. As a step to fill the gap, this thesis aims to determine the place of Mughultā'ī b. Qilīj's (d. 762/1361) gloss al-Zahr al-Bāsim which is written on the commentary of Abd al-Rahmān al-Suhaylī (d. 581/1185) al-Rawd al-Unuf, in the historiography of sīra, by describing historical development of commentaries and glosses and identifying the books written in the historiography of sīra. As a result of analyzing the method of Mughultā'ī b. Qilīj in al-Zahr al-Bāsim, it appears that he compiled his gloss by applying a critical approach to the scholarly heritage in the field of sīra.
Benzer Tezler
- On dokuzuncu yüzyıl siyer yazıcılığında Hz. Muhammed algısı: Ahmed Cevdet Paşa ve Mevlânâ Şiblî örneği
The perception of prophet Muhammad in the nineteenth century sirahwriting: sample of Ahmad Cawdat Pasha and Mawlana Shibli
SENA İMANCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihNecmettin Erbakan Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET TURAN YÜKSEL
- Yirminci yüzyıl siyer yazıcılığında Hz. Muhammed algısı: Muhammed Hüseyin Heykel, Muhammed İzzet Derveze ve İmadüddin Halil örneği.
The perception of Prophet Muhammad in the twentieth century sirah writing: Sample of Muhammed Hüseyin Heykel, Muhammed İzzet Derveze and İmadüddin Halil
FERDA DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
DinOndokuz Mayıs Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAHİDE BOZKURT
- Bengalce siyer yazıcılığı ve Hz. Muhammed tasavvuru
Sira writing in Bengali language and the perception of the Prophet Muhammad
MOHAMMAD ABDUR ROUF
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sanat TarihiSüleyman Demirel Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL HAKKI GÖKSOY
- Meşrutiyet Dönemi Türkçe siyer yazıcılığı üzerine bir inceleme
Turkish siyer (Life of prophet) writing during the Constitutional era
NESİME BEYZA KEMİKLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Tarihİstanbul Üniversitesiİslam Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADNAN DEMİRCAN
- Mustafa Darir (Ö.?) ve Ahmet Cevdet Paşa'nın (Ö. 1895) Siyer-i Nebi'ye dair eserlerinin siyer yazıcılığı bağlamında mukayesesi
A comparison of Ahmet Cevdet Pasha's and Mustafa Darir's Siyer-i Nebi within the context of sirah writing
FIRAT OLTULU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihEskişehir Osmangazi Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADİL ŞEN