Geç Osmanlı yazınsal alanında roman
Novel in the late Ottoman literary field
- Tez No: 465867
- Danışmanlar: PROF. DR. MERAL ÖZBEK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Türk Dili ve Edebiyatı, Sociology, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Sosyoloji ve Metadoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 252
Özet
Bu doktora tezinin amacı, anahatları itibarı ile on dokuzuncu yüzyılla örtüşen geç Osmanlı toplumsal formasyonunda kültürün kaynaklarını, dönüşümünü, bu kültürün bir bileşeni ve ifadesi olarak geç Osmanlı edebiyatını ve romanını Pierre Bourdieu'nün genetik yapısalcı yaklaşımı çerçevesinde ürettiği kavramlar temelinde incelemektir. Yapı ve eylem arasında var olduğu farz edilen, sosyoloji geleneğine içkin genel karşıtlığı aşma iddiasını hemen hemen bütün kariyeri boyunca sürdürmüş Fransız sosyoloğun kavram repertuarı ve çalışma tarzı, kültürel üretim etkinliklerinin belli kurumlara gömülü olduğu ve o çerçevede yürütülüp anlamlandırıldığı göreli zayıf bir farklılaşma düzeyindeki bir toplumun kültürel ürünlere, üreticilere ve ortama kendi başına değer atfedilen daha karmaşık bir topluma dönüşümünü anlamayı kolaylaştıracak düşünme araçları sunar. Bu amaç doğrultusunda çalışma, işlediği kavramsal çerçeve ve literatür değerlendirmesinin ardından, Bourdieu'nün alan incelemeleri için öngördüğü yönteme uygun olarak geç Osmanlı iktidar alanını biçimlendiren nesnel tarihsel koşulları ve eyleyicilerin bu koşullara verdikleri yanıtları sosyal sermayenin kalıntısal biçimlerine özgül bir vurguyla incelemektedir. On dokuzuncu yüzyıl eşiğinden itibaren Osmanlı post-klasik toplumsal formasyonunu yeniden üreten siyasal ve ekonomik devrelerin yayılmakta olan dünya sisteminin devreleriyle iç içe geçmeye başlaması ve Avrupa ve Rusya'nın oluşturdukları askeri tehdit, imparatorluk kurumlarının yeniden yapılanmasını gerektirmişti. Bunun kültür bakımından anlamı, önceki toplumsal formasyonda işler halde bulunan bilgi temellerinin dayanıksızlaşması ve tecrübe edilen yeni koşullara uygun bilgi üretim biçimlerinin oluşturulmasıydı. Sosyo-politik kurumları dönüştürme görevini üstlenen sivil bürokratların iktidarda bulunduğu uzun dönemde kültürel sermaye yapısı da tedricen değişti. Üçüncü bölüm, birkaç geç Osmanlı dönemi yazarının yatkınlıklarına yoğunlaşarak kültürel sermayedeki değişimleri ele almaktadır. Yazarların ilksel sosyalleşme süreçleri, kariyerleri ve önceki toplumsal formasyona borçlu oldukları öğeler bu kısmın asıl konusu olmakla birlikte matbaa kültürünün yükselişi ve edebi özerkliği kısıtlayan bazı etkenlere de değinilmiştir. Son bölüm ise çalışmanın önceki bölümlerinden türeyen sonuçlar temelinde geç Osmanlı döneminde yazılmış yedi romanın incelenmesine ayrılmıştır. ANAHTAR KELİMELER: İktidar alanı, kültürel üretim, kültürel sermaye, yatkınlıklar, geç Osmanlı romanları
Özet (Çeviri)
The aim of this doctoral thesis is to examine the late Ottoman literature and novel under the late Ottoman social formation coinciding roughly with the nineteenth century. The study is based on concepts which are generated within the framework of the genetic structural approach by Pierre Bourdieu. The conceptual repertoire of the French sociologist who pursued the assertion to surpass the opposition between structure and action throughout his career provides tools of thinking which enables us to understand the transformation of a society at the level of a weak differentiation to one in which cultural products, cultural producers and cultural medium are valued for their own sakes. In line with that purpose, following the introduction of the conceptual framework and the review of the relevant literature, the study focuses on the objective historical conditions shaping the field of power and responses of the agents to those conditions according to the Bourdieu's method for field studies, through a specific emphasis on the residual forms of social capital. The intermingling of the economic and political circuits reproducing post-classical social formation of the empire with the expanding world capitalist system and the military threats from Europe and Russia entailed a restructuring of the imperial organization. In terms of culture this meant a gradual corrosion in the foundations of knowledge and necessity of change towards a mode of (re)production of knowledge congruent with the new conditions. In the hands of civil-bureaucratic elites undertaking the transformation of the socio-political institutions the structure of the Ottoman cultural capital gradually changed as well. The third chapter of the study deals with the changes of the cultural capital through the exploration of the dispositions of some late Ottoman writers. Their primary socialization processes, careers, and elements they owe to the antecedent social formation is the essential subject here, but issues like the rising of a print culture and factors restricting the development of literary autonomy are also treated in this section. The last main chapter is devoted to analyses of seven novels written in the late Ottoman era. KEYWORDS: field of power, cultural production, cultural capital, dispositions, late Ottoman novels
Benzer Tezler
- 'Rüyada Terakki ve Medeniyet-i İslamiyeyi Rü'yet' üzerinden Osmanlı ütopizminin sınırları
The boundaries of ottoman utopianism in 'Rüyada Terakki ve Medeniyet-i İslamiyeyi Rü'yet'
ARZU İL VAROL
Doktora
Türkçe
2023
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH UĞUR TANYELİ
PROF. DR. BÜLENT TANJU
- Gaziantep Türk-İslam Dönemi mimari süslemeleri
Turkish-Islamic architectural ornaments in Gaziantep
TUNCER DOĞAN
Doktora
Türkçe
2013
Sanat TarihiYüzüncü Yıl ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDÜLHAMİT TÜFEKÇİOĞLU
- Geç Osmanlı döneminde art nouveau ve bir kadın sarayının temsilleri: Emine Valide Paşa ve Hıdiva Sarayı
Art nouveau and representations of a women's palace in the late Ottoman period: Emine Valide Pasha and Hıdiva Palace
AYŞEGÜL CANSU TÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkGebze Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EZGİ YAVUZ
- Geç Osmanlı döneminde modernleşme ve aydın zümrenin tesis edilişi üzerine bir inceleme
An analysis of the modernization and constitution of the intellectual group in the late Ottoman period
AYŞE BURCU TULUMBACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sosyolojiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELİN ÖNEN
- Sivas kent merkezinde kamusal yapılar ve kentin gelişimine etkileri
Public buildings in Sivas city center and their impact on urban development
NURAY KARATEPE