Kentsel açık mekân ve kamusal yaşam arasındaki etkileşimin incelenmesi: Koşuyolu bahçeli konut yerleşimi
The examination of interaction between urban open space and public life: Kosuyolu housing settlement
- Tez No: 467867
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ARBİL ÖTKÜNÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bina Bilgisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 219
Özet
Endüstri Devrimi ile birlikte kentlerin geçirdiği hızlı değişim süreçleri, modern kent yaşamı, otomobillerin kent yaşamına dâhil olması ve yeni kent planlamalarıyla birlikte tanımlanamayan kentsel açık mekânlar oluşturmuştur. Oluşan bu kentsel açık mekânlarda kamusal yaşam ve insan ölçeği göz ardı edilmiştir. Özellikle kapalı konut yerleşimleri, rant odaklı kentsel dönüşüm, büyük yapı adalarında inşa edilen süperbloklar vb. uygulamalarla birlikte benzer sorunların günümüz kentlerinde de varlığını sürdürdüğü görülmektedir. Bu araştırmanın temel amaçları kentsel açık mekân ve kamusal yaşam arasındaki etkileşimi ve inşa edilmiş fiziksel çevrenin insan davranışları üzerine olan etkilerini incelemektir. Bu amaçlar doğrultusunda bahçeli konut yerleşimi olan İstanbul'daki Koşuyolu Evleri araştırma alanı olarak ele alınmıştır. Tezin birinci bölümünde, araştırma konusu hakkında genel bilgilendirme sonrasında araştırmanın amaçları ve hipotezleri, kapsamı ve yöntemi aktarılmıştır. İkinci bölümde, ilk olarak kentsel açık mekân ve kamusal yaşam çalışmalarının yapılma gerekliliğini oluşturan, 1850-1960 yılları arasındaki süreçler anlatılmıştır. Daha sonra konu hakkında 1960-1980 yılları arasındaki öncül fikirler ve çalışmalar olarak, Kevin Lynch, Jane Jacobs, Çevre Tasarımı Araştırma Kurumu (EDRA), Jan Gehl, William H. Whyte, Donald Appleyard ve Bill Hillier gibi önemli isimlerin araştırmaları ve konuya yaklaşımları ele alınarak, temel görüşler ve çalışmalar incelenmiştir. Böylece alan çalışmasında kullanılacak kavramsal araçlar elde edilmiştir. 1980-2000 yılları ise bu çalışmalarının kentlerin gelişiminde önemli rol oynadığı yıllar olarak değerlendirilmiştir. Son olarak 2000 yılından günümüze, teknolojik gelişmelerle birlikte çalışmaların yaygınlaştığı ve farklı yaklaşımların geliştiği dönem aktarılmıştır. İkinci bölümde yapılan incelemeler doğrultusunda mimar Jan Gehl'in sistemli bir şekilde, büyük metropellerde, çok sayıda kentsel açık mekân ve kamusal yaşam çalışmaları yapmış ve özgün araçlar ve yöntemler geliştirmiş olması bakımından diğer araştırmacılardan farklılaştığı görülmüştür. Bu sebeple üçüncü bölümde Gehl'in geliştirdiği araçlar, yöntemler ve alan gözlemleri sırasında cevap aradığı sorular, Koşuyolu Evleri'nde yapılmış olan alan gözlemleri için alt yapı oluşturması açısından detaylı olarak incelenmiştir. Dördüncü bölümde ise, araştırma alanı olarak belirlenen Koşuyolu Evleri'nin konumu, tarihsel gelişimi, inşa edildiği yıllardaki kamusal yaşamın nasıl olduğu ve yerleşimin özellikleri anlatılmıştır. Ardından alan gözlemi için belirlenen Koşuyolu Yaşam Parkı, Asmadalı Sokak ve Lions Parkı ayrı ayrı ele alınmıştır. Belirlenen çalışma alanlarında, farklı iki zaman diliminde doğrudan gözlemler yapılmıştır. Bu gözlemler sırasında gözlem yapılan alanın mekânsal/fiziksel özellikleri incelenmiş ve davranış haritalama, ardışık kesitler alma, fotoğraflama, mülakatlar yapma, notlar alma vb. araç ve yöntemler kullanılarak kamusal yaşam anlamaya çalışılmıştır. Tezin beşinci ve son bölümünde ise, alan gözlem ve analizinden elde edilen veriler derlenmiştir. Araştırma sorularının cevapları elde edilen bulgulara göre oluşturulmuştur. Bahçeli konut yerleşimi olan Koşuyolu özelinde öne çıkan, insanların davranışlarını ve kamusal yaşamı etkilediği tespit edilen fiziksel/mekânsal özellikler ve geçirgen sınırlar/kenarlar, katı sınırlar/engeller, görüş hattı vb. kavramlar sonuç olarak değerlendirilmiştir. Son olarak yapılan bu çalışma doğrultusunda hem Koşuyolu hem de diğer konut yerleşimlerinde kamusal yaşam kalitesini artırmak adına yapılabilecek tasarım/uygulama alanlarındaki önerilere ve gelecekte yapılabilecek çalışma fikirlerine yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
With the Industrial Revolution, cities passed through rapid change processes, modern city life, participation of automobiles and new urban planning caused emerging undefined urban open spaces. In these urban open spaces, public life and human scales have been ignored. It is observed that similar problems are still present in today's cities, especially with closed housing settlements, rent-oriented urban transformation, superblocks etc. The main purpose of this research is examining interaction between urban open space and public life and the effects of the constructed physical environment on human behavior with architectural tools. In line with these aims,“Kosuyolu Houses”in Istanbul which is a garden residential settlement is considered as a research area. In the first part of the thesis, aims, hypotheses, scope and method of the research are given after the general information about the research topic. In the second part, the processes between 1850 and 1960, which constitute the necessity of urban open space and public life studies, were first explained. After that researches and fundamental ideas of important names like Kevin Lynch, Jane Jacobs, Enviromental Design Research Associatian (EDRA), Jan Gehl, William H. Whyte, Donald Appleyard and Bill Hillier were investigated as the premise ideas and studies between years 1960-1980. Thus, conceptual tools that will be used in the field study have been obtained. These studies played an important role in development of cities between 1980 and 2000. Finally, the period after 2000 in which different approaches have been developed with technological improvements and the studies have become more common has been explained. In the direction of the previous examinations, it is seen that architect Jan Gehl distinguished from the other researchers with his systematic and numerous studies about public open spaces / public life and the tools / methods that he developed. For this reason, in the third chapter the tools and methods developed by Gehl have been examined in detail to build an infrastructure for field observations made at Kosuyolu Houses. In the fourth chapter, Kosuyolu Houses' location, it's historical development, the public life in the years when it was built and the properties of the settlement are explained. Following that Koşuyolu Life Park, Asmadalı Street and Lions Park which are designated for field observation, were handled separately. Direct observations have been made in two different time periods in the specified study areas. During these observations, the spatial / physical characteristics of the observed area were investigated and tried to analyze public life by using tools and methods such as behavior mapping, sequential sectioning, photography, interviewing, taking notes etc. In the fifth and last section of the thesis, the data obtained from field observation and analysis are compiled. The answers to the research questions are generated according to the findings obtained. Concepts such as physical / spatial features and soft edges, solid boundaries / obstacles, sightlines etc that affect people's behavior and public life were evaluated as a result. In the end, this work has included suggestions for possible design / implementation areas to improve the quality of public life in Kosuyolu and other residential areas, as well as possible future work ideas.
Benzer Tezler
- Gender equality and post crisis transformation: Case of Damascus city
Toplumsal cinsiyet eşitliği ve kriz sonrası dönüşüm: Şam şehri örneği
HIBA MACHFEJ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TURGAY KEREM KORAMAZ
- Examination of the links between communication and environment in urban areas and their change in the digital age
Kentsel alanlarda iletişim ve çevre arasındaki bağlantıların ve dijital çağdaki değişimlerinin incelenmesi
NERGİS AŞAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM ERDEM KAYA
- Türkiye'de kentsel yerleşim alanlarında 20. yy'da yaşanan morfolojik değişmelerin yer bağlılığı üzerindeki etkilerinin incelenmesi-hendek örneği
In urban areas of turkey, analysis of the impact of morphological changes in the 20 th century on place attachment- case study hendek
NURŞAH UZUNCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MimarlıkSakarya ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL HAKKI DEMİR
- İstanbul'un Anadolu Yakası kıyılarında mesire alanlarının dönüşümü (1839-1938) ve günümüze yansımaları
Transformations Of Mesires Along The Anotolian Side Of Istanbul (1839-1938) And Their Connection With The Present
ÖZGÜN ARIN
Doktora
Türkçe
2018
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYGÜL AĞIR
- Urban ecotherapy: A comparative evaluation on the therapy potentials of park features in Istanbul
Kentsel ekoterapi: İstanbul'daki park özelliklerinin terapi potansiyelleri üzerine karşılaştırmalı bir değerlendirme
DİDEM KARA
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLDEN DEMET ORUÇ