Yazının okunabilirliği
Readability of writing
- Tez No: 468215
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. NİLÜFER YEŞİLYURT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Matbaacılık, Fine Arts, Typography
- Anahtar Kelimeler: Writing, typography, readability
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Arel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Grafik Tasarımı Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Grafik Tasarımı Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Yazı okunmak için yazılır. Bu nedenle, her şeyden önce yazı okunmalıdır. Ancak sadece okunaklı bir yazı etkili bir mesaj için yeterli değildir. Harflerin yan yana gelirken aralarında bıraktıkları boşluklar, sütunun genişliği, ya da çok uzun satırlar kolay anlaşılırlığı doğrudan etkiler. Okunaklı tipografi, bilgiyi nesnel olarak ileten araçtır. Tipografi harf, sembol, rakam, renk, noktalama işaretleri vb. birleşimiyle oluşan kelime, paragraf, boşluk, stil, ağırlık gibi unsurlarının seçimini, boyutlandırmasını ve düzenlemesini kapsar. Bu sayede etkin bir iletişim iki boyutlu yüzey üzerinde kalıcı ve anlaşılır bir şekilde sağlanmış olur. Kısacası tipografinin hem sanat olarak hem de iletişim kurmak açısından oldukça önemli bir rolü vardır. Günümüzde kullanılan yazı, ilkel toplumlarda sembol ve işaretlerin zamanla geçirdiği değişimlerden sonra bugünkü şeklini almıştır. Tipografistlerin, düzeltmenlerin, dizgicilerin, yayıncıların ve grafik tasarımcıların işi olan metin tasarımı çağımızda teknolojik gelişmeler sonucunda herkesin kolaylıkla yapabileceği bir iş haline gelmiştir. Fakat teknolojik gelişmeler ne kadar kolaylık sağlasa da tipografinin temel niteliklerini, görsel değerlerini kapsamını, işlevsel özelliklerini ve kurallarını bilmeden okunaklı metinler ortaya koymak kolay değildir. Bu çalışmasının konusu olan okunabilirlik okuyucu kitlesinin neden, ne zaman, nerede, ne (kitap, dergi, afiş, pankart vb.) okuyacağıyla, ihtiyaçlarıyla ve düzeyleriyle ilgilidir. Diğer yandan okunabilirlik yazı karakteri, büyüklüğü, kalınlığı, stili, rengi, vurgusu, satır ve sütun uzunluğu, harf, kelime, satır ve paragraf arası boşlukları, üst ve alt uzanımları, metinlerin sağa ya da sola dayalı olmaları, görsel malzemelerin dengesi ve sayfa boyutları gibi unsurlara bağlıdır. Bu unsurların okunaklı metinler meydana getirebilmesi için kontrastlık, yalınlık ve orantı ilkelerine uygun olarak hazırlanması gerekir. Seçilen tipografik unsurlar aynı zamanda kullanılan yere verilen mesaja göre farklı anlamlar ve mesajlar taşıyabilir. Bu yüzden tasarımlar okuyucuların metinleri en az gayretle okuyabileceği ve kavrayabileceği şekilde hazırlanmalıdır. Aynı zamanda yukarıda sayılan tipografik unsurlar okunabilirliği tek başına etkileyebileceği gibi birbirleriyle uyumlarıyla da etkiler. Okunabilirlik, tasarımcıların genellikle ihmal ettikleri bir olgudur. Tipografik mesaj iletimi, yazıları okunur kılan niteliklerin bir araya gelmesiyle sağlanır. Okuyucu, yazılı bilgiyi en az çaba ve zorlukla algılayabilmelidir. Tasarımın mesajı övdüğü bir başlık yazısı, çoğunlukla ilgiyi çekmek için kullanılır. Bunu kalın kaba, ya da süslü, narin akıcı yazılarla yapmak mümkündür. Ancak yazının kullanımı, işlevi ne olursa olsun, diğer tasarım unsurları ile bütünlük halinde olmalı ve bir arada geliştirilmelidir. Yazı ölçüsünün, satır uzunluğunun ve satırlar arası espasların ilişkisini anlamak, mekânsal uyum ve okunabilirliği açısından çok önemlidir. Bu değişkenler muntazam olarak ele alındıkları zaman, kötü tasarlanmış harf formlarının bile okunabilirliğini arttırır, okunaklı sayılan formların ise okunabilirliği daha da fazlalaştırır. Hangi yazı ölçüsünü kullanılması gerektiği, satırların ne uzunlukta olacağı veya satırların arasına ne kadar boşluk konacağı hakkında kesin kurallar koymak zordur. Bütün bu kararlar karşılıklı yargılara dayanır. Anahtar Kelime: Yazı, tipografi, okunabilirlik
Özet (Çeviri)
The writing is written for reading. Therefore, the writing should be read before anything else. However, only legible writing is not enough for an effective message. The spacing between the letters, the width of the column, or the very long lines are directly influenced to easy comprehension. Legible typography is the tool that conveys information objectively. Typography covers that the selection, sizing and editing of elements which consisting of symbols, numbers, colors, punctuation marks such as words, paragraphs, spaces, styles, weights, etc. In this way, effective communication is ensured on a two-dimensional surface in a persistent and understandable way. In short, typography have a critical important role in terms of both art and communication. The used writing today has taken its present form after the changes of symbols and signs over time in primitive societies. Text design, which is the work of typographers, proofreaders, publishers and designers, has become a task that everyone can easily do as a result of technological developments in our age. However, it is not easy to reveal legible texts without knowing the basic qualities, scope of visual values, functional properties and rules of the typography, although technological advances make it easier. The readability of this study is related to the needs, the levels, and the reasons why, when, where, what (books, magazines, posters, banners etc) of readers. On the other hand, the legibility of readability depends on the character, size, thickness, style, color, emphasis, line and column length, letter, word, line and paragraph spacing, upper and lower extensions, aligned text left or right, balance of visual materials and page dimensions. To legible texts can be created of these elements need to be prepared in accordance with the principles of contrast, simplicity and proportionality The selected typographic elements may carry different meanings and messages depending on the place, the level and the message given at the same time. Therefore, designs should be prepared so that readers can read and understand the texts with the least effort. At the same time, the typographic elements referred above affects readability alone, and also affects their compatibility with each other. Readability is something that designers often overlook. Transmission of typographic messages is provided by bringing together the readable writing. The reader should be able to perceive written information with minimal effort and difficulty. Caption which praised by the message of design is used to draw a title habit, often interesting. It is possible to do this with thick coarse, or fancy, delicate, fluent writing. However, the use of the writing, whatever its function, should be integrated with other design elements and developed together. It is very important to understand the relationship between the length of the line and the spacing between the lines, in terms of spatial adaptability and readability. When these variables are examined properly, improves the readability even in poorly designed letter forms,while legible forms increase readability even greater. It is difficult to set exact rules about of which font size should be used, how length the lines will be, or how much space will be stand between the lines. All these decisions are based on bilateral judgment.
Benzer Tezler
- İslam mabedine yazı nasıl girdi?
How did calligraphy get involved in Islamic temples?
RUVEYDA KORKUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN FIRAT DİKER
- Yazının tarihsel sürecinde bir yazı kültürü olarak kaligrafive Türkiye'deki gelişimi
Through the historical process of writing calligraphy as a writing culture and its development in Turkey
SAİD ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El Sanatlarıİstanbul Arel ÜniversitesiGrafik Tasarımı Ana Sanat Dalı
PROF. DR. SELAHATTİN GANİZ
- Türkçe internet sitelerinde yer alan gebelik hakkındaki metinlerin okunabilirliğinin değerlendirilmesi
Evaluation of readability of texts about pregnancy on Turkish websites
MEHMET MERT KETEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ALİ ERYILMAZ
UZMAN İBRAHİM SOLAK
- Bursa Muradiye mezar taşları müzesinde bulunan mezar taşlarının hat sanatı açısından incelenmesi
Analysis of the tombstones in Bursa tombstones museum through calligraphy
BERRİN İNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Güzel SanatlarNecmettin Erbakan ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALİH GÜRBÜZ
- Ecriture de la ville dans Paysan de Paris de Louis Aragon et Galata et Pera d'Ilhan Berk
Louis Aragon'un Paysan de Paris'i ile Ilhan Berk'in Galata ve Pera'sında kent yazımı
CEREN ÖZGÜLER
Yüksek Lisans
Fransızca
2009
Fransız Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL ÖZMEN