Tip 2 diyabet hastalarında tedavi uyumu ve hastalık algısının değerlendirilmesi
Evaluation of treatment adherence and illness perception in type 2 diabetes patients
- Tez No: 471713
- Danışmanlar: UZMAN YUSUF ADNAN GÜÇLÜ, UZMAN SİBEL DEMİRAL SEZER
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: diyabet, hastalık algısı, tedavi uyumu, diabetes mellitus, illness perception, treatment adherence
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: İzmir Tepecik Eğt. ve Arş. Hast.
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Amaç: Tip 2 diyabetli hastalarda kısa hastalık algısı ölçeği kullanılarak hastalık algısının tespit edilmesi ve tedavi uyumunun anket sorularıyla belirlenmesi, bunların sosyodemografik verilerle ve birbirleriyle olan ilişkisinin ortaya konulması amaçlanmaktadır. Bu çalışma ile hastaların, hastalıkları ile ilgili farkındalıklarının ve tedavi uyumlarının belirlenerek hastaların tedavi sürecine ve hastalık yönetimine katılımlarının arttırılması amaçlanmaktadır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma tanımlayıcı, kesitsel bir çalışma olup örneklemini, mayıs 2017 - haziran 2017 arasında dahiliye polikliniklerine başvuran 313 tip 2 diyabet hastası oluşturdu. Gönüllü katılımcılara sosyodemografik veriler, diyabetik hasta tedaviye uyum düzeyi ile ilgili sorular ve Kısa Hastalık Algısı Ölçeği'nden oluşan anket yüz yüze görüşme tekniğiyle uygulandı. 32 hasta araştırma kriterlerini karşılamadığı için çalışma dışı bırakıldı. Çalışmaya 281 hastayla devam edildi. Veriler, SPSS 23.0 programı kullanılarak, kruskal wallis, mann-whitney u, one-way anova, student's t, ki-kare testleri ve pearson ve spearmen korelasyon testleri ile analiz edildi. Bulgular: Hastaların yaş ortalaması 59,63±11,04 saptandı. Hastaların %64,8'i kadındı. Kadınların KHAÖ puanı erkeklere göre daha yüksekti ve erkeklere göre tedaviye daha uyumsuz oldukları saptandı. Hastalardan ortaokul ve üstü öğrenim görmüş olanların oranı %19,2 olarak saptandı. Hastaların eğitim düzeyi arttıkça hastalık algısının daha iyi olduğu saptandı. Eğitim durumu ile tedavi uyumu arasında anlamlı bir ilişki görülmedi. Hastaların %71,2'sinin ek hastalığı olduğu, ek hastalığı olanların hastalık algısının olmayanlara göre daha kötü olduğu saptandı. Ek hastalık varlığı ile tedavi uyumu arasında anlamlı bir ilişki görülmedi. Hastaların %22,8'inin tedaviye uyumlu, %72,6'sının tedavi uyumunun yetersiz ve %4,6'sının tedaviye uyumsuz olduğu saptandı. Hastaların KHAÖ toplam puanı ortalaması 42,01±17,07 olarak saptandı. Tedaviye uyumlu hastalarda KHAÖ toplam puanı ortalaması 31,92, tedavi uyumu yetersiz olan hastalarda KHAÖ toplam puanı ortalaması 44,80 ve tedaviye uyumsuz olan hastalarda KHAÖ toplam puanı ortalaması 47,85 olarak saptandı. Tedavi uyumsuzluğu arttıkça negatif hastalık algısının arttığı görüldü. Sonuç: Tedavi uyumu ile hastalık algısı arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki görüldü. Hastalık algısı daha iyi olan hastaların tedaviye daha uyumlu oldukları saptandı.
Özet (Çeviri)
Objective: In this study; it is aimed to determine the disease perception by using the Brief Illness Perception Questionnare (B-IPQ) in patients with type 2 diabetes and to determine the treatment adherence with the questionnaire and to determine their relation with sociodemographic data and each other. With this study, it is aimed to increase the participation of the patients in the treatment process and disease management by determining the awareness of the patients about the diseases and adaptation of treatment. Material and Methods: This study was a descriptive, cross-sectional study. The sample of this study consisted of 313 voluntary patients who applied to internal medicine outpatient clinics in İzmir Tepecik Educational and Research Hospital between May 2017 and June 2017 and who were diagnosed as diabetes mellitus. After the approval of the ethics committee, a questionnaire consisting of brief illness perception questionnare, sociodemographic data and treatment adherence questions was applied with a face-to-face interview technique. 32 patients were excluded from the study because they did not meet the criteria for the study. The study continued with 281 patients. Data were analyzed by kruskal wallis, mann-whitney u, one-way anova, student's t, chi-square, pearson and spearman tests using the SPSS 23.0 program. Results: The mean age of the patients was 59,63 ± 11,04. 64,8% of the patients were female. The B-IPQ score of women was higher than man and it was found that they were more non-adherence than mans. The rate of those who had education in middle school or higher was 19,2%. and as the level of education of patients increased, the perception of disease was better. There was no significant relationship between educational status and treatment adherence. It was found that 71,2% of the patients had comorbid diseases and those with comorbid diseases were had worse illness perception than those without comorbid disease. There was no significant relationship between comorbid diseases and treatment adherence. It was determined that 22,8% of the patients were in adherence with treatment, 72,6% of them were inadequate adherence and 4,6% were non-adherence with treatment. The mean B-IPQ score of the patients was 42,01 ± 17,07. Mean B-IPQ score was found 31,92 in treatment adherence patients, 44,80 in inadequate adherence patients and 47,85 in non-adherence patients. According to the results it was observed that as negative illness perception increased as treatment non-adherence increased. Conclusion: There was a statistically significant relationship between treatment adherence and illness perception. It was found that patients with better illness perception were more adherence with treatment.
Benzer Tezler
- Eski ve yeni tanılı tip 2 diyabet hastalarında hastalık algısının tedavi uyumuna etkisi
The effect of i̇llness perception on adherence to treatment in previously and new-onset diagnosed TYPE 2 diabetes patients
EDA ARICI TÜRKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HemşirelikAkdeniz Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NUSRET YILMAZ
- Tip 2 diyabeti olan kişilerde hastalık algısının ve ilaç uyumunun diyabet kontrolü üzerine etkisinin araştırılması
Investigation of the effect of perception of illness and drug compliance on diabetes control in with TYPE 2 diabetes
AYSUN DEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERRİN TELATAR
- Tip 2 diyabet hastalarında bakım kalitesi ve tedaviye uyum düzeyi ile yaşam kalitesi ve yatış maliyetleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between quality of care and level of compliance with treatment and quality of life and hospitalization costs in Type 2 diabetes patients
MEHMET IŞIK
Doktora
Türkçe
2024
Sağlık Kurumları YönetimiAnkara ÜniversitesiSağlık Kurumları Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASEMİN AKBULUT
- Tip 2 diyabetes mellitus tanılı hastalardadamgalanma durumu ve tedavi uyumunundeğerlendirilmesi
In patients diagnosed with type 2 diabetes mellitusstigma status and treatment complianceevaluation
İLAYDA ÖZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CAN ÖNER
- Diyabet hastalarında stresle başa çıkma düzeyinin tedavi uyumuyla ilişkisi
AİM the relationship between the level of coping with stress and treatment adherence in diabetes patients
MEHMET SAİD MACİT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CELAL KUŞ