Ohri Çerçeve Anlaşması sonrasında Makedonya'da ulus ve devlet inşası sürecinde Avrupa Birliği'nin rolü
The role of the European Union in the process of nation and state building in Macedonia after the Ohrid Framework Agreement
- Tez No: 475815
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. AHMET NAZMİ ÜSTE
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Makedonya, Konsosyonel demokrasi, Ohri Çerçeve Anlaşması, Avrupa Birliği, Barış inşası, Macedonia, Consociational democracy, Ohrid Framework Agreement, European Union, Peace building
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Avrupa Birliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Avrupa Çalışmaları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 352
Özet
Soğuk Savaş'ın sona ermesi başta Balkanlar olmak üzere dünyanın birçok yerinde o zamana dek iki kutuplu dengenin dizginleyebilmiş olduğu mikro-ölçekli çatışmaları alevlendirmiştir. Bu durum etnik ve dini temelli çatışmalarla bölünmüş toplumların ne şekilde yönetilmesi gerektiğine ilişkin tartışmaları yoğunlaştırmıştır. Başta Avrupa Birliği olmak üzere uluslararası toplumun çatışma sonrası toplumların en iyi konsosyonel demokrasi başta olmak üzere çeşitli yetki paylaşımı düzenlemeleri ile yönetilebileceğine kanaat getirdiği anlaşılmaktadır. Makedonya'da 2001 yılında Ulusal Kurtuluş Ordusu liderliğinde ayaklanan etnik Arnavutlar ile Makedon güvenlik güçleri arasında yaşanan çatışmalar, Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri'nin araya girmesiyle iç savaşa dönüşmeden sona ermiş ve 13 Ağustos 2001 tarihinde taraflar arasında konsosyonel bir düzenleme olan Ohri Çerçeve Anlaşması imzalanmıştır. Bu çalışma, Makedonya'da Ohri Çerçeve Anlaşması'nın getirmiş olduğu konsosyonel düzende Avrupa Birliği'nin oynadığı barış inşası rolünü araştırmıştır. Çalışma temel olarak“Ohri Çerçeve Anlaşması Avrupa Birliği için etkili bir barış inşası aracı olabilmiş midir?”ve“Avrupa Birliği Ohri Çerçeve Anlaşması'nı üyelik sürecinin mihenk taşı haline getirmek suretiyle Kopenhag siyasi kriterlerinin karşılanmasını zorlaştırarak bir paradoks içerisine mi girmiştir?”sorularına yanıt aramıştır. Ülkede Ohri Çerçeve Anlaşması'ndan kaynaklanan ya da anlaşma ile derinleşen etnik gruplar arası ayrımlaşma, küçük azınlıkların dezavantajlı hale gelmesi, siyasi tıkanıklık, siyasi krizlerin dışarıdan müdahale ile aşılabilmesi, etnik patronaj, yolsuzluk gibi“yan etkiler”ulus ve devlet inşası sürecindeki sorunlara işaret etmektedir. Bu noktada Birliğin Makedonya ile ilişkilerinde mihenk taşı haline getirdiği Ohri Çerçeve Anlaşması'nın etkili bir barış inşası aracı olamadığı gibi, Kopenhag siyasi kriterlerinin karşılanmasını zorlaştırdığı sonucuna varılmıştır. Çalışma Avrupa Birliği'nin Ohri Çerçeve Anlaşması koşulluluğunda şekillenen Makedonya politikasından yaptığı çıkarımlarla konsosyonel demokrasiye ilişkin önemli bulgulara da ulaşmıştır. Konsosyonel düzenlemeler etnik azınlıkların siyasi temsilini garantilemek ve çıkarlarını korumaları için onlara“veto”hakkı tanımak suretiyle çatışmayı sonlandırmak için gerekli olan uzlaşı zeminini sağlamaktadır. Ancak sivil toplum, eğitim, medya, ekonomi gibi alanlarda ek çaba ve girişimlerle desteklenmeyen konsosyonel anlaşmalar tek başına pozitif barışı inşa edememektedir. Bu bakımdan konsosyonel düzenlemelerin şiddeti sona erdirmek için bir ilk adım olarak görülmeleri ve bir süre sonra uygulanma sürecinde ortaya çıkan sorunlar ve küçük azınlıkların talepleri de dikkate alınarak güncellenmeleri gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
The end of the Cold War has triggered micro-scale conflicts, which bipolar equilibrium has been able to restrain so far, in many parts of the world, especially in the Balkans. This has intensified the debates concerning how the communities, divided by ethnic and religious conflicts, should be governed. Apparently, the international community, notably the European Union, has determined that post-conflict societies can be best governed by a variety of power-sharing arrangements, especially the consociational democracy. The conflicts in Macedonia between ethnic Albanians led by the National Liberation Army and Macedonian security forces in 2001 ended with the intervention of the European Union and the United States before turning into a civil war and the Ohrid Framework Agreement, a consociational arrangement, was signed between the parties on 13 August 2001. This study examines the European Union's role of the peace building in consociational order, introduced by the Ohrid Framework Agreement in Macedonia. The study mainly seeks for answers to the questions“Can the Ohrid Framework Agreement be an effective peace building tool for the European Union?”and“Has the European Union entered into a paradox by making it difficult to meet the Copenhagen political criteria through setting the Ohrid Framework Agreement the cornerstone of the membership process?”. The“side effects”in the country, occurred or deepened by the Ohrid Framework Agreement, such as segregation between ethnic groups, disadvantaged position of small minorities, political deadlock, the need of third party intervention to overcome political crisis, ethnic patronage and corruption point out the problems in the nation and state building process. At this point, it is concluded that the Ohrid Framework Agreement, which the Union has set as a cornerstone for its relations with Macedonia, has not been an effective tool for peace building and that it makes the fulfillment of the Copenhagen political criteria more difficult. The study also reaches important findings concerning the consociational democracy by making inferences from the European Union's Macedonian policy, shaped under the conditions of the Ohrid Framework Agreement. Consociational arrangements provide the basis for consensus, necessary for ending the conflict, by ensuring ethnic minorities' political representation and providing them“veto right”to protect their vital interests. However, consociational agreements that are not supported by additional efforts and initiatives in areas such as civil society, education, media and economy cannot build alone the positive peace. In this respect, it is necessary for the consociational arrangements to be seen as a first step towards ending violence and to be updated after some time by considering the problems arising in the implementation process and the demands of small minorities.
Benzer Tezler
- 1990 sonrası Türkiye-Balkan ilişkileri, Makedonya örneğiyle
After 1990 Turkey's Balkan relations with the example of Macedonia
FATMA MELİKE DUYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Uluslararası İlişkilerUfuk ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OYA AKGÖNENÇ MUĞİSUDDİN
- Makedonya Cumhuriyeti'nin azınlık politikası ve eğitime etkisi
Minority policy of Republic of Macedonia and it's reflection to the education
AYFER ARİF
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ELÇİN MACAR
- Makedonya Cumhuriyeti'nde Arnavut-Makedonya etnik çatışması ve Ohri süreci
Albanian-Macedonian ethnic conflict in the republic of Macodonia and the Ohrid process
NAZİF MANDACI
Doktora
Türkçe
2003
Uluslararası İlişkilerAnkara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLHAN UZGEL
- Yeni Makedonya sorunu
New Macedonia question
ŞAFAK GÜMRÜKÇÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Uluslararası İlişkilerKaradeniz Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. MOHAMMAD ARAFAT
- Soğuk Savaş sonrası Türk dış politikasında Makedonya (1991- 2012)
Macedonia in Turkish foreign policy after Cold War (1991- 2012)
FLJORİNA HİSENİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Uluslararası İlişkilerAnkara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURİ YEŞİLYURT