Geri Dön

Orobanşa dayanıklı erkenci ve kısa boylu kendilenmiş ayçiçeği (Helianthus annuus L.) hatları arası melez ve heterosis

Hybrid and heterosis between early and dwarf selfed sunflower lines resistant to the broomprapa

  1. Tez No: 47737
  2. Yazar: NİLGÜN SEZER
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. NİLGÜN BAYRAKTAR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Sunflower, selfed line, broomrape resistance, hybrid, hybrid vigour, hybrid vigour according to superior parent, seed yield, oil yield, stalk yield, plant height, head diameter, a thousand seed weight, husk percentage, oil percentage, flowering and maturation period, general and specific combining ability, earliness
  7. Yıl: 1996
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 69

Özet

1991 ve 1992 yıllarında Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Uygulama Tarlasında kurulan bu araştırmada; orobanşın“E”ırkına mutlak dayanıklı 4 kendilenmiş hat ile bunların resiprok 12 adet melezi materyal olarak kullanılmış, V.8931 çeşidi kontrol olarak denenmiştir. Orobanş kontrolü A.Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü uygulama tarlasında yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, melezlerin dekara ortalama tohum verimi 125.4- 207.6 kg (Ni x N4 - N4 x N3), yağ verimi 42.5-90.5 kg (Ni x N4 - N4 x N3), sap verimi 151.1-319.4 kg {N, x N4- N4 x N3), bitki boyu 83.3-140.3 cm (Ni x N3- N4 x N3), tabla çapı 14.8-19.4 cm (H, x N4- Nt x N2), 1000 tohum ağırlığı 61.1-89.5 g (N4 x N2- Nt x N3), kabuk oranı % 22.9-30.6 (N2 x N4- N4 x N2), yağ oranı % 48.05-57.17 (Ni x N4- N4 x Nı), kabuklu yağ oranı % 33.75-41.50 (Nı x N4- N4 x Nı) olarak saptanmıştır.Tohum veriminde 8 melezde pozitif, 4 melezde negatif yönde melez gücü elde edilirken, değerler % -27.7-63.3 arasındadır. Yağ veriminde % -36.5-81.7, sap veriminde % -29.7-63.6, bitki boyunda % -0.2-22.6, tabla çapında % -16.8-22.7, 1000 tohum ağırlığında % -18.8-43.6, kabuk oranında % -16.59-11.38, yağ oranında % - 8.78-9.69, kabuklu yağ oranında % -11.9-6.21 arasında değişen melez gücü değerleri kaydedilmiştir. Fertil hatlann genel kombinasyon yeteneklerinin etkileri ile atalann oluşturduğu melezlerin özel kombinasyon yetenekleri de aynca hesaplanmıştır. Tohum verimi, yağ verimi, bitki boyu, tabla çapı, kabuklu yağ oranında N4l sap verimi ve yağ oranında N3, 1000 tohum ağırlığı ile kabuk oranında N2, hatlan genel kombinasyon yeteneği en yüksek olan fertil ebeveynlerdir. Tohum verimi, yağ verimi, bitki boyu, tabla çapı ve kabuklu yağ oranında (N* x N3), sap veriminde (N3 x N4), 1000 tohum ağırlığı ve kabuk oranında (N2 x N3), yağ oranında da (N3 x N2), kombinasyonlannın özel kombinasyon uyuşması en yüksektir. Melezlerin çoğu kontrol çeşide göre daha iyi gelişme göstermiştir. Tohum verimi, sap verimi, tabla çapı, 1000 tohum ağırlığı ve yağ oranında melezlerin tümünde, yağ veriminde 6, kabuklu yağ oranında 8 melezde kontrol çeşide göre artış olurken, 9 melezin boyu daha kısa ve 1 melezin de kabuğu daha incedir. Melezlerde orobanş frekans değeri % 1.13-4.62, intensite 0.90-4.30 adet ve saldın derecesi 0.03-0.13 arasında bulunmuştur. Bu değerler belirtilen sınırlann çok altında olduğu için melezlerin orobanşa dayanıklı olduğu kabul edilmiştir. Anahtar kelimeler Ayçiçeği, kendilenmiş hat, orobanşa dayanıklılık, melez, melez gücü, üstün ataya göre melez gücü, tohum verimi, yağ verimi, sap verimi, bitki boyu, tabla çapı, 1000 tohum ağırlığı, kabuk oranı, yağ oranı, kabuklu yağ oranı, çiçeklenme-olgunlaşma süresi, genel ve özel kombinasyon yeteneği, erkencilik.

Özet (Çeviri)

This study was carried out at the experimental field of Field Crops Department, Faculty of Agriculture, University of Ankara. Four selfed lines resistant to the broomrape E strain and 1 2 hybrid offspring derived from reciprocal crosses of these lines were used. V.893 1 was included as a control in the experiments. According to the results of the study, the average seed yield, oil yield and stalk yield of the hybrids per hectare was 1254-2076 kg (N, x N4 - N4 x N3), 425-905 kg (N, x N4 - N4 x N3) and 1511-3194 kg (Ni x N4 - N4 x N3), respectively. In addition, average plant height, head diameter, a thousand seed weight, husk percentage, oil percentage and oil percentage with husk of the hybrids was determined as 83.3-140.3 cm (N, x N3 - N4 x N3), 14.8-19.4 cm (N, x N4 - Ni x N2), 61. 1-89.5 g (N4 x N2- N, x N3), 22.9-30.6 % (N2 x N4- N4 x N2), 48.05-57.17 % (N, x N4 - N4 x NO and 33.75-41.50 % (N, x N4- N4 x N,), respectively. Heterosis in seed yield 8 hybrids was positive, whereas, in 4 hybrids was found negative. These values ranged between -27.7 % to 63.3 %. Hybrid vigour was -36.5-81.7 % in oil yield, - 29.7-63.6 % in stalk yield, -0.2-22.6% in plant height, -16.8-22.7% in head diameter, -18.8-43.6IV % in a thousand seed weight, -16.59-11.38 % in husk percentage, -8.78-9.69 % in oil percentage and -1 1.9-9.21 % in oil percentage with husk. Furthermore, effects of general combining ability of fertile lines and specific combining ability of hybrids from parents were also calculated. N4 fertile parents in seed yield, oil yield, plant height, head diameter and oil percentage with husk; N3 fertile prents in stalk yield and oil percentage; and N2 fertile parents in a thousand seed weight, and husk percentage had the highest general combining ability. Specific combining abilities of N4xN3 in seed yield, oil yield, plant height, head diameter and oil percentage with husk and N3 x N4 in stalk yield and N2 x N3 in a thousand seed weight and husk percentage and N3 x N2 in oil percentage was found to be the highest. Most of the hybrids showed better development than control variety. Compared to control variety, seed yield, stalk yield, head diameter, a thousand seed weight and oil percentage of all hybrids, oil yield of six hybrids and oil percentage with husk of 8 hybrids increased. However, plant heights of 9 hybrids were shorter and husk of 1 hybrid was thinner than control variety. The broomrape frequency, intensity number and attcking rate was determined as 1. 13-4.62 %, 0.90-4.30 and 0.03-0.13, respectively. These results indicated that hybrids were resistant to the broomrape.

Benzer Tezler

  1. Orobanşa dayanıklı erkenci ve kısa boylu ayçiçeği ile genetik erkısır hatlar arası melez ve heterosis

    Başlık çevirisi yok

    MUALLA ÜLKER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    ZiraatAnkara Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NİLGÜN BAYRAKTAR

  2. Orobanşa dayanıklı erkenci ve kısa boylu ayçiçeklerinin (Helianthus annuus L.) verim ve verim öğeleri

    Yield and yield components of dwart an early sunflower (Helianthus annuus L.) resistant to broomrape

    ADEM AKALIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1992

    ZiraatAnkara Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİN EKİZ

  3. Orobanşa dayanıklı genetik erkısır ayçiçeği (Helianthus annuus L.) hatların fertilleri ile erkısır bitkiler arasında melez ve heterosis

    The Hybrids of fertile and sterile plants of genetically male sterile sunflower (Helianthus annuus) lines resistant to broomrape, and heterosis

    HÜSEYİN CAMCI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1992

    ZiraatAnkara Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EKİZ EMİN

  4. Geliştirilmiş kısa boylu ayçiçeği (Helianthus annuus L.) çeşit adayında ekim sıklığının verim ve verim ögelerine etkisi

    Effect of sowing density on yield components in developped short shooted variety conditade of sunflower (Helianthus annuus L.)

    AYDEMİR HUVAJ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1992

    ZiraatAnkara Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NİLGÜN BAYRAKTAR

  5. Orobanş (orobanche cumana wallr.)'a dayanıklı ayçiçeği hatları ile erkek kısır hatların açıkta tozlanmış melezleri ve heterosis

    Başlık çevirisi yok

    H.AHMET YILMAZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1989

    ZiraatEge Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. Ş. HAZIM EMİROĞLU