İslâm Hukuk usûlünde mecaz
Metonymy in İslamic Civil Procedure
- Tez No: 479458
- Danışmanlar: PROF. DR. DAVUT YAYLALI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Din, Hukuk, Linguistics, Religion, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 289
Özet
Kur'ân, muhatabı olan Arap toplumunun sınırlı çevre ve kültürlerinin bir eseri olan anlam dünyalarını genişleterek onları daha önce alışık olmadıkları ufuklarla tanıştırdı. Yüce Allah gönderdiği kelamın ve seçtiği elçinin rehberliğinde zihin ve duygu dünyaları zenginleşen bu toplumun kazandığı yeni anlamları ve durumları adlandırmak için kendi öz dillerinin kelime ve terkiplerini kullandı. Böylece Arap dili İslâm'ın müdahalesi ile birlikte anlam değişimine uğrayarak yeni bir ruh ve içerik kazandı. Dilden dinî alana aktarılan kelimeler aralarındaki bir ilgi nedeniyle, kullanıldıkları bu yeni anlamlar bakımından öncekilere nispetle mecaz konumunda kaldı. Fıkıh Usûlü bilginleri arasında mecazı reddedenler bulunmakla birlikte cumhurun görüşü onun dilin ve İslâmî kaynakların ayrılmaz bir gerçeği olduğu yönündedir. Fıkıh Usûlü şer'î kaynaklardan delil çıkarmanın yöntemlerini ve bu yöntemlerin dilsel ve dinsel dayanaklarını araştıran bir ilimdir. Bundan dolayı emir ve nehyin; umûm ve husus gibi lafızların hangi durumda hakikat veya mecaz ifade ettiğinin anlaşılması bu yöntemlerin olmazsa olmaz gereklerinden olduğu için bu ilimde öncelikle ele alınması gerekmiştir. İslâm Hukuk Usûlünde mecazın yerinin ve hükmünün doğru değerlendirilebilmesi için bu terimin ait olduğu asıl alan olan Arap dili belagatı ve dilbilim açısından incelenmesine ihtiyaç duyuldu. Bu nedenle birinci bölümde Arap dili açısından mecazın tanımı, kavramsal çerçevesi, tarihsel gelişimi, modern dilbilimdeki yeri ve Türk dili ve edebiyatında ele alınış biçimi analitik olarak incelendi. Buna ek olarak hukukî yoruma dayanak teşkil etmesi amacıyla mecazın te'vil ile ilişkisi üzerinde duruldu. İkinci bölümde ise Fıkıh Usûlünde lafızların önemi ve delâleti; mecazın varlığı, yorumlanması ve şer'î hükümlere yansıması konuları incelendi. Ayrıca kullanılışı yönünden lafzın türlerinden olan hakikat, sarih ve kinâye terimleri ile ilgili usûlcülerin görüşlerine yer verildir. Bunun yanında nakil tartışması ve mecazın müşterek lafız ile ilişkisi ele alındı. Bu bölümde son olarak mecazın hükmü konusundaki yaklaşımlar ve bunların Fıkhî meselelere yansımaları incelendi.
Özet (Çeviri)
Qur'an opened new horizons that they did not know before for the Arabic society by widening their semantic world, which is a product of the limited environment and culture of Arabic society. Almighty Allah used the words and phrases of this society's native language to name the new meanings and states that Arabic society, whose intelligence and emotional worlds flourished, gained with the guidance of the kalam He sent and with the guidance of the prophet He chose. By this, the Arabic language gained a new spirit and content by experiencing a change in terms of meaning with the intervention of Islam. The words, which were transferred to religion from language, because of a relation in between, seemed to have figurative meanings in respect to these new meanings they were used in proportion to the previous ones. Although there are some Fiqh procedure scholars who reject metonymy, the public opinion is in the direction of seeing it as an inseparable part of language and Islamic sources. The Fiqh procedure is a scholarship which analyzes the methods of finding evidences from sharia sources and the linguistic and religious bases of these methods. Therefore, understanding in which cases wordings such as umum (general) and husus (particular) are used with a core meaning or metonymy had to be considered on a preferential basis, as it is one of the musts of these methods. In Islamic Civil Procedure, for the proper evaluation of the place and influence of metonymy, it was needed that this term had to be analyzed in terms of Arabic Eloquence (Belagha) and linguistic, to which this term belongs. For this reason, the definition of metonymy in terms of Arabic language, its conceptual framework, historical development, its place in modern linguistics and its treatment in Turkish language and literature were studied analytically in the first chapter. Furthermore, the relation of metonymy with gloss (te'vil) is emphasized with the aim of forming a basis for legal interpretation. In the second chapter, topics such as the importance and denotation of wordings in Fiqh methods; metonymy's existence, interpretation and reflection to sharia commands were surveyed. Additionally, views of procedure scholars about fact, explicit and allusion, which are the types of wording in terms of way of using. Beside this, the relationship between transfer debate and metonymy, and common wording was discussed. In this chapter, finally the approaches on the influence of metonymy and the reflection of these to matters of Fiqh were viewed.
Benzer Tezler
- Fahrü'l-İslâm Pezdevî'nin usûlünde beyân anlayışı
The approach of the brain in the procedure of Fahrü'l-Islâm Pezdevî
KAYA KARAKAYA
- القرينة اللفظية الأصولية وأثرها على دلالة الألفاظ
Fıkıh usûlü'nde lafzî karîne ve delâlet üzerindeki etkisi - literal presumption (Qarinah) and its effect on the indication (dalalah)
ABDULHAKIM HAMID NASR AHMED
Doktora
Arapça
2019
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERTUĞRUL BOYNUKALIN
- Fıkıh usûlünde dilin vaz'ı ve ilgili tartışmaların fıkhî içtihatlara etkisi
The waḍ' al-Lughah in Islamic jurisprudence (ʾUṣūl al-fiqh) and the influence of the related debates on jurisprudential verdicts
ŞEYMA YEŞİLYAYLA
- Beyân ile fıkıh usûlü ilişkisi
The relationship between rhetoric and methodology of fiqh
SADRETTİN BUĞDA
- Uluslararası boyutuyla vergi incelemeleri
Tax examinations with international aspects
CANSU DAĞ BEREKET
