Öğretmenlerin aktivist ve teknisyen mesleki kimliklerinin psikolojik iyi oluşları ile ilişkisi
The relationship between teachers' activist and technician professional identities and their psychological well-being
- Tez No: 484071
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. NİHAN DEMİRKASIMOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Mesleki Kimlik, Öğretmenin Mesleki Kimliği, Değişen Öğretmen Rolleri, Aktivist Öğretmen Kimliği, Teknisyen Öğretmen Kimliği, Psikolojik İyi Oluş, professional identity, teacher's professional identity, changing teacher roles, activist teacher identity, technician (entrepreneur) teacher identity, psychological well-being
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 152
Özet
Bu araştırma eleştirel söylemler bağlamında Sachs'ın (2000; 2001; 2003) 'aktivist' ve 'teknisyen' öğretmen mesleki kimlikleri sınıflamasını temel alarak öğretmenlerin hangi mesleki kimliği benimsediğini ve benimsedikleri mesleki kimlik ile psikolojik iyi oluşları arasında olası bir ilişkiyi ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma tekli ve ilişkisel tarama modelindendir. Araştırmanın evrenini 2015/2016 eğitim öğretim yılında Zonguldak ilinde kamu ortaöğretim kurumlarında çalışan 693 öğretmen oluşturmaktadır. Basit tesadüfi örnekleme yoluyla seçilen 290 öğretmen araştırmaya katılmıştır. Veriler, araştırmacı tarafından geliştirilen Aktivist Öğretmen Kimliği Ölçeği, Teknisyen Öğretmen Kimliği Ölçeği ve Diener (2010) tarafından geliştirilen, Telef (2013) tarafından Türkçeye uyarlanan Psikolojik İyi Oluş Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, kamu ortaöğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerin 'aktivist' öğretmen kimliğine ilişkin algıları 'teknisyen' öğretmen mesleki kimliğine ilişkin algılarından daha düşüktür. Aktivist öğretmen kimliğinin işbirliği alt boyutunda '1-5 yıl arası kıdeme sahip öğretmenler, 6-10 yıl ve 15-20 yıl arası kıdeme sahip öğretmenlerden daha yüksek düzeyde işbirliği algısına sahiptirler. Aktivist öğretmen kimliği 'sorumluluk' alt boyutunda 1-5 yıl arası kıdeme sahip öğretmenlerin 6-10 yıl arası kıdeme sahip öğretmenlerden daha yüksek düzeyde sorumluluk algısına sahip oldukları ortaya konulmuştur. Teknisyen öğretmen kimliğinin, rekabet alt boyutunda erkek öğretmenlerin kadın öğretmenlerden daha rekabetçi olduğu belirlenmiştir. Ayrıca 21 yıl ve üstü kıdeme sahip öğretmenlerin 1-5 yıl arası kıdeme sahip öğretmenlerden daha yüksek düzeyde rekabet algısına sahip oldukları görülmektedir. Teknisyen öğretmen kimliği 'rekabet' boyutunda lisans mezunu öğretmenlerin rekabet algılarının lisansüstü eğitim almış öğretmenlerin rekabet algılarından daha yüksek olduğu, standartlaşma alt boyutunda da benzer şekilde lisans mezunu öğretmenlerin algılarının lisansüstü eğitime sahip öğretmenlerin algılarından yüksek olduğu görülmektedir. Teknisyen öğretmen kimliği alt boyutlarından 'özerklik' boyutunda, diğer fakültelerden mezun olan öğretmenlerin fen edebiyat fakültesi mezunu öğretmenlerden daha yüksektir. Aktivist öğretmen kimliğinin sorumluluk alt boyutunda , sendika üyesi öğretmenlerin sorumluluk algısının sendika üyesi olmayan öğretmenlerden daha yüksek olduğu saptanmıştır. Ayrıca öğretmenlerin benimsedikleri mesleki kimlik ile psikolojik iyi oluşları arasında anlamlı ilişki olduğu tespit edilmiştir. Aktivist öğretmen kimliği ile psikolojik iyi oluş arasında pozitif yönlü orta düzeyde anlamlı bir ilişki vardır. Teknisyen öğretmen kimliği ile psikolojik iyi oluş arasında ise düşük düzeyde negatif yönlü anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Özetle, araştırma sonuçlarına göre öğretmenlerin aktivist öğretmen kimliği algıları yükseldiğinde psikolojik iyi oluş düzeyleri de yükselme eğiliminde, teknisyen öğretmen kimlik algıları yükseldiğinde psikolojik iyi oluş düzeyleri azalma eğilimindedir
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to explore which professional identity teachers adopt and the relationship between the teacher professional identity adopted and pshycological well being in terms of 'activist' and 'technician' (entrepreneur) teacher identity definitions of Sachs (2000; 2001; 2003). This study is designed with single and correlational survey models. Target population of this research consists of 693 teachers who work at state schools in the province of Zonguldak in 2015/2016 academic year. Simple random sampling has been used for statistical data collection. Activist Teacher Professional Identity Scale and Technician Teacher Identity Scale which were developed by the researcher and Psychological Well Being Scale developed by Diener (2010) , adapted to Turkish by Telef (2013) were used in order to collect data. The results of this study indicate teachers have a high level of activist teacher identity perception while they have a low level of technician teacher identity perception. teachers who have an experience of 1-5 years have higher level of collaboration perception than teachers having experience of 15-20 years. It has also been found out that teachers who have an experience 1-5 years have higher level of activist identity 'responsibility' perception than teacher who have an experience of 6-10 years. There is a significant difference in the 'competition' dimension of entrepreneur identity according to gender variable. Male teachers have higher level of competition perception than female teachers. Teachers who have experience of 21 years and over have higher level of technician identity competition perception than the one who have an experience of 1-5 years. The teachers who have bachelors degree have higher level of technician identity 'competition' and 'standardization' perception than the ones who have postgraduate education. The teachers who graduated from faculties other than education and science and letters faculty, have higher level of technician identity 'autonomy' perception than the ones graduated from science and letters faculty. Level of teachers' perceptions who are a member of union on activist identity 'responsibility' dimension is higher than of those who are not member of unions. In conclusion, the research suggests that there is a significant relation between teacher professional identity ,in terms of activist and technician identities, and teacher psychological well being. As the teachers adopt activist identity, their psychological well being tends to increase. However , the level of psychological well being decreases when the teachers adopt technician professional identity.
Benzer Tezler
- Öğretmenlerin iş yerinde öğrenmesi ile öğrenme stilleri arasındaki ilişki
The relationship between workplace learning of teachers and learning styles
MEHMET NURİ ÖZTÜRK
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İNAYET AYDIN
- Ortaokul öğretmenlerinin algılarına göre Avrupa Birliği projelerinin okula katkı düzeyi ile okul müdürlerinin liderlik stilleri arasındaki ilişki
The relationship between the contribution level of European Union projects to the school and the leadership styles of the principals according to the perceptions of secondary school teachers
VEFA BARDAKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ AKSU
- Öğretmenlerin mesleki tatminlerinde cinsiyetin rolü
The Study basically deals with the role of teachers sex
AHMET KULA
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET ESKİCUMALI
- Öğretmenlerin meslek doyumu ve eğitim anlayışları
Theachers professional satisfaction and their understandings about education
MÜNİRE ARSLAN BİRLİK
- Öğretmenlerin bilgisayar destekli öğretime ilişkin yeterlikleri ve eğitim ihtiyaçlarının saptanması
Teachers competencies related to computer assissed instructions and to be determined of educational needs
FEVZİ DURSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAFİZE KESER