Özel gereksinimli bir birey olan ailelerdeki ebeveynlerin ve kardeşlerin duygu ve düşünceleri
Emotions and perceptions of parents and siblings in families with an individual with special needs
- Tez No: 485690
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYPERİ DİKİCİ SIĞIRTMAÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Bu araştırma, özel gereksinimli birey olan ailelerdeki ebeveynlerin ve kardeşlerin duygu ve düşüncelerini incelemek amacıyla yapılmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden durum araştırması niteliğindeki bu araştırmanın çalışma grubu, Mersin ili Silifke ilçesinde bulunan hem özel gereksinimli hem de normal gelişim gösteren çocukları olan 10 anne, 10 baba ve bu anne babaların normal gelişim gösteren 6-18 yaş aralığındaki sekiz çocuğundan oluşmaktadır. Toplamda 17 özel gereksinimli bireyin ailesi çalışmaya katılmıştır. Üç ailede hem anne hem baba hem de normal gelişim gösteren kardeşler çalışmada gönüllü olarak yer almıştır. Bu üç ailenin tüm aile fertleri ile görüşülmüş fakat diğer ailelerde tüm aile bireyleri ile görüşülememiştir. Çalışmada yer alan katılımcılar amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemine göre belirlenmiştir. Katılımcı anne babalarla ve okuma yazma bilmeyen altı yaşındaki normal gelişim gösteren çocukla yarı yapılandırılmış görüşme yapılmış olup diğer yedi çocuğun verileri yazılı doküman incelemesi (kompozisyon) ile toplanmıştır. Altı yaşındaki çocukla oyunlaştırılmış ortamda görüşme gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde içerik analizinden yararlanılmıştır. Sonuç olarak; anne babaların büyük çoğunluğunun kendinden sonra özel gereksinimli çocuğunun bakımı konusunda kaygılı oldukları, anne babaların normal gelişim gösteren çocukları ile özel gereksinimli çocukları hakkında konuştukları, onlara sorumluluklar yükledikleri, özel gereksinimli çocuğun gelecekte bakımı konusunda öncelikle normal gelişim gösteren çocuklarına daha sonra ise eşlerine güvendikleri bulunmuştur. Annelerden sadece üçü bu süreçte psikolojik destek almış, diğer anne ve babalar ise destek almamıştır. Anne ve babalar özel gereksinimli çocukları ile normal gelişim gösteren çocukları arasındaki ilişkinin olumlu olduğunu ifade etmişlerdir. Normal gelişim gösteren çocuklardan elde edilen verilere göre kardeşleri ile ilgili ilk tanı sürecinde durumun ne olduğunu anlamakta güçlük yaşadıkları, kardeşlerinin hasta olduğunu düşündükleri görülmüştür. Ebeveynlerinin anlatımları ile kardeşlerinin gereksinim durumları hakkında bilgi sahibi oldukları, normal gelişim gösteren kardeşlerin de bu süreçte herhangi bir psikolojik destek almadıkları tespit edilmiştir. Özel gereksinimli kardeşlerinin ihtiyaçları ile şimdi ilgilendikleri ve gelecekte de kardeşlerinin sorumluluklarının kendi üzerilerinde olduğu bilinci ile gelecek planları yaptıkları görülmüştür. Anne babaların duygu ve düşünceleri ile normal gelişim gösteren kardeşlerin duygu ve düşüncelerinin birbiri ile örtüştüğü ortaya çıkmıştır. Ayrıca, aynı aileden çalışmaya katılan kardeşlerin de özel gereksinimli kardeşleri hakkındaki duygu, düşünce ve gelecek planlarının birbirine benzediği tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of the current study was to analyze emotions and perceptions of parents and siblings in families which have at least one individual with special needs. Sample of this qualitative case study consisted of 10 mothers, 10 fathers, and eight normally developing siblings of individuals with special needs. All participants were residing in Silifke, Mersin, Turkey. A total of 17 families which have special needed individuals were interviewed. In three of the participant families, both parents and siblings participated in the study. In other families mothers were the participants. Participants were recruited by criterion sampling of the purposeful sampling method. Semi-structured interviews were conducted with the parents. Siblings were requested to write an essay about their experiences, emotions, and perceptions related to their sibling with special needs. Interview with the six-year-old child has been conducted through play. Content analysis method was utilized to analyze data collected through interviews and essays. Family stress related to care of the person with special needs and concerns related to future was common among participating families. Nearly all parents voiced extreme concerns about the care of their child with special needs after they become old or pass away. Parents talk to their normally developing children about their siblings with special needs and entrust them with the responsibility of taking care of their siblings with special needs in the future. Parents believe either their children or partners would take care of the individual with special needs if this need arise in the future. Although family stress was common among participant families, receiving psychological support was rare. While none of the siblings received psychological support, only three of the mothers reported receiving psychological support. The parents perceive the relationship between their normally developing children and children with special needs as positive. Normally developing siblings of the individuals with special needs reported having difficulties comprehending the extend of the disability when their siblings initially received a diagnosis considered their sibling with special needs as being sick. Parents seem to play a significant role in helping their normally developing children appreciate the needs of their siblings with special needs. Normally developing children were active in taking care of their of siblings with special needs and indicated that they envision continuing to be responsible for taking care of their siblings in the future plans, as well. Parents and normally developing siblings of individuals with special needs reported having similar emotions and perceptions.
Benzer Tezler
- Özel gereksinimli olan bireylerin ebeveynlerinin aldıkları aile desteği ile umutsuzluk ve depresyon arasındaki ilişki; Diyarbakır örneği
The relationship between the family support of the parents of individuals with special needs and the deposition and depression: Diyarbakir case
ÖZLEM ALINAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL BARIŞ
- Bağımsız yaşam becerisi gösteremeyen özel gereksinimli bireylerin ailelerindeki kaygı düzeylerinin incelenmesi
An examination of anxiety levels in families of individuals with special needs who lack independent living skills
ASLIHAN ARIKAN KAYNAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiUygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELAMİ VAROL ÜLKER
- Özel gereksinimi olan bireylerin annelerinin depresyon ve yılmazlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between depression and resilience levels of mothers of individuals with special needs
YILDIR KARAGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiAile Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BÜLENT ÖNGÖREN
- Özel eğitim sınıflarında/okullarında öğrenim gören hafif düzeyde zihinsel yetersizliğe sahip öğrencisi bulunan velilerin özel eğitimden beklenti düzeyleri (Sivas ili örneği)
Special education expectation levels of the parents of the literature in a light level of mental learning with a learning in special education classes / schools (Sample of Sivas)
YADİGAR İREM
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEZER AYAN
- İlkokul müdürlerinin, özel gereksinimli çocukların eğitimindeki algı ve yeterlikleri ''Maltepe ilçesinde bir araştırma''
Primary school's director's perception and sufficiency at disabled students
MEHMET PAMUKÇU
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimMaltepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ TEMEL