Medya okuryazarlığı dersinin Türkçe öğretimiyle birleştirilmesi sürecinde medya okuryazarlığı dersi öğretmenlerinde bulunması gereken yeterlikler
The competencies that the teachers of media literacy course should have during the integration process of media literacy and Turkish language teaching
- Tez No: 486029
- Danışmanlar: PROF. DR. GIYASETTİN AYTAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler ve Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 259
Özet
Bu çalışmanın amacı; medya okuryazarlığı dersinin Türkçe öğretimiyle birleştirilmesi sürecinde, medya okuryazarlığı dersi öğretmenlerinde bulunması gereken yeterliklerin tespit edilmesidir. Araştırmada, nitel ve nicel verileri bir arada barındıran karma yöntem kullanılmıştır. İlgili alanyazının incelenmesinin ardından alan uzmanlarıyla görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen veriler bir havuzda toplanmış ve tespit edilen ortak maddeler hakkında alan uzmanlarıyla ikinci kez görüşülmüştür. Görüşmeler sonucunda elde edilen maddeler geçerlik ve güvenirlik testleri için pilot uygulamaya tabi tutulmuştur. Bu kapsamda elde edilen ölçek maddeleri anket formunda 223 öğretmene uygulanmış ve ölçek maddelerine son şekli verilmiştir. Millî Eğitim Bakanlığı Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü'nden alınan yazılı izinden sonra Türkiye'nin yedi farklı bölgesinden MEB'e bağlı ortaokullarda görev yapan öğretmenlere bu anket uygulanmıştır. Anketlerin sayısı, tabakalı örneklem gereği bölgelerin nüfus yoğunluğuna göre belirlenmiştir. Anket sonuçlarından elde edilen verilerin analizinde SPSS 22.0 paket programı kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, medya okuryazarlığı dersi öğretmenlerinde bulunması gereken yeterlikler“kişisel”ve“mesleki”olmak üzere iki boyuta ayrılmıştır. Buna göre medya okuryazarlığı öğretmenlerinde bulunması gereken kişisel yeterlikler şunlardır: Farklı görüşlere saygılı olmak, medya okuryazarlığıyla ilgili konferans, seminer vb. etkinliklere katılmaya istekli olmak, doğru ve etkili iletişim tekniklerini bilmek, medyanın etik ilkeleri hakkında bilgi sahibi olmak, sosyal medyanın kullanım ilkelerini ve sorumluluklarını bilmek, internetteki güvenilir bilgi kaynaklarını bilmek, medyadaki doğru ve hatalı dil kullanımına karşı duyarlı olmak, medyadaki akıllı işaretler uygulamasının öneminin ve kullanım amaçlarının bilincinde olmak, medyadaki gerçek ve kurgu ayrımının farkında olmak, medyanın yararlı ve zararlı yönlerinin bilincinde olmak, medyanın izleyicilerin düşüncelerini ve davranışlarını etkilediğinin farkında olmak, medyanın izleyiciyi etkilemek amacıyla kullandığı ikna tekniklerinin farkında olmak, medyadaki şiddet ögelerinin izleyiciyi nasıl etkilediği konusunda bilgi sahibi olmak, medyadaki tüketime özendirici ögelerin izleyiciyi nasıl etkilediği konusunda bilgi sahibi olmak, medyadaki uygunsuz içeriğin izleyiciyi nasıl etkilediği konusunda bilgi sahibi olmak, çocuk haklarına saygılı bir medya anlayışının nasıl geliştirilmesi gerektiği konusunda bilgi sahibi olmak, çocuk haklarına saygılı bir medya anlayışının geliştirilmesi konusunda çevresindekileri bilgilendirmek, medya okuryazarlığıyla ilgili güncel gelişmeleri takip etmek, medyada sunulan bilginin kaynağını eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirmek, farklı bakış açılarına göre hazırlanan günlük gazeteleri okumak, farklı bakış açılarını yansıtan televizyon kanallarını takip etmek, medyada fark ettiği sorunlara karşı ilgili kurum ve kuruluşlara başvurmak, medyadaki hatalı dil kullanımlarının düzeltilmesi amacıyla RTÜK, TRT gibi ilgili kurumlarla iletişime geçmek. Analiz sonuçlarına göre medya okuryazarlığı dersi öğretmenlerinde bulunması gereken mesleki yeterlikler ise şunlardır: Medyanın doğru kullanımı konusunda öğrenci velileriyle ve diğer branş öğretmenleriyle işbirliği yapmak, sosyal medyanın kullanım ilkeleri ve sorumlulukları konusunda öğrencilerini bilinçlendirmek, öğrencilerine, sosyal medyayı doğru kullanmaya teşvik edecek etkinlikler yaptırmak, öğrencilerini, kitle iletişim araçlarını doğru kullanmaları konusunda yönlendirmek, öğrencilerinin internetteki güvenilir bilgi kaynaklarına erişmelerini teşvik etmek, öğrencilerinin medyayı öğrenme ihtiyaçlarına uygun olarak kullanmalarını teşvik etmek, medyadaki akıllı işaretler uygulamasının önemi ve kullanım amaçları konusunda öğrencilerini bilgilendirmek, medyanın sadece zararlı yönleri olmadığını, doğru kullanıldığında hayatı kolaylaştırıcı yönleri de olduğunu öğrencilerine fark ettirmek, öğrencilerine televizyon karşısında ve internette harcadıkları zamanı kendi kendilerine nasıl kontrol edebileceklerini öğretmek, çocuk haklarına saygılı bir medya anlayışının geliştirilmesi konusunda öğrencilerini ve çevresindekileri bilgilendirmek, medya okuryazarlığı bilinci oluşturmak için görev yaptığı yerde sosyal etkinlikler düzenlenmesine öncülük etmek, öğrencilerinin medya iletilerini eleştirel bakış açısıyla incelemelerini sağlamak, medyadaki şiddet ögelerinin izleyiciyi nasıl etkilediği konusunda öğrencilerini bilgilendirmek, medyadaki tüketime özendirici ögelerin izleyiciyi nasıl etkilediği konusunda öğrencilerini bilgilendirmek, medyadaki uygunsuz içeriğin izleyiciyi nasıl etkilediği konusunda öğrencilerini bilgilendirmek, medyanın izleyiciyi etkilemek amacıyla kullandığı ikna tekniklerini öğrencilerine fark ettirmek, reklamlarda ürün satışlarının arttırılması amacıyla kullanılan yöntemleri öğrencileriyle birlikte çözümlemek, bir haberin değişik gazete ve televizyon kanallarındaki farklı sunumlarının nedenlerini öğrencileriyle birlikte tartışmak, medyadaki gerçek ve kurgu ayrımı konusunda öğrencilerini bilinçlendirmek, medya metinlerini etik açıdan öğrencileriyle tartışmak, sınıf içinde medyayla ilgili örnek olayları çözümleyerek“Siz olsaydınız ne yapardınız?”sorusu etrafında öğrencilerin katılımlarını sağlamak, öğrenciler üzerinde olumlu ve olumsuz etkileri olan medya iletilerini derslerde örnek olarak kullanmak, ders içi etkinliklerde öğrencilerin düzeyine uygun, medyayla ilgili güncel örneklere yer vermek, medyadaki doğru ve hatalı dil kullanımları konusunda öğrencilerinin duyarlı olmalarını sağlamak, medyadaki doğru ve hatalı iletişim örneklerini sınıfta öğrencileriyle birlikte tartışmak, hem medyayı eleştirmeye hem de medya metinleri oluşturmaya yönelik etkinlikler yaptırmak, öğrencilerinin güncel olaylarla ilgili bir haber metni yazmalarını teşvik etmek, öğrencilerinin örnek bir reklam metni oluşturmalarını teşvik etmek, öğrencilerinin basılı veya online okul gazetesi çıkarmalarına öncülük etmek, öğrencilerinin medya metinleri oluştururken Türkçe yazım kurallarına uymalarını sağlamak, öğrencilerinin medya metinleri oluştururken yabancı kelimelerin yerine Türkçe karşılıklarını kullanmalarını teşvik etmek, fikirlerini özgür bir biçimde ifade edebilmeleri konusunda öğrencilerini teşvik etmek, medya okuryazarlığı konularını Türkçe dersi etkinlikleriyle ilişkilendirmek. Araştırmada bu iki boyut arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The study aims at determining the competencies that the teachers of media literacy course should have during the integration process of media literacy and Turkish language teaching. Mixed method containing both quantitative and qualitative data was used in the research. The experts in the field were interviewed following the examination of the related literature. The data obtained were compiled and the second interviews were held with the experts in the field regarding the common items obtained. A pilot scheme was applied for credibility and validation tests. In this respect scaling items obtained were applied to 223 teachers in the questionnaire form and these items were put into final form. Following the written permission from the Ministry of National Education (MEB), Innovation and Educational Technologies General Directorate, a questionnaire was applied to the teachers working in secondary schools affiliated to MEB in seven different regions of Turkey. The number of questionnaires was determined by the population density of the regions as stratified sampling requires. SPSS 22.0 package program was used in the analysis of the data obtained from the survey results. According to the results of the analysis, the competencies that the media literacy course teachers should have are divided into two dimensions as“personal”and“professional”. Accordingly, the personal competencies that media literacy teachers should have are: To be respectful of different opinions, to be willing to participate in the events such as conferences and seminars, to know the right and effective communication techniques, to know about the ethical principles of media, to know about the principles of usage and the responsibilities of social media, to know about the reliable information sources on the internet, to be sensitive to correct or incorrect use of language on social media, to be aware of the importance of the smart signs application in the media, and of the purpose of use of them, to be aware of the differentiation between the facts and the fiction in the media, to be aware of the useful and harmful sides of the media, to be aware of the fact that media has an impact on viewers' opinions and behaviours, to know about the persuasion techniques that media uses to affect viewers, to know how violence in the media affects viewers, to know how elements related to consumerism in the media affect viewers, to know how inappropriateness in the media affects viewers, to know about how to develop a media understanding respectful of children's rights, to inform those around of about how to develop an understanding of media respectful of children's rights, to follow current developments in media literacy, to evaluate the source of the information presented in the media with a critical point of view, to read daily newspapers prepared according to different aspects of view, to follow the television channels that reflect different aspects of the view, to apply to relevant institutions and organizations for problems that they notice in the media, to communicate with relevant institutions such as RTÜK, TRT in order to correct misuse of the language in the media. According to the results of the analysis, the professional competencies that the media literacy course teachers should have are: To cooperate with students' parents and other branch teachers on the correct use of media, to make students aware of the policies of and responsibilities for using social media, to get students to be involved in activities encouraging proper use of social media, to direct students about the correct use of mass media, to encourage students to access reliable sources of information on the Internet, to encourage students to use the media in accordance with their learning needs, to inform students about the importance of the smart signs application in the media, and of the purpose of their use, to make the students aware that the media is not only harmful, but also has facilitating aspects when used correctly, to teach their students how to control themselves the time they spend on television and on the Internet, to inform students and those around about the development of a media understanding respecting children's rights, to lead social activities to be organized where the teacher works to raise an awareness of media literacy, to provide students with a critical view of media communication, to inform students about how violence in the media affects the viewer, to inform students about elements related to consumerism in the media affect viewers, to inform students about how inappropriateness in the media affects viewers, to make students aware of the persuasion techniques that media uses to affect viewers, to solve the methods used to increase product sales in advertising with their students, to discuss the reasons for different presentations in different newspapers and television channels with their students, to make students aware of the difference between reality and fiction in the media, to discuss media texts ethically with students, to encourage participation of students around the question“What would you do if you were?”by analyzing the case studies related to the media in the classroom, to use media messages which have positive and negative effects on students as an example in class, t o present contemporary examples related to the media in accordance with the level of students in class activities, to ensure that students are sensitive to correct and incorrect language usage on the media, to discuss examples of correct and incorrect communication in the media with the students in the class, to have activities to criticize the media as well as to create media texts, to encourage students to write a news text about current events, to encourage students to create a sample advertisement text, to lead students to prepare a printed or an online newspaper, to ensure that students comply with Turkish writing rules while creating media texts, to encourage students to use Turkish equivalents instead of foreign words while creating media texts, to encourage their students to express their ideas in a free way, to associate media literacy topics with Turkish lesson activities. In this study, it was determined that there is a significant positive correlation between these two dimensions.
Benzer Tezler
- Ortaokul öğretmenlerinin medya okuryazarlığı dersinin amaçları ve dersin öğretiminde karşılaşılan sorunlara ilişkin görüşleri
The opinions of middle-school teachers on the objectives of the media literacy course and the problems faced in teaching the course
CENGİZ SARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilgiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET TAHİR KARABOĞA
- Öğretmen adaylarının medya okuryazarlık düzeyleri ve medya okuryazarlığına ilişkin görüşleri
Examining media literacy level of teacher candidates and their perspectives on media literacy
TAŞKIN İNAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimDumlupınar Üniversitesiİlköğretim Bölümü
YRD. DOÇ. DR. TURAN TEMUR
- Medya metinlerinin bilinçli okunmasında medya okuryazarlığı dersinin etkisi üzerine bir analiz (Ankara ili örneği)
An analysis of the effects of the media literacies course on the conscious reading of the media passages
ERHAN AYDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
GazetecilikGazi ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EROL İLHAN
- Medya okuryazarlığı ve medya okuryazarlığı dersinin öğrencilere katkısı üzerine bir araştırma
Media literacy and a study on the contribution of media literacy course to students
SÜMEYYE TANRIKULU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
GazetecilikSelçuk ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET KALENDER
- İlköğretim medya okuryazarlığı dersinin öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerine etkisi
The evaluation of the effect of critical thinking skills over primary education media literacy courses
UĞUR BAKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
GazetecilikAtatürk ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN KÖSE