Çocuklarda duygu düzenleme güçlüğü bağlamında sistemik bir model önerisi
A systemic model proposal in the context of emotion dysregulation in children
- Tez No: 490760
- Danışmanlar: PROF. DR. HATİCE GÜLSEN ERDEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Duygu düzenleme güçlüğü, çatışma çözüm biçimleri, duygu sosyalleştirme, ailenin duygusal ifade gücü, Interpretative Phenomenological Analysis, Emotion dysregulation, conflict resolution styles, emotion socialization, family expressiveness, Interpretative Phenomenological Analysis
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 281
Özet
İki aşama olarak kurgulanan bu çalışmanın ilk aşamasında anne, baba bireysel duygu düzenleme becerileri, evlilik çatışma çözüm biçimleri, duygu sosyalleştirme ve ailenin duygusal ifade gücü değişkenlerinin etkileşimi ile 10-13 yaş aralığındaki çocukların duygu düzenleme güçlüğü düzeyini açıklamaya çalışan bir yapısal eşitlik modeli önerilmektedir. İkinci aşamada ise nitel inceleme yoluyla çocukların duygu düzenleme süreçlerine etki eden çeşitli ailesel değişkenlere betimleyici bir çerçeve oluşturabilmek amaçlanmaktadır. Çalışmanın nicel aşamasının verileri 255 aileden (anne-baba- çocuk) çoklu kaynak yöntemi ile elde dilen verilerden oluşturmaktadır. Bu veriler kişisel bilgi formu, Duygu Düzenleme Güçlüğü Ölçeği (DDGÖ), Çocuğun Olumsuz Duyguları ile Başa Çıkma Ölçeği (ÇODBÇÖ), Çatışma Çözüm Stilleri Ölçeği (ÇÇSÖ) ve Aile Değerlendirme Ölçeği (ADÖ)- İletişim ve Duygusal Tepki Verebilme Alt ölçekleri aracılığı ile toplanmıştır. Nicel çalışma bulguları; sınanan yapısal eşitlik modelinin çalışma örnekleminde, analizin önerdiği bir ilişki dâhil edildiğinde temsil edildiğine işaret etmektedir. Analiz sonucunda anlamlı olduğuna karar verilen son modele göre; anne-baba bireysel duygu düzenleme güçlük düzeyleri ile çocuğun duygu düzenleme güçlük düzeyin arasındaki ilişkiye anne-baba çatışma çözüm stilleri, anne-baba duygu sosyalleştirme ve ailenin ifade düzeyi değişkenleri çeşitli yollarla aracılık etmektedir. Genel aile modelinin baba- çocuk verileri ile de iyi uyum sağladığı ancak anne-çocuk verilerinde ek bir yol (anne duygu düzenleme güçlüğünden ailenin ifade gücüne direk ilişki yolu) ile uyum gösterdiği tespit edilmiştir. Sınanan modelin işaret ettiği doğrudan ve dolaylı ilişkilerin ilgili yazınla tutarlı olduğu, model çerçevesinde ulaşılan sınırlı çalışmaların da benzer yapılara işaret ettiği görülmektedir. Çalışmanın nitel aşaması 10-13 yaş aralığında 6 çocuk ile duygusal yaşantı deneyim ve gözlemleri bağlamında yapılan yarı yapılandırılmış görüşmelerin Interpretative Phenomenological Analysis (IPA) yoluyla nitel incelemesini içermektedir. İnceleme sonucunda. (1)Zorlayıcı yaşantılar, (2) Adlandırılabilen yoğun dfuygular, (3) Çocuğun yoğun duygusal yaşantılara verdiği tepkiler, (4) Çocuğun duygu düzenleme stratejileri, (5) Çocuğun duygu düzenleme stratejilerini geliştirme yolları, (6)Anne-babaların duygu sosyalleştirme yaklaşımları, (7) Anne-Babaların duygusal yaşantı özellikleri, (8) Anne-babaların çatışma çözüm biçimleri ve (9) Aile içi iletişim özellikleri olmak üzere 9 üst temaya ulaşılmıştır. Bu temalar altında kümeleşen kodlar arasından öne çıkan ortak kodlar arasında bağlantılar kurulmuş ve bu bağlantılar yazın bulguları ile tartışılarak klinik çıkarımlara ulaşılmıştır. Bu bağlamda temel olarak anne- baba tepki ve duygusal yaşantı deneyimlerinin ve anlaşmazlık yönetme biçimlerinin çocuğun duygu düzenleme sürecine ve çocuğun aile iletişimine ilişkin algısına çeşitli yollarla etkide bulunduğu düşünülmüştür. Çalışmanın nicel ve nitel bulgularının tutarlılık gösterdiği görülmektedir. İlişkiyi birlikte artış-azalış ile yorumlamakla sınırlandıran nicel çalışma bulguları, nitel analiz desteği ile betimlenebilmiştir. Bu sayede nicel analizin işaret ettiği genel çerçeve özel çıkarımlar ile desteklenmiştir. Araştırma bulguları; çocuk ruh sağlığı müdahalelerinde geniş bir patoloji yelpazesine hizmet edebilir. Duygu düzenleme güçlüğü ile ilişkili değişkenlerin sistemler yaklaşımı ile geniş bir çerçevede ele alınması ve bu yolla edinilen bilgiler ile önleme programlarının geliştirilmesine katkıda bulunulabilir. Böylece, araştırmalarda yaygınlığına dikkat çekilen ve ilgili yazında duygu düzenleme güçlüğü ile bağlantılı olduğuna işaret edilen duygusal ve davranışsal sorunların yaygınlığı azaltılabilir.
Özet (Çeviri)
In the first phase of this study designed as two stages, a structural equation model (path model) which has tried to explore emotion dysregulation level of 10-13 years old children via interactions between parents' individual emotion dysregulation levels, emotion socialization approaches, marital conflict resolution styles and family expressiveness has been proposed. In second phase it has been aimed to establish a descriptive context of various familial variables' effects to emotion dysregulation level of 10-13 years old children via qualitative analyze. The quantitative phase of the study is based on data obtained from 255 families (parents-children) by multiple source methods. This data was collected via demographic information form, Difficulties in Emotion Regulation Scale, Coping with Children's Negative Emotions Scale, Conflict Resolution Styles Scale, Communication and Emotional Response Capacity subtests of Family Assessment Scale. The quantitative study results indicates that the structural equation model which is tested has been represented in the sample when a path proposed by analyze has been included. According to last significant model of analyze; the associations between emotion dysregulation level of 10-13 years old children and their parents' emotion dysregulation level has been mediated by parents' emotion socialization approaches, marital conflict resolution styles and family expressiveness. It has been found that general family model fits well with the father and child data but fits to mother and child data with an additional direct pathway from maternal emotion dysregulation to family expressiveness. It is seen that the direct and indirect relations pointed out by the test model are consistent with the related literature and that the limited studies reached in the framework of the model also point to similar structures. The qualitative phase of the study includes the qualitative examination of semi-structured interviews conducted in the context of emotional experiences and observations with 6 children aged 10-13 years through Interpretative Phenomenological Analysis (IPA). As the result of analyze, nine super-ordinate themes of (1) Coercive experiences, (2) Intense feelings able to be named by children, (3) Children's reactions to intense emotional experiences, (4) Children's emotional regulation strategies, (5) The ways of developing emotional regulation strategies, (6) Parents' emotion socializations approaches, (7) Parents' emotional experiences characteristics, (8) Parents' conflict resolution styles and (9) Familial communication characteristics. Links between the leading codes among the codes which aggregated under the super-ordinate themes has been established and clinical implications have been reached by discussing these links in the context of related literature. The quantitative and qualitative findings of the study seem to be consistent. The quantitative study findings which limit the links in the context of parallel increase or decrease may have been described by being supported with qualitative findings. Thus, general framework indicated by quantitative findings has been supported by specific implications. All findings of the thesis can serve to wide range of pathology in child mental health interventions. To evaluate the variables associated children' emotion dysregulation in the context of systemic approach in a wide range and the information gained by this way may contribute prevention programs to be developed. Thus prevalence of the emotional and behavioral problems which have been indicated their links with emotion dysregulation may be decreased.
Benzer Tezler
- 8-12 yaş çocuğu olan annelerin kapsayıcı işlevleri ile çocuklarında görülen psikopatolojik belirtiler arasında ontolojik iyi oluş ve duygu düzenlemenin aracılığı
The mediation of ontological well-being and emotion regulationbetween the inclusive functions of mothers with 8-12 years oldchildren and psychopathological symptoms in their children
BÜŞRA NUR DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Rumeli ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF EROL
- The effect of adults' perceptions of their parents' emotional availability and past interparental conflicts on their current emotion regulation difficulties
Yetişkinlerin ebeveynlerine dair duygusal erişilebilirlik algıları ve ebeveynlerinin arasında geçmişte yaşanmış çatışmalara dair algılarının duygu düzenleme güçlüklerine olan etkisi
HÜSEYİN YÜKSEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALEV ÇAVDAR SİDERİS
- Annelerin duygu düzenleme güçlükleri ve erişkin bağlanma stillerine göre 48-72 aylık çocukların duygu düzenleme becerilerinin incelenmesi
Investigation of emotional regulation skills of 48-72 months children according to mothers' emotional regulation difficulties and adult attachment styles
BURCU FIRAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PERVİN TUNÇ
- Algılanan ebeveyn kabul-reddi ve saldırganlık arasındaki ilişkide duygu düzenleme güçlüğünün aracı rolü
The mediating role of emotion regulation difficulty in the relationship between perceived parental acceptance-rejection and aggression
ASİYE YALÇİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiBursa Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERAP AKGÜN
- Prematüre doğum ve annenin doğum sonrası depresyonunun erken çocukluk dönemindeki davranışsal ve duygusal uyum üzerine etkisi: Aileye ve çocuğa özgü aracı mekanizmalar
The effect of premature birth and postpartum depression on the behavioral and emotional adaptation in early childhood: Environmental and child-related mediating factors
BUSE ŞENCAN KARAKUŞ