Translation quality assessment of tse standards in the field of construction translated from English into Turkish: Examining the effect of commission in the light of Skopos Theory
İnşaat alanındaki İngilizceden Türkçeye çevrilmiş TSE standartlarının çeviri kalitesinin değerlendirilmesi: Skopos Kuramı ışığı altında komisyonun etkisinin incelenmesi
- Tez No: 492347
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ELENA ANTONOVA ÜNLÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Çeviri Kalitesi Değerlendirmesi, Multidimensional Quality Metrics (MQM), Skopos Kuramı, Standartlar, Teknik Çeviri, Translation Quality Assessment, Multidimensional Quality Metrics (MQM), Skopos Theory, Standards, Technical Translation
- Yıl: 2018
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 234
Özet
Hızla küreselleşen dünyada, seri üretime duyulan ihtiyaç standartların ve çevirilerinin gerekliliğini arttırmıştır. Türkiye'nin milli standardizasyon kuruluşu olan Türk Standartları Enstitüsü (TSE), 2016 yılında çeviri politikasında radikal bir değişikliğe gitti ve bunun sonucunda yeni bir standart hazırlama ve çeviri kılavuzu ortaya çıktı. Bu kılavuz, Skopos kuramına göre çeviri komisyonu olarak adlandırılmaktadır. Bu çalışma, ortaya çıkan bu kılavuzun sonucunda standartların çeviri kalitesinde bir artış olup olmadığını belirlemek için 2016 yılından önce ve 2016 yılından sonra İngilizceden Türkçeye çevrilmiş standartların kalitesini değerlendirmeyi amaçlar. Bu amaçla, 2016 yılından önce çevirisi yapılmış, rastgele seçilen 10 inşaat standardından oluşan Derlem 1 (D1) ile 2016 yılından sonra çevirisi yapılmış, rastgele seçilen 10 inşaat standardından oluşan Derlem 2 (D2), Multidimensional Quality Metrics (MQM) (Lommel, Burchardt & Uszkoreit, 2015) çeviri kalitesi değerlendirme modeline göre değerlendirildi. Her bir korpusta bulunan çeviri hataları bu modelin on yedi farklı hata türüne göre sınıflandırıldı ve önem derecesine göre değerlendirildi. Çeviri komisyonunun 2016 yılında takdim edilmesinden sonra D2'nin çeviri kalitesinde herhangi bir artış olup olmadığını tespit etmek amacıyla D1 ve D2'nin çeviri kalitesi analizlerinin sonuçları karşılaştırıldı. Nicel veri analizi, D1'de 544 çeviri hatası olduğunu, D2'de ise hata sayısının 314'e düştüğünü ortaya çıkardı. İstatistiksel analiz, komisyonun varlığının çeviri kalitesini önemli ölçüde artırdığını ortaya koydu. Niteliksel analiz ise, iki korpus arasındaki hata şablonunun farklı olduğunu ortaya çıkardı: D1'de çeviri hataları, hata kategorine istatistiksel olarak homojen bir şekilde dağılmışken, D2'de hataların büyük bir kısmı Fluency [akıcılık] kategorisinde kalmıştır. Bu durum 2016 tarihli kılavuzun özelliklerine dayandırılabilir. Sonuç olarak, bu çalışma, çeviri komisyonunun varlığının çeviri kalitesini arttıracağı konusunda kanıt sunar ve Vermeer'in, çeviri sürecine başlamadan önce tercümanlara düzgün tanımlanmış bir çeviri komisyonu verilmesinin çeviri kalitesini arttırdığı fikrini destekler.
Özet (Çeviri)
In the rapidly globalized world, the need for mass production has increased the necessity for standards and their translations. National standardization body of Turkey, Turkish Standards Institution (TSE), went through a radical change in translation policy in the year of 2016, which resulted in the introduction of a new standard developing and translation guide, which is a commission in terms of Skopos theory. The present study aims to evaluate the quality of standards translated from English into Turkish after and before the year of 2016 to determine where there has been an improvement in the translation quality of standards as a result of the innovation. For this purpose, corpus one (C1) consisting of 10 randomly chosen construction standards translated before the year of 2016 and corpus two (C2) consisting of 10 randomly chosen construction standards translated after the year of 2016 were evaluated according to Multidimensional Quality Metrics (MQM) translation quality assessment model (Lommel, Burchardt & Uszkoreit, 2015). Translation errors found in each corpus were classified according to seventeen error types of this model and weighting according to their severities. The results of translation quality analysis of C1 and C2 were compared to find out whether there was any improvement in translation quality of C2 after the introduction of the commission in the year of 2016. The quantitative data analysis revealed that there were 544 instance of translation error observed in C1, while in C2, the number of error decreased to 314. Statistical analysis revealed that the introduction of the commission has significantly improved translation quality. The qualitative analysis revealed that the error patterns differed between the two corpora: in C1 translation errors statistically distributed uniformly over categories while in C2 the majority of the errors were left in the category of Fluency which could be attributed to the peculiarities of the guideline of 2016. As a result, the present study provides a piece of evidence that the presence of commission is likely to enhance the quality of translation and supports the view of Vermeer that a translator should be provided with a properly defined commission before starting the process of translation.
Benzer Tezler
- A comparative study on the performance of Google Translate between the translation of different text types in the light of the multidimensional quality metrics
Multidimensional quality metrics ışığında farklı metin türlerinin çevirisi arasında Google Translate'in perfromansı üzerine karşılaştırmalı bir çalışma
GÜLNAZ GÖZEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Mütercim-TercümanlıkAtılım ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NÜZHET BERRİN AKSOY
- Bilgisayar çevirisi kalitesinin değerlendirmesi yöntemlerinde tutarlılık
Consistency in the evaluation methods of machine translation quality
ÖZDEN ŞAHİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Mütercim-TercümanlıkHacettepe ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYMİL DOĞAN
- A proposal of translation quality assessment model: Its application to research article abstracts
Bir çeviri kalitesi değerlendirme modeli önerisi: Araştırma makalesi özetleri örneği
BETÜL KOÇER GÜLDAL
Doktora
İngilizce
2024
Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASLI ÖZLEM TARAKCIOĞLU
- Makine çevirisi değerlendirme dinamiklerinin çeviri piyasasının iş sınıflaması bağlamında incelenmesi için bir yöntem önerisi
A methodological approach to evaluate machine translation quality assessment dynamics within the framework of translation industry work categorization
SELÇUK ERYATMAZ
Doktora
Türkçe
2017
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALEV BULUT
- Quality of interlingual subtitles created by professional and non-professional translators: An assessment of a crowdsourced translation project
Profesyonel ve profesyonel olmayan çevirmenler tarafından üretilen dillerarası altyazının kalitesi: Kitle kaynaklı bir çeviri projesinin değerlendirmesi
AYSU USLU KORKMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Mütercim-TercümanlıkHacettepe ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ŞİRİN OKYAYUZ