Kentsel peyzajların tüketilmesinde sinema filmlerinin rolü
The role of movies in the consumption of urban landscapes
- Tez No: 496469
- Danışmanlar: PROF. DR. YASİN ÇAĞATAY SEÇKİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 296
Özet
Sanatsal boyutunun insanlar üzerindeki etkisi bir yana, kitlelere ulaşabilme kabiliyetiyle sinema filmleri küresel boyutta önemli bir etkileşim alanı yaratmaktadır. Sosyal, ekonomik, kültürel, ideolojik, estetik vb. birçok unsuru içerisinde barındıran bu etkileşim alanı, peyzaj mimarlığı disiplinine ilişkin çeşitli akışlara da neden olmaktadır. Bu akışlar, peyzaj üretimlerinden peyzaj tüketimlerine kadar bilişsel, fiziksel, sosyal vb. birçok konuda etkilidir. Tüm bu etki yelpazesi içerisinde bu tez çalışmasının ana amacı, Türkiye'deki izleyicilerin kentsel peyzaj tüketimlerinde sinema filmlerinin rolünü belirlemektedir. Bu kapsamda çalışmanın dört hedefi vardır. Hedeflerden ilki örneklem bir film üzerinden kentsel peyzaj anlatısının çözümlemesini yapmaktır. Örneklem film başta olmak üzere sinema filmlerinin peyzaj tüketimine olan etkilerinin anlaşılması ise çalışmanın ikinci hedefidir. Bu hedef için öncelikle pilot görüşmeler ve gözlemler yapılmış, sonrasında da farklı özelliklere sahip iki örneklem grupla çalışılmıştır. Tezin üçüncü hedefi, literatür taramaları, örneklem film çözümlemesi ve örneklem grup çalışmalarından elde edilen veriler ışığında peyzaj tüketiminin tanımının yapılması ve sınıflandırılmasıdır. Bir peyzaj üretim biçimi olan kentsel peyzaj tasarımına girdi sağlayacak önerilerin oluşturulmasıysa bu çalışmanın son hedefidir. Kuram oluşturma amaçlı gerçekleştirilen bu tez çalışmasında kalitatif yöntemlerden etnometodoloji ve yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile nitel veri analiz programlarından ATLAS.ti kullanılmıştır. Bu yöntemlerle kalitatif ve kantitatif bulgular elde edilerek kalitatif sonuçlara ulaşılmıştır. Böylelikle yorum bilime güvenli geçiş yapılmıştır. Kullanılan verilerin toplama araçlarına, analizlerine, yorumlamalarına ve görselleştirmelerine ilişkin bilgilere III. Bölümde detaylı olarak yer verilmiştir. Çalışmanın ilk hedefi kapsamında Woody Allen'ın Midnight in Paris (Alonson ve diğ, 2011) filmi örneklem film olarak seçilmiştir. Bu film, kenti pazarlamak ve kentin turizm gelirlerini arttırmak amacıyla, yerel yöneticilerinin davetiyle çekilmiş ve vergi indirimine tabi tutulmuş filmlerdendir. Ayrıca bu tez çalışmasına başlandığındaki en güncel Paris anlatılarından birine sahiptir. Allen'ın 2012 yılında En İyi Orijinal Senaryo Oscar'ını aldığı bu film, tüm filmleri arasında en çok izlenendir. Örneklem filmin Midnight in Paris seçilmesiyle beraber saha çalışmalarının Paris'te yapılacağı da belirlenmiştir. Midnight in Paris filmindeki kentsel peyzaj anlatısının çözümlemesi ATLAS.ti (7) yazılım programıyla yapılmıştır. Böylelikle, film analizinde sayısal veriler elde ederek, algıdan kaynaklanabilecek hataların en aza indirilmesi amaçlanmıştır. Program aracılığıyla kullanılan analiz yöntemi araştırmacı tarafından, bu tez çalışması için geliştirilmiştir. IV. Bölümde detaylı olarak aktarılan bu yöntemle; film sekanslara bölünmüş, her bir sekansa çeşitli kodlar (Code) tanımlanmış ve bu kodlar sınıflandırılarak çeşitli kod familyalarına (Code Family) bağlanmıştır. Bu familyalardan yedi tanesi, yazılım programları aracılığıyla yapılacak peyzaj analizlerinde temel kod familyaları olarak önerilmektedir. Bunlar peyzajlar, mekânlar, zaman, film karakterleri, söylemler, insan davranışları, müzikler ve sesler'dir. Bunlara ek olarak hava durumu, replikli/repliksiz sekanslar, kullanılan lisanlar, örtük reklamlar ve tüketim Midnight in Paris için oluşturulan diğer kod familyalarıdır. Film çözümlemesi kodlar arasındaki ilişki haritalarının (Networks) oluşturulması, raporlar yoluyla sayısal verilerin elde edilmesi vb. araçlarla yapılmıştır. Bu çözümlemeye göre filmin tamamı boyunca çeşitli görsel, zamansal, duygusal, işitsel, fiziksel, tatsal, dokunsal, ekonomik, kültürel ve kimliksel peyzaj anlatılarının gerçekleştirildiği görülmektedir. Midnight in Paris filminin analizinden sonra, çalışmasının ikinci hedefine geçilmiştir. Bu kapsamda öncelikle pilot çalışmalar yapılmıştır. Saha çalışmasının başarısını ve güvenilirliğini arttırmak için yapılan bu çalışmalar, pilot görüşmeler ve pilot saha çalışması olarak iki kategoride yürütülmüştür. Pilot görüşmeler, tesadüfi örneklem yöntemiyle, Midnight in Paris filmini izlemiş kişilerle gerçekleştirilen, yapılandırılmamış görüşmelerdir. Pilot saha çalışması ise bir öğrenci çalıştayı kapsamında Seoul'de yapılmıştır. Pilot çalışmalar, literatürdeki teorik bilgilerin pratikte görülmesini sağlamış, araştırmacının gözlem ve görüşme pratiğini geliştirmiş, yarı yapılandırılmış görüşme sorularını şekillendirmiş, Midnight in Paris filminin çözümlemesi için yeni ilişki haritalarının oluşturulmasını sağlamış ve araştırmacının kendine yönelik farkındalık düzeyini arttırmıştır. V. Bölüm Paris'teki saha çalışmalarını içermektedir. Saha çalışmasıyla turistlerin Paris başta olmak üzere mekânlarla bağ kurmalarında etkili olan sinema filmlerinin saptanması, bu filmlerin peyzaj tüketimine etkilerinin belirlenmesi, bu etkide Woody Allen sinemasının ve Midnight in Paris filminin yerinin anlaşılması amaçlanmıştır. Bu çalışmalar 12-15 Kasım 2015 tarihleri arasında, üç gece dört günlük kitlesel bir tur kapsamında gerçekleştirilmiştir. Etnometodoloji ve yarı yapılandırılmış görüşmeler veri toplama araçları olarak kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre; turistlerin başta görsel, fiziksel ve zamansal olmak üzere çeşitli biçimlerde (kimliksel, ekonomik, kültürel, tatsal, işitsel ve duygusal) Paris peyzajlarını tükettikleri saptanmıştır. Ancak bu tüketimlerinde ve Paris algılarında herhangi bir filmin etkisi görülmemiştir. Tüm filmlerin peyzaj tüketimine etkisi ise yüzde yedidir. Bu etkide peyzajların hiçbir rolü bulunmamaktadır. Yapılan görüşmelerde Midnight in Paris dâhil olmak üzere herhangi bir Woody Allen filmine rastlanmamıştır. Saha çalışmalarından elde edilen bulgular sonrasında bir karşılaştırma grubu oluşturulmuştur. Karşılaştırma grubu, Midnight in Paris filmini izlemiş, Paris'te bir dönem yaşamış ve dil bariyeri olmayan kişilerden seçilmiştir. Bu grubun üyeleriyle de aynı yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Bulgularına VI. Bölümde detaylı olarak yer verilen bu görüşmelerde, Midnight in Paris dâhil olmak üzere sinema filmlerinin peyzaj tüketimlerinde yaklaşık yüzde ondokuzluk bir etkiye sahip olduğu anlaşılmıştır. Bu etkinin yüzde yetmişi peyzajlardan kaynaklanmaktadır. Woody Allen sinemasının peyzaj tüketimine yüzde sekizlik, Midnight in Paris filminin ise yüzde dokuzluk bir etkisi olduğu saptanmıştır. Sinema filmlerindeki peyzajların, iki farklı sınıfa ve kültürel birikime sahip örneklem gruplar üzerindeki etkileri bazı benzerlikleri ve farklılıkları içermektedir. En önemli benzerlik filmlerin çoğunlukla peyzaj inşasına neden olmasıdır. Bu inşada görsel unsurlar her iki grupta da önemli bir yere sahip olmakla beraber; filmlerin aynı zamanda karşılaştırma grubunun haz, aşinalık gibi duygusal süreçlerini de beslediği görülmektedir. İki grup arasındaki en önemli farklılık ise peyzaj tüketiminde görülmektedir. Filmlerdeki peyzajların turistlerin peyzaj tüketimlerine etkisi yüzde sıfırken, karşılaştırma grubunda bu oran yaklaşık yüzde onaltıdır. Örneklem gruplarla yapılan çalışmalar sonrasında sinema filmlerindeki kentsel peyzaj anlatılarının izleyiciler üzerinde üç farklı etkisi olduğu saptanmıştır. Aynı zamanda çalışmanın literatüre kazandırdığı kavramlar da olan bu etkiler,“peyzaj inşası”,“peyzaj tüketim isteği”ve“peyzaj tüketimi”dir.“Peyzaj inşası”, filmlerdeki peyzajların bireyin algı, hafıza gibi bilişsel süreçleriyle oluşmaktadır.“Peyzaj tüketim isteği”, inşa sürecinden öteye giderek, bireylerin filmlerdeki peyzajlarla kurdukları bağlılık nedeniyle gerçekleştirmek istedikleri tüketimleri ifade etmektedir.“Peyzaj tüketimi”ise bir alanın sürekli ve/veya geçici kullanıcıları tarafından, gündelik hayatın bir parçası olarak ve/veya gündelik hayattan uzaklaşmak için, fark ederek ya da fark etmeden yaptıkları, fiziksel, kimliksel, kültürel, zamansal, ekonomik, duygusal ve duyusal (görsel, işitsel, kokusal, tatsal ve dokunsal) unsurları ve süreçleri içeren bir harekettir. Tanımdan da anlaşılacağı üzere“peyzaj tüketim biçimleri”onbir farklı şekilde gerçekleşmektedir. Midnight in Paris filminin çözümlemesi ile örneklem grupların analizleri bu unsurlara göre yapıldığından, bu sınıflandırmaya ilişkin bilgilere, tezin başında, II. Bölümde yer verilmiştir. Bu tez çalışmasının son hedefi, peyzaj üretim biçimlerinden biri olan kentsel peyzaj tasarımına girdi sağlayacak önerilerin oluşturulmasıdır. VII. Bölümde yer alan bu öneriler zıtlık, farklılık, özgürlük hissi, kimlik, imge vb. kavramlar üzerinden geliştirilmiştir. Bu önerilerden bazıları şunlardır: (I) Peyzaj tasarımlarında zıtlık kavramı sadece renk, doku, form olarak değil, kullanıcıların gündelik hayatta aşina oldukları fiziksel büyüklük, duygusal ve duyusal unsurlar kapsamında da ele alınmalıdır. (II) Bireylerin görsel doygunluk, kültürel birikime ve orta sınıf tüketim davranışı arttıkça mekânsal ilgileri ve ihtiyaçları aşina olunandan farklı olana doğru kaymaktadır. Bu farklılık aynı zamanda özgünlük, keşif etme, sıra dışılık, cesaret, aciz kalma ve bağlılık duygularını da içerisinde barındırmaktadır. Bu nedenle kentsel peyzaj tasarımlarında farklılık, bu duygusal süreçler açısından da dikkate alınmalıdır. (III) Mekân kimliğinin, sadece fiziksel tasarımla ve tasarım programıyla oluşmadığı; bir alanın özgür bıraktığı davranışların da kimlik konusunda etkili olduğu anlaşılmıştır. Bu nedenle özgürlük hissi, peyzaj tasarımlarında dikkate alınması gereken duygulardan biri olarak ele alınmalıdır. (IV) Çoğunlukla görsel unsurların ve kimliğin ön planda tutularak tasarlanan imgeler aynı zamanda aidiyet duygusu gibi yerle bağ kurmada duygusal süreçleri de etkilemektedir. İmgelerin yarattığı aidiyet duygusunun, kentsel peyzajların tüketim biçimlerini çeşitlendirdiği dikkate alınmalıdır. Bu tez çalışması, Türkiye'deki peyzaj mimarlığı dalında gerçekleştirilen çalışmalar açısından çeşitli özgün değerlere sahiptir. Bu özgün değerler tezin konusundan, amacından, kullandığı yöntemlerden, geliştirdiği analiz yönteminden, literatüre kazandırdığı kavramlardan ve sınıflandırmadan kaynaklanmaktadır. Diğer bir ifadeyle; bu tez Türkiye'de sinema filmleri temelli gerçekleştirilen, tüketim odaklı, etnometodolojinin ve ATLAS.ti yazılımının kullanıldığı peyzaj mimarlığı dalındaki ilk tezdir. Bu kapsamda mevcut literatürü tekrarlamaktan kaçınarak,“peyzaj inşası”,“peyzaj tüketim isteği”ve“peyzaj tüketimi”kavramlarını literatüre kazandırmış, peyzaj tüketim biçimlerini sınıflandırmıştır.
Özet (Çeviri)
Besides the impact of the artistic dimension, movies create an important area of interaction on a global dimension because of their ability of reach the masses. This interaction area, which relates to many elements such as social, economic, cultural, ideological and aesthetic aspects, causes various flows about the discipline of landscape architecture. From landscape production to consumption, these flows are effective with regard to many cognitive, physical and social aspects. In terms of all of these effects areas, the aim of this study is to determine the role of movies in the consumption of urban landscapes of audiences in Turkey. In this context, this thesis has four goals. The first goal is to analyze the urban landscape narrative in a sample movie. Understanding the effects of movies on the consumption of urban landscapes, especially in the case of the sample film, is the second goal. In terms of the second goal, pilot interviews and observations are initially undertaken, and then two sample groups with different characteristics are studied. The third goal of the thesis is to define and classify the term“consumption of urban landscapes”from data obtained from a literature search, from sample movie analyses, and from sample group findings. Providing suggestions for urban landscape design, a form of landscape production, is the last goal of the study. In this thesis which is prepared to theorize, a qualitative approach making use of ethnomethodological and semi-structured interview techniques are used in conjunction with ATLAS.ti, a qualitative data analysis program. Using these methods, a mix of qualitative and quantitative findings and qualitative results are obtained. Thus, a safe transition to hermeneutics is achieved. Detailed information about data collection tools, analysis, interpretation and visualization of the data used are provided in Chapter III. For the first goal of the thesis, Woody Allen's Midnight in Paris (Alonson et al., 2011) is selected as the sample movie. This film is an example of urban marketing movies which were shot to increase tourism income, encouraged by local entrepreneurs and using tax credit. Also, it was one of the most contemporary Paris narratives available when this study started. Midnight in Paris, Allen's most watched movie of all times, won the Academy Award for Best Original Screenplay in 2012. With the selection of Midnight in Paris as the example movie, it is also means that fieldwork will be carried out in Paris. To analyse the landscape narrative in Midnight in Paris, ATLAS.ti (7) software is used. In this way, the researcher can obtain numerical findings in order to minimize mistakes which may arise due to perception. The analytical method used through the use of this software has been developed by the researcher, and is specific to this thesis. Based on this method, which is described in detail in Chapter 4, the movie is divided into sequences, with six hundreds and six Codes being defined for each sequence. These codes are classified and connected to categorised into eleven Code Families. Seven of these are proposed as basic Code Families for landscape analysis in movies. These Code Families are landscapes, places, time, movie characters, discourses, human behavior, music and sounds. The others are weather forecasts, sequences with cues/no cues, languages, implicit advertising and consumption. The analysis is made involving Networks between Codes, numerical data reports, etc. According to this analysis, there are several visual, temporal, emotional, aural, physical, gustative, tactual, economic, cultural, and identity landscape narratives within the movie. After the analysis of Midnight in Paris, it is moved on to the next goal. This initially involves the making of preliminary preparations. These preparations are realized in two stages. These are pilot interviews and pilot fieldwork. They are done to increase the success and reliability of the Paris fieldwork Pilot interviews are done using a random sampling method involving Midnight in Paris audiences. The pilot fieldwork is done within the scope of a student ethnomethodology workshop in Seoul. These pilot studies have affected the writing of the thesis from five different perspectives: provided a view of theory being applied in a practical situation, developed the researcher's observation and interviewing skills, shaped the semi-structured interview questions, provided the creation of new relationship networks for the purposes of movie analysis, and increased the level of awareness of the researcher. Chapter 5 includes the fieldwork. The purpose of this fieldwork is to identify movies which influence tourists when it comes to connecting with places, especially Paris, determining the effects of these movies on the consumption of urban landscapes, and confirming the position of Woody Allen's films in general, and Midnight in Paris in particular, in this effect. The fieldwork was undertaken between 12th and 15th November 2015 over a total of three nights and four days. Ethnomethodological and semi-structured interviews were used as data collection tools. Based on the findings, it was determined that tourists consume urban landscapes in various ways. These ways are largely visual, physical and temporal, followed by identity, economic, cultural, gustative, aural, and emotional. However, there is no movie effect on such the consumption of urban landscapes and on perceptions of Paris. There appears to be a seven percent effect of all movies on the consumption of urban landscapes. In this effect, urban landscapes have no role to play. Neither Midnight in Paris nor any Woody Allen movie was mentioned in the interviews. Because of the findings from the fieldwork, a comparative study was created. The comparative study involved a comparison group made up of people who had watched Midnight in Paris, who had lived in Paris for a while, and who exhibited no language barrier. The same semi-structured interviews were carried out with these individuals. Based on the findings of this comparative study, as detailed in Chapter VI, it can be seen that movies, including Midnight in Paris, have a nineteen percent effect on the consumption of urban landscapes. Seventy percent of this effect is due to landscapes. Woody Allen's movies have an eight percent effect in general; Midnight in Paris by itself has a nine percent effect in terms of the consumption of urban landscapes. Urban landscapes in movies have some similarities and differences in terms of the effects on sample groups which belong to different classes and have different cultural capital. The most important similarity is that the movies mostly cause the consumption of landscape. In such construction, visual elements have an important part to play in both groups. In addition, the movies support emotional processes such as pleasure, familiarity etc. in the case of the comparison group. Important difference between the tourists and the comparison group is seen with regard to the consumption of urban landscapes. The landscapes in the movies has no effect whatsoever on the tourists' consumption of urban landscapes. However, this rate is about sixteen percent in the case of the comparison group. After the studies involving the example groups, it was determined that urban landscape narratives in movies have three effects on the audiences. These are“landscape construction”,“demand for consumption of urban landscapes”, and“consumption of urban landscapes”. At the same time, these terms appear in the literature.“Landscape construction”consists of the individual's cognitive processes such as perception, memory etc. related to landscapes in movies.“Demand for the consumption of urban landscapes”refers to the consumption wishes that go far beyond the construction, because of the loyalty of individuals with landscapes in movies.“Consumption of urban landscapes”is behavior involving constant and/or temporary users of a landscape as a part of everyday life, and/or in order to move away from everyday life, and include physical, identity, cultural, temporal, economic, emotional and sensorial (visual, aural, olfactory, gustative, and tactual) elements and processes. As is understood from the description,“types of consumption of urban landscapes”occur in eleven ways. Because results from the analysis of Midnight in Paris and from the sample groups are done according to these types, the information about the classification is given in Chapter II of the thesis. The last goal of the thesis is to make proposals to provide input into urban landscape design, one of the landscape production types. These proposals are given in Chapter VII and are developed on terms such as contrast, difference, identity, image, and feelings of freedom. The four proposals are as follows: (I) in landscape design, the term 'contrast' should be considered not only in terms of color, texture and form, but also in terms of the physical size, and the emotional and sensorial elements that users are familiar with in everyday life. (II) When people's visual saturation, cultural capital, and middle-class consumption behavior increases, their attention and need of place move from familiar to different. This discrepancy also includes feelings of originality, discovery, unexpected, courage, ineffectuality, and loyalty. Therefore discrepancy in urban landscape design should be taken into consideration in terms of these emotional processes. (III) It is confirmed that place identity constitutes not only physical design and design program but also the behavior allows being free is effective. For this reason, the feeling of freedom should be considered as one of the feelings that should be considered when urban landscapes are being designed. (IV) Images which are designed mostly for visuality and identity also affect the emotional processes such as a sense of belonging when connected with places. It should be noted that the sense of belonging created by images diversifies the type of consumption of urban landscapes. This thesis offers various original values that add to the studies which exist in the field of landscape architecture in Turkey. These original values relate to the subject, the scope, and the methodologies used, the methodology developed, and the terms and classification added to the literature relating to this research field. In other words, this is the first thesis in the field of landscape architecture in Turkey which is based on movies, that is consumption oriented, is ethnomethodological in nature, and which makes use of qualitative data analysis software. In this context, avoiding the repetition found in the existing literature, the terms“landscape construction”,“demand for consumption of urban landscapes”,“consumption of urban landscapes”, and the classification of the consumption of urban landscapes are a valuable addition to the literature.
Benzer Tezler
- Tarihi kentsel peyzajların Van kent kimliğine etkilerinin değerlendirlmesi
Evaluating the effects of historical urban landscape on the Van city identity
MUHSİNE PERİHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Peyzaj MimarlığıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FERAN AŞUR
- A framework for sustainable urban mobility in historic urban landscapes: A proposal for Antalya Kaleiçi
Tarihi kentsel peyzajlarda sürdürülebilir hareketlilik üzerine bir çerçeve: Antalya Kaleiçi için bir öneri
AYNUR ULUÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Peyzaj MimarlığıOrta Doğu Teknik ÜniversitesiRestorasyon Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYŞE GÜLİZ BİLGİN ALTINÖZ
- Yeşil altyapı kapsamında yeşil ağ planı ve kent kimliği etkileşiminin irdelenmesi: Ankara Cumhuriyet Dönemi sınırı örneği
Examination of the interaction between green network plan and urban identity in the context of green infrastructure: A case study of Republican Period in Ankara province
MELTEM GÜNEŞ
Doktora
Türkçe
2017
Peyzaj MimarlığıAnkara ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRAN ŞAHİN
- A model to utilize emerging ICT for revitalizing under-valued public open spaces in urbanscape: Investigating spatial video projection
Kentsel peyzajda değeri bilinmeyen kamusal açık alanların canlandırılmasında gelişmekte olan BİT kullanımına dair bir model: Mekansal video projeksiyon incelemesi
LIMA NAJJAR
Doktora
İngilizce
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA AYÇİM TÜRER BAŞKAYA
- Tarihi kentsel peyzajlar kapsamında Edirne kenti eylem planının hazırlanması
Preparation of Edirne city action plan within the context of historical urban landscapes
BESTE KARAKAYA AYTİN
Doktora
Türkçe
2020
MimarlıkTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT ÖZYAVUZ