Toplum devlet modernleşme: Türkiye ve Etiyopya'nın karşılaştırmalı tarihi
Society, state and modernization: A comparative history of Ethiopian and Turkish modernization
- Tez No: 503411
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NEDİM YALANSIZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 436
Özet
Modernleşme geleneksel yaşam biçiminden modern yaşam biçimine sosyal bir değişimdir. Bu tezin amacı, Etiyopya'nın ve Türkiye'nin modernleşme süreçleri üzerine karşılaştırmalı tarih yaklaşımını uygulamaktır. 19. yüzyılın başlangıcından itibaren askeri yönlerden başlayan modernleşme, akabinde moderniteye doğru geleneksel sosyal yapıyı değiştirmek üzere tüm yönlere yayıldı. Tez beş bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde, geleneksel ve modern toplumun özellikleri kadar modernleşme teorisinin anlamı ve tarihsel evrimi tartışılmıştır. İkinci bölümde, geleneksel toplumun sosyal, ekonomik, siyasi ve yasal özelliklerine özel bir dikkat verilerek, geleneksel sosyal ve kurumsal yapının ana özellikleri hem Osmanlı hem de Solomon İmparatorluklarında tartışılmıştır. Üçüncü bölümde, İmparator II. Tewodros zamanında Batılıların gelmesi ile askeri açılardan başlayan Etiyopya'nın radikal modernleşme reformlarının başlangıcı ele alınmıştır. İmparator Menelik tarafından takdim edilen çok yönlü modernleşme reformu, akabinde İmparator I. Haile Selassie ile doruğuna varmıştır. Başlangıçta Kilise'nin ve geleneksel grupların modernleşme üzerindeki olumsuz etkisi çok güçlü iken, zamanla bu etki asgariye inmiş ve sonunda bu kurumlar Etiyopya modernleşme sürecinin bütüncül bir parçasına dönüşmüştür. Etiyopya modernleşme seçkinlerinin başarısızlığı sonunda 1974 Etiyopya devrimine yol açmıştır. Dördüncü bölümde, Etiyopya'ya benzer bir biçimde, Osmanlı İmparatorluğu'nun tedrici düşüşüne eşlik eden Batı'nın sürekli etkisi nedeniyle, III. Selim, II. Mahmut gibi kimi modernist sultanlar da Etiyopya'daki gibi ulemanın doğrudan saldırısına uğrayan modernleşme reformlarını takdim ederek düşüşle uğraşmaya çabalamışlardır. Jön Türk ve Atatürk Devrimlerini de yer vermektedir. Hem Etiyopya'daki hem de Türkiye'deki eski ve yeni modernist reformcular arasındaki etkileşim bu bölümlerde tartışılmaktadır. Son olarak, eski imparatorlukların her ikisinin çökmesi kadar modernleşmenin başarısızlığı da popüler devrimler tarafından ilga edilmiştir. Son bölümde, devrimler ve sonuçları tartışılmıştır. Sonuçta, hem Türkiye'de hem de Etiyopya'da modern eğitimin yaygınlaşması ve modern aydın sınıfının doğuşu nedeniyle bütün siyasal ve toplumsal modernleşmenin ortaya çıkışı ile süreç sonuçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Modernization is considered as a social change towards a modern way of life. Studying such societal changes by using comparative historical approach is the main objective this thesis by giving a special comparative analysis on the modernization processes of Ethiopia and Turkey. Since 19th century modernization began in the form of military modernization and later expanded to all aspects of life in both Ethiopia and Turkey. The thesis is organized in to five volumes. The first volume dealt about the meaning and historical evolution of modernization theory as well as the basic features of traditional and modern society. The second part deals about the main characteristics features of the traditional institutions in both Ethiopia and Turkey by giving due attention on the traditional social, economy, political and legal and other aspects of the society. The third part deals about the Ethiopian modernization that began by King Tewodros strengthened by the Multi-façade modernization reforms of Emperor Menelik and culminated by Emperor Haile Selassie I. Initially, the influence of the church and the traditional groups towards modernization was too strong but through time it was minimized and lastly became an integral part of the Ethiopian modernizing process. The failure of the Ethiopian modernization elites finally led to the 1974 Ethiopian revolution. Similarly, in the fourth volume, due to the continuous influence of the west accompanied by the gradual decline of the Ottoman Empire some modernist sultans like III. Selim and II. Mahmut tried their best to tackle the decline by introducing modernization reforms which were directly opposed by the Ulema, like Ethiopia. So that the interaction between the old and the modernist reformers in both Ethiopia and Turkey is discussed in this part. The failure of modernization as well as the decline of both the old empires were finally deposed by popular revolutions. In the fourth volume, the Young Turks and the Atatürk Revolutions of Turkey, as well as the 1974 Ethiopian Revolution and their outcomes, are discussed. At last a comparative historical analysis is made followed by a conclusion that generalized the socio-psychological change and modernization of the society was emerged due to the expansion of modern education and the birth of modern intelligentsia in both Turkey and Ethiopia.
Benzer Tezler
- Türk modernleşmesi ve İran (1890-1936)
Turkish modernization and Iran (1890-1936)
CELAL METİN
Doktora
Türkçe
2006
TarihHacettepe ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MUSTAFA YILMAZ
- Modernleşme dönemi Türkiye ve Azerbaycan roman ve hikâyelerinde eğitim sorunları
Education problems in modernization period Turkish and Azerbaijan novels and stories
MELİHA ÖZTURHAN
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SABAHATTİN ÇAĞIN
- 'Devlet aklı' ve Türkiye'de Kürt sorununun politik algılanışı
'Reason of state' and the political perception of the Kurdish question in Turkey
TURHAN KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kamu YönetimiBartın ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER BAYKAL
- Gogol'ün 'Müfettiş' ve Orhan Kemal'in 'Müfettişler Müfettişi' eserlerinde taşranın devlet algısı
The state perception of the province in Gogol's 'Inspector' and Orhan Kemal's 'Inspector of the Inspectors'
HİLAL ULUÇAY DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kamu YönetimiAnkara ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAŞANSU TÜRKER
- 1980 sonrası modernleşme kuramı çerçevesinde kadın sorunu üzerine tartışmalar
Post 1980 discussions on women issue from the perspective of modernisation theory
NİDA KUNU TAMAM