A descriptive study on the translation of material culture elements in Ayşe Kulin and Buket Uzuner's novels
Ayşe Kulin ve Buket Uzuner'in romanlarındaki maddi kültür öğelerinin çevirisi üzerine betimleyici bir çalışma
- Tez No: 504228
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ASLI ÖZLEM TARAKCIOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 177
Özet
Çeviri insanlığın ilk günlerinden beri hayatımızın ayrılmaz bir parçası olmuştur. Tüm çeviri türleri göz önünde bulundurulduğunda, edebi çevirinin çeviri alanında çalışan bilim insanları, kuramcılar ve öğrencilerin ilgisini önemli derecede çektiği görülmektedir. Kültürel öğelerin çevirisi ise çevirmenler için edebi çevirinin en zorlu noktalarından biridir. Bu sebeple, kültürel öğelerin nasıl çevrildiğini görmek amacıyla yapılan edebi eser çevirisi incelemeleri de önem kazanmıştır. Edebi çeviride kültürel öğelerin çevirisine olan artan ilgiye paralel olarak, bu çalışmanın amacı Ayşe Kulin'in 3 romanı Bir Gün, Nefes Nefese ve Veda: Esir Şehirde Bir Konak ve Buket Uzuner'in 3 romanı İstanbullular, Kumral Ada Mavi Tuna ve Gelibolu- Uzun Beyaz Bulut'un Türkçe'den İngilizce'ye çevirilerinde maddi kültür öğelerinin çevirisini yerlileştirme ve yabancılaştırma çeviri stratejileri kapsamında incelemektir. Bu çalışmanın odak noktası Peter Newmark tarafından ortaya konan çeviri yöntemlerinin sözü geçen eserlerin çevirilerinde yararlanılan ana çeviri stratejisini- yerlileştirme ve yabancılaştırma- nasıl etkilediğini ortaya koymaktır. Bu amaçla, bu romanların çevirilerinde kullanılan çeviri yöntemleri yerlileştirme ve yabancılaştırma başlıkları altında gruplanmıştır. Çalışmada Erek Dil Sesletim Kurallarına Uyarlama, Kültürel Eşdeğerlik, İşlevsel Eşdeğerlik, Betimsel Eşdeğerlik, Eş Anlamlılık, Bakış Açısı Değiştirme, Yeni Sözcük Önerme, Anlam Çözümlemesi, Çıkarma ve Ekleme ve Açımlama yerlileştirme stratejisi altında, Sözcüğü Sözcüğüne Çeviri, Doğrudan Aktarım ve Dipnot ve Ek Açıklamalar yabancılaştırma stratejisi altında incelenmiştir. Bu çalışma, çevirmenlerin maddi kültür öğelerinin çevirisinde karşılaştığı güçlükleri aşmak amacıyla, belirtilen çeşitli çeviri işlemlerini kullandığını göstermiştir. Bunun yanında, sonuçlar en sık kullanılan çeviri işleminin her zaman metinde kullanılan çeviri stratejisini belirlemediğini ortaya koymuştur.
Özet (Çeviri)
Translation has been an indispensable part of our lives since the first days of humanity. Among all types of translation, literary translation has been arousing the interest of scholars, theorists and students who work in the field of translation. In literary translation, culture is one of the challenging points for translators. Therefore, analyses on translation of literary works to see how cultural elements are translated have gained importance. In line with the increasing interest in the analysis of translation of cultural elements in literary translation, this study aims to analyse translations of material culture elements in Ayşe Kulin's three novels, namely Bir Gün, Nefes Nefese and Veda: Esir Şehirde Bir Konak and Buket Uzuner's three novels, namely İstanbullular, Kumral Ada Mavi Tuna and Gelibolu- Uzun Beyaz Bulut, from Turkish into English within the framework of Domestication and foreignization strategies. The main focus of this study is to determine how translation procedures put forth by Peter Newmark for translation of cultural elements affect the governing translation strategy, namely Domestication and foreignization, in translations of the selected novels. For this purpose, the translation procedures used in the translations of these novels are categorized as Domestication and foreignization. In this study, Naturalization, Cultural Equivalent, Functional Equivalent, Descriptive Equivalent, Synonymy, Modulation, Translation Label, Componential Analysis, Reduction and Expansion and Paraphrase are analysed under Domestication strategy while Literal Translation, Transference and Notes, Additions and Glosses are analysed under foreignization strategy. The study revealed that the translators benefited from a variety of the pre-determined translation procedures to overcome the challenging nature of translating material culture elements. The results also indicated that the most frequent translation procedures did not always determine the governing translation strategy.
Benzer Tezler
- On beşinci yüzyıl edvar yazarlarının metinlerinde müzik ve kozmogoni ilişkisi
Music and cosmogony association in the music theory treatises of the fifteenth century Ottoman empire
DOĞUŞ ÇİÇEK
Doktora
Türkçe
2022
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN DOĞRUSÖZ DİŞİAÇIK
- Sosyo-kültür tarihi bakımından Kırgızlarda tören ve merasimler
Celebrations and ceremonies of the Kyrgyz in terms of socio-cultural history
FERAY OFLAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CENGİZ BUYAR
- İstanbul Tarihi Yarımadası'nda bulunan ayazmalar ve Vefa Meryem Ana Kilisesi ve Ayazması koruma projesi
Holy water springs (Ayazmas) of İstanbul Historical Peninsula and conservation project of Virgin Mary Church and Ayazma
MERVE TUNA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ MAZLUM
- Dünden bugüne rebab ve yeniden ele alınması
Başlık çevirisi yok
M. REFİK KAYA
Sanatta Yeterlik
Türkçe
1998
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiTürk Sanat Müziği Ana Sanat Dalı
DOÇ. M. CAHİT ATASOY
- İznik'te İsmail Bey Hamamı restorasyon projesi
The Restoration project for İsmail Bey Bath in İznik
AYŞE KANTARCIOĞLU(AKYIL)