Determination of walk access distance to urban ferry-boat piers in Istanbul
İstanbul'da vapur iskelelerine yürüme erişim uzunluğunun belirlenmesi
- Tez No: 505116
- Danışmanlar: Prof. Dr. KEMAL SELÇUK ÖĞÜT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ulaşım, Transportation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Şehirler, kişilerin ve malların verimli ve rahat bir şekilde taşınmasını gerektiren çeşitli etkinliklerin merkezleridirler. Ulaşımın şehirlerin can damarı olduğu sık sık söylenir. Tüm dünyada nüfus artmasına bağlı olarak günlük yaşam gereksinimleri de artmaktadır. Nüfusun artması; ekonomik yaşanabilirlik, çevresel etkiler, bölgesel gelişme gibi konuları gündeme getirmektedir. Gelişen bir toplumda insanlar yaşam kalitesini yükseltmeye ve günlük etkinliklere erişmeye çalışmaktadırlar. Buna göre, insanlar toplu ve özel taşıma sistemlerini belirli amaçlarına göre kullanmaktadır. Toplu taşıma istasyonlarına ulaşmak için birçok ulaşım türü seçeneği vardır. Yüksek yoğunluklu etkinlikler, yüksek kapasiteli türlerin kullanılmasını gerektirmektedir. Otobüs, hafif raylı sistem, metro ve deniz taşımacılığı gibi türlerin, daha ekonomik, daha enerji verimli olmaları ve özel taşıtlardan çok daha az alan kaplamaları sebepleriyle kullanımları artmaktadırlar. Ayrıca, toplu taşıma türleri tüm insanlara hizmet verirken, arabalar genellikle yalnızca kendi sahipleri tarafından kullanılmaktadırlar. Bu nedenle, şehirler, daha fazla hareket edebilme olanağı sunan toplu taşıma hizmetlerine gereksinim duymaktadır. Yürüme, ulaştırma planlamacılar tarafından düşünülmesi gereken en önemli türlerden biridir, çünkü bir ulaşım türünün erişimi ve çekiciliği çok önemlidir. Güvenli bir ağın ve elverişli yaya erişim olanaklarının yanı sıra, yolculuğun yürüme uzaklığında olması okul, iş ve eğlence amaçlı çeşitli kısa yolculuklarda bu türün tercih edilmesine neden olmaktadır. Çevresel unsurların yürüyüş deneyimine etkileri bulunmakta, dolayısıyla yayalar tarafından algılanan hizmet kalitesine de katkıda bulunurlar. Çevresel unsurlar bir yaya geçitin erişim kolaylığına, konforuna ve güvenliğine doğrudan etki edebilir. Örneğin, bir yürüyüş deneyiminde kullanılacak geçitteki kaldırım rampalarının fazlalılığı, yönlendirme tabelalarının eksik oluşu, değişken hava koşulları sebebiyle ortaya çıkabilecek su birikintisi yada buzlanma gibi sorunlar bu deneyimi olumsuz yönde etkileyecektir. Bu çalışmada, İstanbul'un beş farklı vapur iskelesinde (Beşiktaş, Eminönü, Kadıköy, Karaköy, ve Üsküdar) yolcuların iskeleye yürüme erişim uzunluğunun sosyo-ekonomik özellikleriyle ilişkisini bulmak amaçlanmış, bu kapsamda hafta içi zirve ve zirve dışı saatlerde bir anket çalışması yapılmıştır. İlk olarak yürüme uzunluklarının istatistiksel dağlımları Ki-Kare, Kolmogorov-Smirnov ve Anderson-Darling testleriyle incelenmiş ve verilerin hangi dağlıma uyumlu olduğu saptanmıştır. Ayrıca, her değişken grubunun istatistiksel etkilerindeki farklılıkları belirlemek için Kruskal-Wallis H ve Mann-Whitney U testleri yapılmıştır. Buna ek olarak, farklı sosyo-ekonomik değişkenler ile yolcuların yürüme uzunluğu arasındaki ilişkiyi belirlemek için regresyon çözümlemeleri gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın bölümleri ve bu bölümlerde incelenen konular aşağıda kısaca açıklanmaktadır. Birinci bölüm, çalışmanın kısa bir özetini içermektedir. Bu bölüm tezin motivasyonunu, hedeflerini ve organizasyonunu kapsamaktadır. İkinci bölüm, yürüyüş erişim uzunluğu ve ulaşım erişilebilirliği ile ilgili literatür taraması ve geçmiş çalışmaları içermektedir. Literatürde erişim ve yürüme uzunluğu ile ilgili yapılan çalışmalar ayrıntılı bir şekilde sunulmaktadır. Bu çalışmalarda toplu taşıma istasyonuna yürüme uzunluğunun yolcuların yaşı, cinsiyeti, yolcuların ortalama geliri, ve taşıt sahipliğile ilişkileri varlıklarının etkileri incelenmiştir. Tezin üçüncü bölümünde İstanbul'daki toplu taşıma sistemleri hakkında kısa bilgiler verilmektedir. Bu bölümde İstanbul'da toplu taşımanın çeşitli türleri, bu türlerin ortalama günlük kullanım oranları sunulmaktadır. Dördüncü bölümde tezin saha çalışması açıklanmıştır. Yürüme uzunluğu ile yolculuk yapanların sosyo-ekonomik özellikleri arasındaki ilişkiyi bulmak için İstanbul'un beş farklı şehir içi vapur iskelelerinde 2017 Haziran ve Temmuz aylarında anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Yolcuların yürüme uzunluğunu etkileyen sosyo-ekonomik özelliklerini araştırmak amacıyla, yolcular; kadın ve erkek olarak iki gruba, yaş aralığı olarak da 25'den küçük, 25 ve 65 yaş arası, ve 65 yaş üzeri olmak üzere üç farklı gruba ayrılmıştır. Evde otomobil varlığı, dikkate alınan değişkenlerdendir. Türkiye'deki asgari ücret göz önüne alınarak, yolcuların aylık ortalama gelirleri; 1500 TL'ye kadar, 1500 ve 3000 TL arası, 3000 ve 4500 TL arası, 4500 ve 6000 TL arası, ve 6000 TL üzeri olmak üzere beş farklı gruba ayrılmıştır. Yolcuların farklı yolculuk amaçları da dört farklı gruba ayrılarak bu çalışmada yer almaktadır. Beş iskelede yolcuların yürüme uzunluklarının dağlımlarını bulmak için Ki-Kare, Kolmogorov-Smirnov ve Anderson-Darling testleri yapılmıştır. Her beş iskelede yürüme uzunluklarının Normal Dağılım'a uymadığı görülmüştür. Anketde toplanan verilerin yürüme uzunlukları nasıl etkileri olduğunu görmek için Kruskal-Wallis H ve Mann-Whitney U test yapılmıştır. Kruskal-Wallis H ve Mann-Whitney U testlerinin sonuçları yürüme uzunluğunda seyahat amacı, taşıt sahipliği grupları arasında istatistiksel olarak bir fark olmadığını göstermiştir. Bununla birlikte, cinsıyet ve meslek grupları arasında istatistiksel olarak fark olduğu görülmüştür. Çok değişkenli regresyon çüzmlemeleriyle her beş iskelede, seçilen değişkenler ve yolcuların yürüme uzunlukları arasındaki ilişki araştırılmıştır. Beşinci bölümde ise bu tezin sonuçları yer almaktadır. Bu bölümde elde edilen sonuçlar verilmiş ve ileride yapılabilecek çalışmalar konusunda düşünceler belirtilmiştir. Yolcuların erişim ve yürüme uzunluğundaö her beş iskelede de yolcuların cinsiyet ve taşıt sahipliğinin etken bir değişken olmadıkları görülmüştür. Yaş gruplarına göre yürüme uzunluğu için genel bir sonuca varmak ıse mümkün değildir. Yolcuların ne iş yaptıklarıyla yürüme uzunlukları arasındaki ilişkinin incelenmesinde her iskelede farklı sonuçlar elde edilmiştir. Örneğin Beşiktaş ve Kadıköy'de ev kadınları diğer gruplara göre daha fazla yürümektedirler. Yolcuların gelirleri bir başka sosyo-ekonomik değişken olarak göz önüne alınmıştır. Beşiktaş, Kadıköy ve Karaköy'de 4500 ve 6000 TL arasında geliri olan yolcular vapur iskelelerine daha fazla yürümekte, ancak Eminönü ve Üsküdar'da 1500 ve 3000 TL geliri olan yolcular daha fazla yürümektedirler. Son değişken olarak yolcuların yolculuk amaçları incelenmiş ve her iskelede yolculuk amacına göre yürüme uzunluğunun değiştiği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Cities and metropolitan areas are the centers of diverse activities, which require efficient and convenient transportation of persons and goods. It is often said that transportation is the lifeblood of cities. All over the world, as the population is growing, the daily needs of life are increasing, similarly. The growth of population follows issues such as economic viability, environmental impacts, regional pattern development. In a developing society, people try to improve the life quality and reach their daily activities. With regard to this, they use public or private transportation systems according to their certain goals. The high density of activities makes it possible and necessary that high capacity modes, such as bus, light rail, metro, and maritime, have to be used because they are more economical, more energy efficient and occupies less space than private cars. Furthermore, the public transportation modes provide service for everybody, while cars can only be used by those who own and can drive them. Thus, cities need and benefit from public transportation services, which offer greater mobility for the entire population. Walking is one of the most important transportation modes that transportation planners should consider because of its attractiveness and ease of accessibility. Given the presence of a safe network and convenient pedestrian facilities, as well as the availability of probable destinations within walking distance of one's trip origin, walking can be the best mode for a variety of short trips, such as school trips, running errands, and recreational and exercise trips. Even though there are lots of mode choices to reach transit stations commuters try to reach a transportation station by walking if the access distance is short. This access distance, from the residences or business centers to the station, is accepted around 300-400 meters for buses and around 700-800 meters for subways and trams, which might be different in various countries due to the local conditions. The aim of this study is to determine the walk access distance to urban ferry boat piers and examine the relationship between walk access distance and different socioeconomic characteristics of users in Istanbul. Chapter one of this thesis includes the motivation, objectives, and organization. Chapter two contains the literature review and past studies about walk access distance and transit accessibility. Chapter three contains a brief information about public transportation in Istanbul and chapter four comprises the case study. Finally, chapter five is the conclusion chapter. In order to find the relationship between walk access distance and socioeconomic characteristics of passengers, a survey was conducted at five different inner-city passenger ferry-boat piers in Istanbul, Turkey. The socioeconomic characteristics of commuters used in this study are the gender, the age which is divided into three groups; under 25, 25-65, and more than 65 years old, availability of car in the household, income; divided into five groups, and purpose of travel; divided into two groups. The groups of income are divided based on the minimum wage in Turkey, which is approximately 1500 Turkish Lira (TL). The purpose of the journey is divided based on the passenger's activities into two groups; obligatory and non-obligatory trips. To investigate the distribution of the dataset at each ferry-boat piers, Chi-Square, Kolmogorov-Smirnov, and Anderson-Darling tests were implemented. Furthermore, to determine the differences in statistical effects of each variable groups Kruskal-Wallis H test and Mann-Whitney U test were done. The results of Kruskal-Wallis H and Mann-Whitney U tests showed that there is no statistical difference between the purpose of travel and the availability of car in the household groups on walk access distances. However, there is a statistical difference between the gender and the profession of passenger groups in term of walk access distance. With regard to peoples' answers to the question“How long does it take to walk from their origin or destination point to the pier?”and by using the average walking speeds given in the“Urban Roads-Design criteria on sidewalks and pedestrian areas”(TS 12174), the duration converted to distance. Hence, by measuring the real distance from google maps, we tried to estimate how many of passengers guess their walking distance accurately. In addition, regression analyses were accomplished in order to determine the relationship between different considered variables and walk access distance of passengers.
Benzer Tezler
- Kent merkezlerinde yürünebilirliğin geliştirilmesi: bakırköy merkez bölgesi örneği
Enhancing walkability in city centers: the case of bakirköy central district
HANDAN AHMETREİSOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. REYHAN GENLİ YİĞİTER
- Sosyal donatı alanlarına erişimde CBS tabanlı yürünebilirlik performansının ölçülmesine yönelik bir yöntem önerisi
A proposal for a method to measure GIS-based walkability performance in access to social reinforcement areas
HALE EREZ KÜLEKÇİ
Doktora
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİME TEZER
- İstanbul'da otopark problemi 'Şişli-Beşiktaş örneği'
Başlık çevirisi yok
A.SİNAN ÖZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF.DR. AYTEN ÇETİNER
- Kentsel toplu taşıma kapsamında metrobüs sisteminin yaya erişilebilirliğinin değerlendirilmesi: İstanbul örneği
An investigation on pedestrian accessibility of the bus rapid transit system in context of urban mass transportation: Istanbul
MERVE AKI
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AZİME TEZER
- Otobüs duraklarının etki alanının belirlenmesi
Determination of bus stop effect areas
NİHAL AÇIKGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEMAL SELÇUK ÖĞÜT