Mustafa Zihni Paşa'nın hayatı ve siyasî görüşleri
Mustafa Zihni Pasha's life and political views
- Tez No: 505836
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEDAT BİNGÖL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Mustafa Zihni Paşa, Gelenekselcilik, Valilik, Mutasarrıflık, Mustafa Zihni Pasha, Traditionalism, Governor, Lieutenant Governor
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 284
Özet
Bu çalışmada son dönem Osmanlı devlet adamlarından Babanzade Mustafa Zihni Paşa'nın (1850-1929) biyografisi ele alınmıştır. Babanzade Mustafa Zihni Paşa, Osmanlı Devleti'nin son dönemi ile Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk döneminin düşünürleri arasında, ailesinden kendisi gibi önemli kişileri yetiştirmiş bir idarecidir. II. Abdülhamid Dönemi'nin son yıllarından Mehmed Vahideddin dönemine kadar Osmanlı sosyal, askeri, idarî ve siyasî gibi birtakım alanlarda reform süreci yani daha genel olarak bir dönemin arka planı anlatılmaktadır. Zihni Paşa, Osmanlı tarihinde bilhassa yaşadığı dönem olan XIX. yüzyılın ikinci yarısı ve XX. yüzyılın ilk yarısında idarecilik hayatında önemli bir yere sahiptir. XX. yüzyılın ilk yarısında başlayan Osmanlı- Balkan Savaşı'nın yaklaştığı bir zamanda savaşa girilmemesi gerektiğini zira Osmanlının savaşı kazanacak askeri gücünün olmadığı konusunda görüş bildirerek Osmanlı-Balkan savaşlarına dikkat çekmiştir. Zihni Paşa, memuriyet hayatına ilk önce Bağdat'ta, Bağdat defter-i hakanî (tapu dairesi) ve mektubi kalemi'nde görev yaparak başlamıştır. Daha sonra Midhat Paşa'nın Bağdat valiliği sırasında onun mühürdarlığını yaparak tanınmaya başlamıştır. Trablusşam, Bolu, Gümüşhane, Berat, Antalya, Burdur gibi çeşitli yerlerinde mutasarrıflık; Adana, Yanya ve Hicaz gibi yerlerde de valilik görevlerinde bulunmuştur. Her ne kadar kendisi ve özellikle Babanzade ismiyle tanınan oğulları, dönemin hükümetleri tarafından ikinci plana itilmiş olsalar da, sadece devlet idaresi değil aynı zamanda düşünce hayatımıza da önemli etkilerde bulunmuş kişilerdir. Bağdatlı olmaları dolayısıyla doğu toplumları ve kültürlerini yakından tanıyan Babanzadeler, batı dilleri ve felsefesini iyi bilen ancak yaşam tarzları ve ileri sürdükleri fikirlerde bunlardan etkilenmeyen fikir adamları olarak tanınmaktadırlar. Öte yandan Mustafa Zihni Paşa, Bolu'da mutasarrıf olduğu sıralarda hilafetin Osmanlı Devletine devredilmesinin doğru olmadığına ilişkin bir fikir beyan etmesi nedeniyle Kastamonu'ya sürülmüştür. Ayrıca“İslam'da Hilafet”adlı eserinde ise halifeliğin meşveret ve icma'ya dayanması gerektiğini yani oy ile makamına getirilmesi gerektiğini yazdığı için Adana valisi iken görevinden alınarak sürgüne gönderilmiştir. Mustafa Zihni Paşa, zeki ve dengeci kişiliğiyle iyi bir idarecilik sergileyerek devletin önemli sorunlarını çözüme kavuşturmasında kayda değer başarılar sağlamıştır. Islahatların yoğun olduğu XIX. yüzyılda gelenekselci bir tutum sergileyen Zihni Paşa, devlet adamlığı ve bilhassa din ve ahlak konusundaki yapıtları ile Osmanlı tarihinde farklı bir idareci portresi çizmiştir.“Mustafa Zihni Paşa'nın Hayatı ve Siyasî Görüşleri”isimli bu çalışma, Zihni Paşa'nın hayatını, ailesini, görevlerini ve faaliyet alanlarını merkeze almıştır. Çalışma hazırlanırken Zihni Paşa'nın biyografisinin, düşünce dünyasının ve siyaset anlayışının ortaya çıkarılması amacı esas alınmıştır.
Özet (Çeviri)
The present study focuses on the biography of Babanzade Mustafa Zihni Pasha (1850-1929) who is one of the late period Ottoman statesmen. Babanzade Mustafa Zihni Pasha is an administrator who raised important persons from his family who are among the intellectuals of late period of Ottoman State and initial period of the Republic of Turkey like himself. The background of a period is described in general including the reforms period in various areas such as social, military, administrative and political domains of Ottomans starting from the final years of Abdülhamid II and until the reign of Mehmed Vahideddin. Zihni Pasha plays a key role in the administrative activities carried out particularly during the second half of the 19th century and the first half of 20th century in Ottoman History. As the Ottoman -Balkan War approached in the first half of the 20th century, he drew attention to Ottoman- Balkan wars by providing opinion stating that the state should not enter the war as Ottoman State did not have military power that would bring victory. Zihni Pasha started his career as an officer in Bagdat defter-i hakani (land registry) and secretariat. Subsequently, he served as sealer of Midhat Pasha when he took office as Bagdat governor and he started to become known. He served as lieutenant governor in various provinces such as Tripoli, Bolu, Gumushane, Berat, Antalya, Burdur and as governor in provinces such as Adana, Ionnina and Hejaz. Even to he and particularly his sons known as Babanzade were pushed into the background by the governments of the periods, they are persons who had substantial influence not only about the state affairs but also about our intellectual life. As they were from Bagdad, members of Babanzade family had deep knowledge about eastern societies and cultures, western languages and philosophy; however, their life style and ideas were not under influence of them. On the other hand, Mustafa Zihni Pasha was exiled to Kastamonu when he expressed his opinion that it was not right to transfer the Caliphate to Ottomans, while he was serving as lieutenant governor in Bolu. In addition, he was dismissed from the office and exiled when he was Adana governor because he wrote that caliphate should be based on consultation and voting in his work named“Khalifate Movement in Islam”. Mustafa Zihni Pasha achieved remarkable accomplishments in solution of important problems of the state by displaying good administrative skills with his smart and balancing personality. Zihni Pasha displayed a traditionalist attitude in the 19th century when reforms were made intensively, and he drew different portrait in Ottoman history with his works on statesmanship and especially, religion and moral values. This study named“Mustafa Zihni Pasha's Life and Political Views”is focused on life, family, duties and activities of Zihni Pasha. Objective of the present study is to reveal the biography, ideological world and political views of Zihni Pasha.
Benzer Tezler
- Nurettin Topçu ve Hilmi Ziya Ülken'in eğitim düşünceleri ve eğitim felsefeleri üzerine karşılaştırmalı bir araştırma
A comparative study on the educational views and philosophy of education of Nurettin Topçu and Hilmi Ziya Ülken
BUKET KAYIŞLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA GÜNDÜZ
- II. Abdülhamid devri devlet ricâlinden Mustafa Zihni Paşa'nın hayatı ve faaliyetleri
The life and political service of Mustafa Zihni Pasha, a prominent statesman in the period of Abdulhamid II.
ESRA BULUT
- 1. dönem TBMM Erzurum milletvekilleri
1st term members of parliament from Erzurum in the Grand National Assembly of Türkiye
ARZU DEĞİRMENCİOĞLU
- Mustafa Zihni'nin İslam'da Hilafet adlı eseri (Transkripsiyon ve değerlendirme)
Mustafa Zihni's written work that is called 'Caliphate in İslam' (Transcription and the evaluation)
EDİP BUKARLI
- Erenköy'deki kentsel doku değişimi ve kültür varlığı konut yapılarının koruma durumları
Urban pattern changes and conservation conditions of residential cultural property in Erenkoy
BURAK ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜLSÜM TANYELİ