Non-canonical morphological patterns in Turkish: Evidence from person-number markers
Türkçede kuraldışı biçimsel yapılar: Kişi eklerinden kanıt
- Tez No: 506824
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE HAMİDE ASLI GÖKSEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
Bu çalışmada Türkçe eylem çekimi dizillerindeki kişi eklerinin yapı ve davranışları incelenmektedir. Bu araştırma temel olarak Türkçe'nin biçimsel yapısının oldukça düzenli ve saydam olduğu yönündeki yaygın düşünceye eylem sözcük-biçimleri üzerindeki kişi eklerinin sergilediği anlam-biçim eşitsizliklerinden kanıtlar sunarak karşı çıkmaktadır. Çalışmanın iki yenilikçi yönü vardır: İlk olarak, çekim sınıfları kavramını genişleterek, Türkçe eylem çekim dizillerinin aynı anlamın her bir dizilde farklı bir dizi işaretçi ile gösterildiği çekim sınıfları gibi işlev gördüğünü önermektedir. İkinci olarak, Türkçe eylem çekim dizillerini sözcük-odaklı dizil fonksiyon kuramı (dizil-bağlantı kuramı (Stump, 2016) ile açıklayıp, bu dizillerde kişi eklerine dayanan çeşitli anlam-biçim eşitsizliklerini bu kuram çerçevesinde çözümlemektedir. Araştırma sonrası ulaşılan sonuçlar şunlardır: (i) İsim çekimi dizillerindeki kuraldışı biçimsel yapılar da göz önüne alındığında, tüm Türkçe çekim dizillerinin kuraldışı biçimsel yapılar barındırdığı görülmüştür. (ii) Türkçe'de eylem çekim sınıfları bulunmaktadır. Bu sınıflarda farklı sözcüklere ait köklerin yerini zaman-görünüş-kip ekleri ile işaretlenmiş 'karmaşık kök' almaktadır. iii) Aynı dizil içinde ya da farklı diziller arasındaki anlam-biçim eşitsizlikleri ve düzensiziklerin belli bir düzeni takip ettiği gözlenmiştir. Bu da çalışmada incelenen verinin çekim dizillerinin dilin yapısı içinde sadece tanımlama araçları değil birinciller olduğu görüşüne destek vermektedir.
Özet (Çeviri)
This study investigates the structure and behavior of the person-number markers in the Turkish verbal inflectional paradigms. It mainly argues against the predominant view that Turkish morphology is highly regular and transparent by providing evidence from the content-form mismatches displayed by the person-number markers on verbal word-forms. There are two novel attempts of this study. First, by extending the notion of inflectional classes, it proposes that Turkish verbal inflectional paradigms function like inflectional classes where the same content is realized by different sets of markers in each paradigm. Second, it models the Turkish verbal inflectional paradigms and analyzes multiple content-form mismatches due to some irregular behavior of the person-number markers within a word-based paradigm function theory - the paradigm-linkage theory (Stump, 2016). The conclusions of this research are as follows: i) When the examples of non-canonical aspects within the nominal paradigms are also taken into consideration, it is observed that all Turkish inflectional paradigms host non-canonical morphological patterns. ii) Turkish has verbal inflectional classes where the stems of different lexemes are replaced by the complex stems: stem+TAM (tense-aspect-mood) marker. iii) Based on the content-form mismatches and the irregularities following a regular pattern within the same paradigm or across paradigms, the data of the study support the view that inflectional paradigms are primitives rather than just descriptive devices.
Benzer Tezler
- Türkçe zamansal ifadelerin etiketlenmesi ve normalleştirilmesi
Başlık çevirisi yok
AYŞENUR GENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET CÜNEYD TANTUĞ
- Determination of morphological and ecological features of freshwater ostracods (Crustacea) in Adiyaman and Burdur (Turkey): A comparative analysis of geographical distribution
Adıyaman ve Burdur (Türkiye) illerindeki tatlı su ostrakodlarının (Crustacea) morfolojik ve ekolojik özelliklerinin belirlenmesi: Coğrafik dağılımlarının karşılaştırmalı analizi
MEHMET YAVUZATMACA
Doktora
İngilizce
2015
BiyolojiAbant İzzet Baysal ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OKAN KÜLKÖYLÜOĞLU
- A comparative analysis of descriptive and expository discourse development in four and six-year-old Turkish speaking preschool children
Anadili Türkçe olan 4-6 yaş öncesi çocuklarının betimleyici ve bilgilendirici söylem gelişimlerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi
DİLEK CAMADAN
- Yazım kurallarına uygun yazılmamış türkçe metinleri makine çevirisi yöntemleriyle normalleştirme
Normalizing non-canonical turkish texts using machine translation approaches
TALHA ÇOLAKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET CÜNEYD TANTUĞ
- An Analysis of Turkish and English idioms from syntactic, semantic and pragmatic points of view special reference to dramatic works
Türkçe ve İngilizce deyimlerin tiyatro eserlerine ilişkin olarak sözdizim, anlam ve kullanım yönünden çözümlenmesi
GÜLAY ER
Doktora
İngilizce
1998
DilbilimGazi Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ TOSUN