Subject infinitives in Turkish
Türkçede özne mastar yantümceleri
- Tez No: 506825
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BALKIZ BAŞARAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Türkçede mastar yantümceleri kuran, adlaştırıcı ek -mA(K)'tır. Bu tezde bu adlaştırıcı ekle kurulan ve özne konumunda gibi görünen mastar yantümcelerin yapıları incelenmektedir. İncelenen veriler şu şekilde üç gruba ayrılabilir: i) denetimsiz adlaştırılmış yantümceler, ii) denetim yapıları, ve iii) edilgenleştirilmiş yantümceler. İlk olarak, ana tümcenin yüklemi geçişli iken sadece belli adlaştırma ekleriyle kurulan yantümcelerin özne konumuna çıkabilmesinin arkasındaki mekanizma incelenmekte ve bunun öğeler arasındaki rol hiyerarşisine (bkz. Pesetsky, 1995) ve adlaştırma ekleri ile tematik roller arasındaki uyum durumuna bağlı olduğu öne sürülmektedir. İkinci olarak, özne yantümcelerinde gözlemlenen denetim yapısı incelenmekte ve bu yapının Boeckx, Hornstein ve Nunes (2010)'in aksine zorunlu olmayan türdeki denetim yapılarından ve ussal merkezli olduğu ileri sürülmektedir. Ayrıca, Landau (2013)'te çalışılan İngilizcedeki aynı yapıların aksine Türkçe özne tümcelerindeki denetim yapılarının kontrolünde cümlenin konusu olmanın bir etkisi olmadığı görülmektedir. Son olarak, sadece başla-, iste-, karar ver-, çalış-, uğraş-, ve kalkış- eylemlerinin de içinde olduğu bir grup eylem ana yüklem iken kurulabilen edilgen mastar yapılar incelenmekte ve çatısal yeniden yapılanma yapıları (bkz. Wurmbrand, 2001 ve sonrası) oldukları iddia edilmektedir. Dolayısıyla, bu yapılar mastar yapıdaki özne yantümcelerinden değillerdir.
Özet (Çeviri)
In Turkish, -mA(K) is the nominalizer that forms embedded infinitival clauses. This thesis focuses on the structure of infinitives that are built with this nominalizer and appear to be clausal subjects. The data consist of three sets with the following structures: i) no-control nominalized clauses, ii) control constructions, and iii) passivized embedded clauses. Firstly, the mechanism behind only certain nominalizers' promotion to subject position in transitive predicates is examined and attributed to the theta hierarchy (see Pesetsky, 1995) and theta role-nominalizer compatibility. Secondly, the type and the means of the control relation observed in subject clauses are analyzed and, contra Boeckx, Hornstein and Nunes (2010), proposed to be logophoric center-based Non-obligatory control. Unlike the English equivalents of these structures examined in Landau (2013), topicality is not enough to build this control relationship. Lastly, the passive constructions that can be built by a group of verbs including başla- 'to start', iste- 'to want', karar ver- 'to decide', çalış/uğraş- 'to try', and kalkış- 'to attempt' are examined and argued to be voice restructuring configurations (see Wurmbrand 2001 et seq.). Thus, it is concluded that such nominalized passives do not constitute infinitival subjects.
Benzer Tezler
- Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ders kitaplarındaki isim-fiillerin öğretimi konusunun incelenmesi
Examing the subject of teaching infinitives in Turkish as a foreign language coursebooks
MÜRÜVVET NAZ AKGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN YALAP
- Türkçede -mAk ve -mAklIk eylemlikleri üzerine işlevsel bir inceleme
A functional research on infinitives '-mAk' and '-mAklIk' in Turkish
BESTE GÜLEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESRİN BAYRAKTAR ERTEN
- Şahseven Türkçesi
Shahsavan Turkish
AHMET ÇAM
Doktora
Türkçe
2021
Dilbilimİstanbul Kültür ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VAHİT TÜRK
- Kazak Türkçesiyle Türkiye Türkçesi'nde fiiller, zarf ve isim fiillerinin karşılaştırılması
Başlık çevirisi yok
AMANJOL KALIEV