A multi criteria reverse logistics network design for waste electrical and electronic equipments
Atık elektrikli ve elektronik eşyalar için çokkriterli tersine lojistik ağ tasarımı
- Tez No: 507372
- Danışmanlar: PROF. DR. BÜLENT ÇATAY, DR. ÖĞR. ÜYESİ BERK AYVAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Sabancı Üniversitesi
- Enstitü: Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
Elektrikli ve elektronik eşyalar (EEE) günlük hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline geldiğinden, piyasaya sunulan EEE miktarı hızla artmaktadır. Ürünlerin performansları düzenli olarak artarken fiyatlar da düşmektedir. Üstelik, EEE'lerin ömrünün azalması ve ürün çeşitliliğinin artması, EEE pazarının büyüklüğünü doğrudan etkilemektedir. Bu genişlemenin bir sonucu, kullanımı biten veya ömrü sona eren ürünlerin ortaya çıkardığı atık EEE'lerdir (AEEE). AEEE çevre ve insan sağlığı için tehlikeli maddeler içermektedir. Bu nedenle uygun atık yönetimi stratejileri ve prosedürleri geliştirmek çok önemlidir. Bir çok ülkede AEEE yönetimi için çevre yönetmelikleri yürürlüğe konmuştur. Bu düzenlemelerde, EEE üreticileri, lojistik hizmet sağlayıcıları ve belediyeler gibi paydaşların sorumlulukları açıkça belirtilmektedir. Benzer şekilde, Türkiye'de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Mayıs 2012'de AEEE Yönetmeliği'ni uygulamaya başlamıştır. İlgili paydaşların sorumlulukları bu direktifte belirtilmiş olsa da, hurda satıcıları hala AEEE'leri yasadışı olarak toplamakta ve işlemektedir. Bahsi geçen hurdacılar AEEE'ları işleyebilmek için gerekli olan ekipman ve koşullara sahip olmadıklarından hem kendi sağlıklarını tehlikeye atmaktadırlar hem de atık sisteminin verimliliğini düşürmektedirler. Bu nedenle, devlet tarafından desteklenerek AEEE yönetim sistemine dahil edilebilirler. Bu çalışma, AEEE'lerin ele alınması için, AEEE Yönetmeliği'nin belirlediği şartlara göre, çok amaçlı karma tamsayılı doğrusal programlama modeli sunmaktadır. Bu çalışmada, önerilen model, çok aşamalı, çok ürünlü, çok dönemli tersine lojistik ağı için tasarlanmış ve IBM ILOG CPLEX Optimizasyon Yazılımı 12.6 ile çözülmüştür. Önerilen model, yönetmelikte belirtilen kişi başına düşen AEEE toplama hedefi dikkate alınarak İstanbul'da toplanacak AEEE miktarları kullanılarak test edilmiştir. Modelin sürdürülebilirliğin üç dalını yansıtan üç ayrı amaç fonksiyonu vardır. Bu modelin ilk amacı, yasadışı hurda satıcıları dahil edildiğinde AEEE yönetim sisteminin kârını en büyüklemektir. İkinci amaç, tasarlanan ağın çevresel etkisini en küçüklemektir. Üçüncü amaç ise, yasadışı atık satıcılarını da AEEE yönetim akışına dahil ederek istihdamı en büyüklemektir. Çalışmanın sonuçları, belirtilen yerlerde AEEE ayrıştıma tesislerinin açılmasını ve AEEE yönetim sistemine dahil edilecek hurda satıcısı hurdalarının sübvanse edilmesini önermektedir. Bu çalışma verimli atık yönetiminin önemini vurgulamaktadır ve devlet yetkilileri ve profesyoneller için yol göstericidir.
Özet (Çeviri)
The quantity of electrical and electronic equipments (EEEs) introduced in the market has been growing fast since EEEs have become an indispensable part of our daily life. The performances of the products are steadily increasing while their prices are decreasing. Moreover, the decreasing lifespan of EEEs and expanding range of the products directly affect the size of the EEE market. One consequence of this expansion is waste EEEs (WEEEs) occurring after the end of use or end of lifespan. WEEE contain various hazardous substances which may cause severe damage to the environment and various health related problems. Therefore, developing proper waste management strategies and operations is crucial. Many countries have implemented environmental legislations for WEEE management. In these regulations, the responsibilities of stakeholders, such as EEE producers, logistics service providers and municipalities, are specified clearly. Similarly, the Ministry of Environment and Urbanization in Turkey started implementing WEEE Directive in May 2012. Even though responsibilities of related authorities are stated in this directive, scrap dealers still collect and treat WEEEs illegally. These scrap dealers are not equipped with necessary tools and conditions for the suitable treatment of WEEEs, which creates risk for their own health and inefficiency in the system. For this reason, they might be included in WEEE management system by being supported by the government. This study proposes multi objective mixed integer linear programming model for handling of the WEEEs, based on the requirements set by Turkish WEEE Directive. In this study, the proposed model is designed for multi-echelon, multi-product, multi-period reverse logistics network and is solved by IBM ILOG CPLEX Optimization Software 12.6. The proposed model is validated by using the amount of WEEE to be collected in Istanbul, considering WEEE collection target per capita specified in the directive. The model has three objective functions reflecting the three pillars of sustainability. The first objective of this model is to maximize the profit of the overall WEEE management system when illegal scrap dealers are included. The second objective is to minimize the environmental impact while designing network. Third objective is to increase employment by incorporating illegal scrap dealers into WEEE management stream. Results of the study suggest opening WEEE treatment facilities in specified locations and subsidizing the scrap dealer junkyards which will be incorporated into WEEE management system. This study proves the importance of efficient WEEE management and provides a managerial insight for governmental authorities and professionals.
Benzer Tezler
- Kapalı döngü tedarik zincirinde blok zincir teknolojisinin entegrasyonu ve çok seviyeli rekabetçi ağ tasarımı optimizasyonu: Yeni bir etkileşimli bulanık programlama yaklaşımı
Blockchain technology integration and multi-level competitive network design optimization in closed-loop supply chain: a novel interactive fuzzy programming approach
BELKIZ TORĞUL
Doktora
Türkçe
2022
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiKonya Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURAN PAKSOY
- Environmental risk assessment of e-waste in reverse logistics systems using MCDM methods
ÇKKV yöntemleri kullanarak tersine lojistik kapsamındaki elektronik atıkların çevresel risk değerlendirmesi
FERHAT DURAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGalatasaray ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKE BEREKETLİ ZAFEIRAKOPOULOS
- Üreticilerin tersine lojistik faaliyetlerini etkileyen faktörler: Beyaz eşya sektöründe bir uygulama
The factors that affect the reverse logistic activities of producers: A practice in house appliance industry
AYŞEN COŞKUN
- Stokastik çok kriterli karar vermede yeni bir yöntem: Smaa-Vikor ve tersine lojistik opsiyon seçiminde bir uygulama
Smaa-Vikor method and its use in reverse logistics options selection problem
MİHRİMAH ÖZMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Mühendislik BilimleriErciyes ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMEL KIZILKAYA AYDOĞAN
- Tersine lojistik servis sağlayıcısı seçiminde AHP yöntemi: Kahramanmaraş metal sanayi sektöründe bir uygulama
AHP metod in choosing logistics service providers in reverse flow: A case study in Kahramanmaraş metal industry
MEHRİ BANU SÜNBÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
İşletmeKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NUSRET GÖKSU