Üniversite öğrencilerinde algılanan ebeveyn tutumları ile sürekli kaygı düzeyleri arasındaki ilişkide kaygı duyarlılığının ve psikolojik dayanıklılığın aracı rolleri
The mediating roles of resilience and anxiety sensitivity on the relationship between perceived parental attitudes and trait anxiety
- Tez No: 509384
- Danışmanlar: PROF. DR. FERYAL ÇELİKEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Algılanan Ebeveyn Tutumları, Sürekli Kaygı, Psikolojik Dayanıklılık, Kaygı Duyarlılığı, Perceived Parental Attitudes, Trait Anxiety, Psychological Resilience, Anxiety Sensitivity
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Işık Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 169
Özet
Amaç: Üniversite öğrencilerinde algılanan ebeveyn tutumları (aşırı koruyucu, reddedici, duygusal sıcak) ile sürekli kaygı düzeyi arasındaki ilişkiyi ve bu ilişkide kaygı duyarlılığı ile psikolojik dayanıklılığın aracı rol üstlenip üstlenmediğini tespit etmektir. Yöntem: Araştırmamıza, Kocaeli ve İstanbul illerinde yaşayan, özel ve devlet üniversitelerinde lisans düzeyinde eğitim gören 18-33 yaş aralığında bulunan 175'i kadın ve 210'u erkek olmak üzere toplamda 385 kişi katılmıştır. Bütün katılımcılara Sosyodemografik ve Diğer Bilgiler Veri Formu, Kısaltılmış Algılanan Ebeveyn Tutumları Ölçeği Çocuk Formu, Anksiyete Duyarlılığı İndeksi-3, Yetişkinler için Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği uygulanmıştır. Bulgular: Yapılan korelasyon analizi sonucunda, algılanan ebeveyn tutumlarından aşırı koruyucu ve reddedici tutumların, sürekli kaygı ve kaygı duyarlılığı ile anlamlı düzeyde pozitif yönde, psikolojik dayanıklılık ile anlamlı düzeyde negatif yönde ilişkili olduğu bulunmuştur. Bunun tersine, algılanan ebeveyn duygusal sıcaklığının sürekli kaygı ve kaygı duyarlılığı ile anlamlı düzeyde negatif yönde, psikolojik dayanıklılık ile anlamlı düzeyde pozitif yönde ilişkili olduğu bulgulanmıştır. Yapılan aracı değişken analizi, psikolojik dayanıklılığın algılanan ebeveyn tutumlarından duygusal sıcaklık ile sürekli kaygı düzeyi arasındaki ilişkiye tam, ebeveynler tarafından algılanan aşırı koruyucu tutum ile sürekli kaygı düzeyi arasındaki ilişkiye kısmi olarak aracılık ettiğini ortaya koymuştur. Son olarak kaygı duyarlılığının algılanan aşırı koruyucu ve duygusal sıcak ebeveyn tutumları ile sürekli kaygı düzeyi arasındaki ilişkilere kısmi olarak aracılık ettiği bulunmuştur. Sonuç: Bulgularımız uyumsuz ebeveyn tutumlarının, yetişkin bireylerde bilişsel savunmasızlık algısının ortaya çıkmasında ve sürekli kaygı gibi belirli psikopatolojilerin gelişiminde rol oynayacağını öne sürmektedir. Çalışmanın literatüre katkısı, sınırlıkları, gelecek çalışmalara sunulacak öneriler üzerinde de durulmuştur.
Özet (Çeviri)
Objective: To determine the relation between the perceived parental attitudes (over protective, dismissive, emotional warmth) and trait anxiety levels among university students and whether psychological resilience and anxiety sensitivity play mediating roles in this relationship. Method: A total of 385 residents (170 females and 210 males) from Kocaeli and Istanbul between the ages of 18 to 33, studying at government or private universities, were recruited for the purpose of this study. All participants were applied a Sociodemographic and Data Form, the Egna Minnen Betraffande Uppfostran-Short Form (S-EMBU), the Anxiety Sensitivity Index-3, the Resilience Scale for Adults and the Spielberger State and Trait Anxiety Scale. The findings of this study point to a correlation between the perceived attitudes of parents, the trait anxiety levels, the anxiety sensitivity and the psychological resilience. Result: The correlation analysis showed that the over protective and dismissive types of perceived parental attitudes had a significantly positive relationship with trait anxiety, anxiety sensitivity and had a significantly negative corelation with psychological resilience. On the contrary, emotional warmth had a significantly negative correlation with trait anxiety and anxiety sensitivity and had a significantly positive correlation with psychological resilience. The mediator variable analysis showed that psychological resilience fully mediated the relationship between emotional warmth and trait anxiety levels and partially mediated the relationship between over protective attitude and trait anxiety levels. Finally, anxiety sensitivity was found to play a partial mediating role on the relationship between parental attitudes of emotional warmth and trait anxiety levels. Conclusion: Our findings suggest that maladaptive parental attitudes play a role in developing cognitive vulnerability and certain psychopathologies in adults, such as trait anxiety. The contribution of this study to the literature, its limitations and suggestions for similar studies are also discussed.
Benzer Tezler
- Üniversite son sınıf öğrencilerinde mükemmeliyetçilik, narsistik rekabet ve algılanan ebeveyn tutumlarının sürekli kaygıyla ilişkisi
The relationship between perfectionism, narcissistic rivalry and perceived parental attitudes in university senior students
MERVE ŞİŞMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiMarmara ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MİRAY AKYUNUS
- Üniversite öğrencilerinde algılanan ebeveyn tutumları ile beden imgesi baş etme stratejileri arasındaki ilişkide öz şefkatin aracı rolü
The mediating role of self-compassion in the relationship between perceived parenting attitudes and body image coping strategies in university students
SİNEM ÜNÜVAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NESTEREN GAZİOĞLU
- Üniversite öğrencilerinde algılanan ebeveyn tutumları ile stresle başa çıkma tarzları ve öfke ifade tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Selçuk Üniversitesi örneği)
The examination of relation between the anger expression types of university students and their methods that used in struggling against stress in the context of perceived parental attitudes (The case of Selcuk University)
ENES KAHRAMAN TOPÇUOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiSelçuk ÜniversitesiAile Danışmanlığı ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM ALTUNSU SÖNMEZ
- Üniversite öğrencilerinde algılanan ebeveyn tutumları ile affetme arasındaki ilişkide koşulsuz kendini kabulün aracı rolü
The mediating role of unconditional self-acceptance in the relationship between perceived parental attitudes and forgiveness among university students
EZGİ ÇAĞLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİNEM EVİN AKBAY
- Üniversite öğrencilerinde algılanan ebeveyn tutumları ile sosyal kaygı belirtileri arasındaki ilişkide duygu düzenleme stratejileri ve aleksitiminin aracı rolünün incelenmesi
Investigation of the mediator role of emotion regulation strategies and alexithymia in the relationship between perceived parental attitudes and social anxiety symptoms in university students
ELİFNUR BİRTÜRK