Geri Dön

Geleneksel mahallede toplumsal hafıza: Bursa Emirsultan Mahallesi

Collective memory in traditional neighborhood: Bursa Emirsultan Neighborhood

  1. Tez No: 511172
  2. Yazar: AHMET ATABAŞ
  3. Danışmanlar: DOÇ. ASLİHAN ÖĞÜN BOYACIOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Sosyoloji, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 182

Özet

Bu çalışmada, sosyolojik düzlemde hafıza-mekân ilişkisine odaklanılarak, geleneksel özelliklere ve tarihi bir geçmişe sahip bir mahallede toplumsal belleğin oluşumu, korunması ve aktarılması konuları araştırılmaktadır. Toplumsal hafıza ve mahalle, çalışmanın merkezinde yer alan kavramlardır. Toplumsal bellek, bireylerin zihinlerinde yerleşik olmakla birlikte bireysel hafızaların dışında var olan ve bireysel hafızalarımızı da etkileyen ve şekillendiren bir toplumsal hatırlama olgusudur. Her bir bireyde, bireysel bir yeti olduğu düşünülen hafızanın dışında, aile, dini gruplar, köy ve mahalle gibi aynı anda içinde bulunduğu veya mensup olduğu toplumsal grup adedince toplumsal hafıza katmanı bulunmaktadır. Mahalle ise, aileden sonra bireylerin en yakın fiziki grubunu oluşturmaktadır. İnsan ilişkilerinin mekânsal izdüşümü olarak tanımlanan mahalle, bireylerin hafızasını şekillendiren önemli bir toplumsal grup olmanın yanı sıra toplumsal ilişki ve çerçevelerin belirlendiği önemli bir mekândır. Çalışmada, geçmişi 14. yüzyıla kadar uzanan, belirli gelenek, adet, tören, alışkanlık, pratik ve kurallar gibi kendine has hususiyetlerinin yanında Osmanlı Devleti'nin ilk başkentliğini yapmış Bursa'nın tarihi ve kültürel arka planı nedeniyle araştırma yeri olarak Bursa Emirsultan Mahallesi seçilmiştir. Nitel görüşme tekniği kullanılarak mahallede yaşayan veya geçmişte yaşamış olan 20 kişi ile yarı yapılandırılmış soru formu üzerinden görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak, araştırma neticesinde elde edilen veriler, i) mahalle tarihi, algısı, anlatıları ve değişimi, ii) mekânlar, iii) tören ve etkinlikler, iv) ilişkiler, pratikler ve alışkanlıklar ve son olarak v) şahsiyetler şeklinde beşli bir tasnifle kategorize edilerek sunulmaktadır. Ayrıca mahalledeki toplumsal hafızaya dair bulgular analiz edildiğinde dini inanç, tarihilik ve değişim temaları ön plana çıkan çıkmaktadır. Anahtar Sözcükler Toplumsal Hafıza, Hatırlama, Hafıza-Mekân İlişkisi, Mahalle, Bursa Emirsultan Mahallesi

Özet (Çeviri)

The present study offers an in-depth analysis of the formation, preservation and transmitting of the collective memory in a neighborhood featuring traditional and historical characteristics, focusing on the sociological context of the relationship between memory and space. Collective memory and neighborhood are key concepts of the study. Collective memory, though embedded in the minds of individuals, exists outside of individual memory as a social remembrance phenomenon that affects and shapes it. Apart from the individual memory, everyone has layers of collective memory as many as social groups they belong to, such as family, religious groups, villages and neighborhoods. As for the neighborhood, it is the closest physical group of the individuals after the family. The neighborhood, defined as the spatial footprint of social relations, is an important place where social relations and frameworks are identified, apart from being an important social group that shapes the memory of individuals. In this study, Bursa Emirsultan Neighborhood, with a history extending to the 14th century, was chosen as a case study due to special characteristics Bursa shows, as the first capital of the Ottoman State, such as traditions, customs, ceremonies, habits, practices and rules as well as its historical and cultural background. Through a semi-structured questionnaire, interviews were conducted with 20 people who are currently living in the neighborhood or had lived in the past. As a result, research findings are categorized by a five-fold classification: i) history, perception, narratives/stories and change of the neighbourhood, ii) spaces, iii) ceremonies and events, iv) relationships, practices and habits and finally v) personalities. Moreover, when the findings of the collective memory in the neighborhood are analyzed, the themes of religious belief, being historicity and change comes to the forefront. Keywords Collective Memory, Remembering, Memory-Space Relationship, Neigbourhood, Bursa Emirsultan Neigbourhood

Benzer Tezler

  1. Geleneksel ve modern mahallelerde sürdürülebilir kentsel yaşam kalitesi: Edirne örneği

    Sustainable urban quality of life in traditional and modern neighborhoods : The case of Edirne

    MERVE ERDOĞAN SÜLEYMANOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HANDAN TÜRKOĞLU

  2. İstanbul-Yeniköy tarihi kentsel peyzajında toplumsal belleği açığa çıkarmaya dair bir araştırma

    A study on revealing collective memory in the historical urban landscape of Istanbul-Yenikoy

    NESLİHAN KOÇHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KORAY GÜLER

  3. Critical moments of social spatialization in the neighborhood: An alternative reading of the mainstream gecekondu history

    Mahallede toplumsal mekansallaşmanın kritik anları: Geleneksel gecekondu tarihinin alternatif okuması

    NESLİHAN DEMİRTAŞ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2007

    Kamu Yönetimiİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. BANU HELVACIOĞLU

  4. Tarihi mahallede sosyal ve fiziksel sürdürülebilirlik: İran'ın Azerbaycan bölgesi Erdebil kentindeki Üç Dükkân Mahallesi örneği

    Social and phisical sustainbility in a historic neighborhood: The case of Uch Dukkan neighborhood in Ardabil city in Azerbaijani region of Iran

    YOUSEF DANESHVAR ROUYANDOZAGH

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    MimarlıkGazi Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    ÖĞR. GÖR. ECE KUMKALE AÇIKGÖZ

  5. The analysis of planning consequences and risk of earthquake in terms of urban rent: The case study of Adapazarı

    Kentsel rantlar bağlamında deprem riskinin ve planlama sonuçlarının analizi: Adapazarı örneği

    BİRKAN BEKTAŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2004

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. YAVUZ DUVARCI