Geleneksel mahallede toplumsal hafıza: Bursa Emirsultan Mahallesi
Collective memory in traditional neighborhood: Bursa Emirsultan Neighborhood
- Tez No: 511172
- Danışmanlar: DOÇ. ASLİHAN ÖĞÜN BOYACIOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 182
Özet
Bu çalışmada, sosyolojik düzlemde hafıza-mekân ilişkisine odaklanılarak, geleneksel özelliklere ve tarihi bir geçmişe sahip bir mahallede toplumsal belleğin oluşumu, korunması ve aktarılması konuları araştırılmaktadır. Toplumsal hafıza ve mahalle, çalışmanın merkezinde yer alan kavramlardır. Toplumsal bellek, bireylerin zihinlerinde yerleşik olmakla birlikte bireysel hafızaların dışında var olan ve bireysel hafızalarımızı da etkileyen ve şekillendiren bir toplumsal hatırlama olgusudur. Her bir bireyde, bireysel bir yeti olduğu düşünülen hafızanın dışında, aile, dini gruplar, köy ve mahalle gibi aynı anda içinde bulunduğu veya mensup olduğu toplumsal grup adedince toplumsal hafıza katmanı bulunmaktadır. Mahalle ise, aileden sonra bireylerin en yakın fiziki grubunu oluşturmaktadır. İnsan ilişkilerinin mekânsal izdüşümü olarak tanımlanan mahalle, bireylerin hafızasını şekillendiren önemli bir toplumsal grup olmanın yanı sıra toplumsal ilişki ve çerçevelerin belirlendiği önemli bir mekândır. Çalışmada, geçmişi 14. yüzyıla kadar uzanan, belirli gelenek, adet, tören, alışkanlık, pratik ve kurallar gibi kendine has hususiyetlerinin yanında Osmanlı Devleti'nin ilk başkentliğini yapmış Bursa'nın tarihi ve kültürel arka planı nedeniyle araştırma yeri olarak Bursa Emirsultan Mahallesi seçilmiştir. Nitel görüşme tekniği kullanılarak mahallede yaşayan veya geçmişte yaşamış olan 20 kişi ile yarı yapılandırılmış soru formu üzerinden görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak, araştırma neticesinde elde edilen veriler, i) mahalle tarihi, algısı, anlatıları ve değişimi, ii) mekânlar, iii) tören ve etkinlikler, iv) ilişkiler, pratikler ve alışkanlıklar ve son olarak v) şahsiyetler şeklinde beşli bir tasnifle kategorize edilerek sunulmaktadır. Ayrıca mahalledeki toplumsal hafızaya dair bulgular analiz edildiğinde dini inanç, tarihilik ve değişim temaları ön plana çıkan çıkmaktadır. Anahtar Sözcükler Toplumsal Hafıza, Hatırlama, Hafıza-Mekân İlişkisi, Mahalle, Bursa Emirsultan Mahallesi
Özet (Çeviri)
The present study offers an in-depth analysis of the formation, preservation and transmitting of the collective memory in a neighborhood featuring traditional and historical characteristics, focusing on the sociological context of the relationship between memory and space. Collective memory and neighborhood are key concepts of the study. Collective memory, though embedded in the minds of individuals, exists outside of individual memory as a social remembrance phenomenon that affects and shapes it. Apart from the individual memory, everyone has layers of collective memory as many as social groups they belong to, such as family, religious groups, villages and neighborhoods. As for the neighborhood, it is the closest physical group of the individuals after the family. The neighborhood, defined as the spatial footprint of social relations, is an important place where social relations and frameworks are identified, apart from being an important social group that shapes the memory of individuals. In this study, Bursa Emirsultan Neighborhood, with a history extending to the 14th century, was chosen as a case study due to special characteristics Bursa shows, as the first capital of the Ottoman State, such as traditions, customs, ceremonies, habits, practices and rules as well as its historical and cultural background. Through a semi-structured questionnaire, interviews were conducted with 20 people who are currently living in the neighborhood or had lived in the past. As a result, research findings are categorized by a five-fold classification: i) history, perception, narratives/stories and change of the neighbourhood, ii) spaces, iii) ceremonies and events, iv) relationships, practices and habits and finally v) personalities. Moreover, when the findings of the collective memory in the neighborhood are analyzed, the themes of religious belief, being historicity and change comes to the forefront. Keywords Collective Memory, Remembering, Memory-Space Relationship, Neigbourhood, Bursa Emirsultan Neigbourhood
Benzer Tezler
- Geleneksel ve modern mahallelerde sürdürülebilir kentsel yaşam kalitesi: Edirne örneği
Sustainable urban quality of life in traditional and modern neighborhoods : The case of Edirne
MERVE ERDOĞAN SÜLEYMANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANDAN TÜRKOĞLU
- İstanbul-Yeniköy tarihi kentsel peyzajında toplumsal belleği açığa çıkarmaya dair bir araştırma
A study on revealing collective memory in the historical urban landscape of Istanbul-Yenikoy
NESLİHAN KOÇHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KORAY GÜLER
- Yıkım sonrası kentsel doku yenilemesi : Diyarbakır suriçi bölgesi örneği
Post-destruction urban fabric renewal : The case of Diyarbakir suriçi district
SUDE ÖNEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEZİH RECEP AYSEL
- 1246 (1830-1831) tarihli Çankırı Kazası'nın 1810 numaralı nüfus defteri
Population book No. 1810 of Çankırı District dated 1246 (1830-1831)
DENİZ RAMAZANOĞLU
- Critical moments of social spatialization in the neighborhood: An alternative reading of the mainstream gecekondu history
Mahallede toplumsal mekansallaşmanın kritik anları: Geleneksel gecekondu tarihinin alternatif okuması
NESLİHAN DEMİRTAŞ
Doktora
İngilizce
2007
Kamu Yönetimiİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. BANU HELVACIOĞLU