Erken Cumhuriyet Dönemi çocuk dergilerinde bedeni, ahlaki ve terbiyevi özellikleriyle inşa edilen çocuk
Childhood constructed by its physical, moral and disciplinary characteristics in children's magazines of early Republican Period
- Tez No: 511173
- Danışmanlar: PROF. DR. TÜLAY ALİM BARAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, Türk İnkılap Tarihi, History, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 579
Özet
Cumhuriyetin ilanıyla kurulan ulus-devlet yapısının, en önemli ihtiyaçlarından biri de ulus-devlet paradigması ve Cumhuriyet rejiminin tasavvur ettiği yeni insanın inşasıdır. Bu yanıyla Cumhuriyeti kuran kadronun en önemli amaçlarından biri de Cumhuriyet rejiminin kendisiyle özdeşleştirdiği çocukluğun inşasını sağlamaktır. Bu tez çalışmasında erken Cumhuriyet döneminde Cumhuriyeti kuran kadronun, Cumhuriyet rejimi ve ulus-devlet paradigması çerçevesinde inşa etmek istedikleri çocukluğu, dönemin popüler yayını olarak da tanımlayabileceğimiz süreli çocuk yayınlarından, çocuk dergilerine odaklanılarak, çocukluğun bedeni ahlaki ve terbiyevi inşasının hangi koşullarda, hangi nedenlerle, hangi söylemler ve kavramlar çerçevesinde nasıl ortaya konulduğunu konu edinmiştir. Tez çalışması çerçevesinde ele alınan uzun dönem aynı zamanda Türkiye modernleşmesinin önemli bir kırılma evresini de oluşturmaktadır. Bu nedenle ele alınan uzun süreç geniş bir modernite bağlamıyla ele alınarak değerlendirilmiştir. Erken Cumhuriyet dönemi çocuk yayınlarında, Cumhuriyet yönetiminin, geleceğin makbul vatandaşı olarak tasavvur ettiği modern çocukluğun inşasında üzerinde durulan ve bir noktada Cumhuriyet rejiminin,“İstikbal davası”olarak adlandırılan çocuk nüfusun sağlıklı ve güçlü kılınarak, nüfusun arttırılmasına çalışılmış, bu yanıyla nüfusa çeşitli yönleriyle müdahale edilerek, bu alan düzenlenip, denetim altına alınmaya çalışılmıştır. Cumhuriyetin ilan edilmesi, imparatorluk sonrası süreçte ulus-devlet projesinin ilanıydı. Cumhuriyetin, ulus-devlet ve laik-seküler temelli devlet ve toplum modeli beraberinde bu siyasal ve toplumsal projeyi meşrulaştıracak yeni bir ahlak ve terbiye anlayışına dayalı olan“iyi-kötü”,“doğru-yanlış”,“makbul ve makbul olmayanı”kapsayan yeni ahlaki erdem, alışkanlıklar ve davranış kalıpları üretmeyi amaçlamıştır. Bu yanıyla kurulmak istenen yeni toplum anlayışının merkezinde, inşa edilmek istenen“yeni insan”bulunmaktaydı. Dolayısıyla Cumhuriyetin“yeni insanının”Cumhuriyetin, aydınlanmacı ve ilerlemeci anlayışı ekseninde, yeni bir ahlak anlayışı çerçevesinde, içerisinde yaşanılan zamanın ve toplumun ihtiyaçları ve gereklerine cevap verebilecek nitelikte, rasyonel laik-seküler, pozitivist bir yaklaşımla inşa edilmesi amaçlanmıştır. Bu tez çalışması çerçevesinde Cumhuriyet çocuğunun hangi ahlaki ve terbiyevi kavram ve söylemlerle inşa edildiği ortaya konulurken, bunun, içerisinde yaşanılan siyasal, sosyal ve ekonomik konjonktür ile olan bağının yanı sıra geç Osmanlı modernleşmesi ile olan süreklilik ve kopuşu da sorunsallaştırılmıştır.
Özet (Çeviri)
One of the most important needs of the nation-state structure established by the proclamation of the Republic was the construction of the new person, envisioned by the nation-state paradigm and the Republican regime. In this respect, one of the most important aims of the cadres who founded the Republic was to construct the childhood that the Republican regime identified itself with. Focusing on children's magazines from periodic publications for children that could be defined as the popular publications of the period, this thesis investigates the childhood intended to be constructed by the cadres who founded the Republic, in the framework of the Republican regime and nation-state paradigm; under which conditions, with which causes, in the context of which discourses and concepts, were the physical, moral and disciplinary construction of childhood have been put forward. The long period discussed within the framework of this thesis, also forms a significant breaking phase of the modernization of Turkey. For this reason, the long process that has been discussed, has been evaluated within a broad context of modernity. In children's publications of early Republican period, the children population which was subjected to the construction of modern childhood defined as the desirable citizen of the future by the Republican administration and called as“The cause of the future”by the Republican regime at some point, was attempted to be made healthy and strong in order to increase the population of the country and in this sense, various interventions to the population were conducted, overall, this field was attempted to be regulated and controlled. The proclamation of the Republic was a declaration of the nation-state project in the post-imperial period. With the republic, along the state and society model based on nation-state and secularism, the aim was to produce new moral virtues, habits and behavior patterns including“good-bad”,“right-wrong”,“desirable and not undesirable”, based on a new understanding of morality and discipline to legitimize this political and societal project. In this sense, the“new human”desired to be constructed was at the center of this new understanding of society desired to be established. Therefore, Republic's“new human”was aimed to be constructed in the direction of enlightening and progressive approach of the Republic, in a way that could respond to the needs and requirements of the time being and of the society and with a secular, positivist approach.
Benzer Tezler
- Türkiye'de çocuk psikiyatrisi: İlk metinler ve öncü isimler (1916-1960)
Child psychiatry in Turkey: The pioneers and the first texts (1916-1960)
TUĞBA ESAT ÖRENGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Deontoloji ve Tıp Tarihiİstanbul ÜniversitesiBilim Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP KADIOĞLU
DOÇ. DR. FATİH ARTVİNLİ
- Arif Hikmet Koyunoğlu metinleri üzerine retrospektif bir değerlendirme
A retrospective analysis of Arif Hikmet Koyunoğlu's architectural writings
ÖZGE LALE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALEV ERKMEN ÖZHEKİM
- Erken Cumhuriyet Dönemi kadın dergilerinden Asar-ı Nisvan'da kadının sunumu
The presentation of women in an Early Republic women's magazine, Asar-i Nisvan
ELİF ULUDAĞ KARABACAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
TarihMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. SÜLEYMAN KIZILTOPRAK
- The politicization and institutionalization of children's plays in late Ottoman and early republican period
Osmanlının son döneminde ve erken cumhuriyet döneminde çocuk oyunlarının politize olması ve kurumsallaşması
BETÜL ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Eğitim ve Öğretimİstanbul Şehir ÜniversitesiKültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERHAT KENTEL
- Erken Cumhuriyet döneminde çok düzgülü bakış açısından çizgi roman ve çeviri
Comics and translation with a multimodal perspective in the early Republican era
GÖKSEL ÖZTÜRK
Doktora
Türkçe
2020
Mütercim-TercümanlıkGazi ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLI ÖZLEM TARAKCIOĞLU