Ortadoğu paylaşım tasarıları ve Türkiye (1915-1923)
Middle East division drafts and Turkey (1915-1923)
- Tez No: 512607
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER OSMAN UMAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 264
Özet
Tarihin ilk medeniyetlerinin kurulduğu Mezopotamya, Anadolu, İran ve bu coğrafyaya bağlı topraklar bugünkü uygarlıkların temelinin atıldığı yer olmuştur. Tarımın ve buna bağlı olarak suyun önemli olması bu coğrafyayı daha değerli hale getirmiş bu nedenle bu topraklar birçok kez istilaya uğrayarak, önemli savaşlara sahne olmuştur. Müslümanların bu topraklara egemen olması Haçlı seferlerinin başlıca nedeni olurken, Osmanlı Devleti'nin bu topraklardaki hâkimiyeti barış ve huzurun bu coğrafya da uzun süre kalıcılıcığını sağlamıştır. Ancak bu topraklar Avrupalıların dikkatini çekmeye başladıktan sonra yeni bir döneme girmiş, bu yeni dönemde sınırları belli olmayan bir coğrafi terim olarak, Ortadoğu diye nitelenmiştir. Ortadoğu coğrafyası Sanayi İnkılabı ile birlikte artan ham madde ihtiyacının karşılanabileceği en büyük sahaydı. Zira Ortadoğu'ya hakim olan Osmanlı Devleti sanayileşememiş ve eski gücünü yitirmeye başlamıştır. Osmanlı Devleti'nin gerileme devri ile birlikte başta İngiltere olmak üzere Avrupalı devletlerin ilgisi bu alana kaymıştır. Birinci Dünya Savaşı'nın başlaması ile birlikte İngiltere ve Fransa açısından harekete geçme zamanı gelmiştir. Ortadoğu'da nüfuz alanları oluşturmak için savaştan önce yarışan bu iki güç Birinci Dünya Savaşı'nda anlaşmayı tercih etmiştir. Bu ittifaka Boğazları ele geçirmek amacıyla Rusya ve sömürge devleti olmaya çalışan İtalya'da katılmıştır. Savaş devam ederken Ortadoğu toprakları bu devletler tarafından gizli antlaşmalar yapılarak paylaşılmıştır. İstanbul, Londra, Sykes-Picot, Saint Jean De Maurienne Antlaşmaları bu zihniyetin ürünüydü. Bu antlaşmalarla emperyalist devletler bir yol haritası çıkarmış böylece kendi aralarında ortaya çıkacak rekabeti en aza indirmeye çalışmışlardır. Bu paylaşım tasarılarında en büyük ve önemli rolü oynayan devlet güneş batmayan imparatorluk yani İngiltere'ydi. İngiltere bu coğrafyada kendine yerel bir yardımcı bulmuş, Hicaz valisi Şerif Hüseyin'in İngilizlerin Mısır valisi McMahon ile yaptığı yazışmalar tarihin akışını değiştirmiştir. Bu çabanın amacı savaş sonrasında Ortadoğu topraklarını sorunsuz bir biçimde paylaşmaktı. Ancak Rusya'nın savaştan çekilmesi ve gizli antlaşmaların ortaya çıkması savaşın bitiminde yeni mücadelelerin ve anlaşmazlıkların ortaya çıkmasına neden olmuştur. İngiltere'nin petrol alanlarına sahip olma gayreti bu anlaşmazlığın en mühim nedeniydi. Savaşın sonunda Paris Barış Konferansı'nda toplanan büyük güçler Ortadoğu ve Türkiye topraklarını paylaşmak için uğraşmış, bu çaba yeni savaşlar için kapı aralamıştır. Suriye İtilafnamesi, Kahire Konferansı, Londra ve San Remo Konferansları'nın yapılması Paris'te yapılan konferansın barış sağlayamadığının kanıtıydı. Çünkü Müttefiklerin önceliği barıştan çok sömürge alanları oluşturabilmekti. İtilafların en çok üzerinde durduğu sömürge projesi ise Sevr Antlaşması'ydı. İtilaf Devletleri Sevr Antlaşması'yla ilgili hükümleri aralarında uzun süre tartışmışlardır. İtilafların iyi hesaplayamadıkları bir şey daha vardı o da Türk milletinin mücadelesiydi. Zira İngilizlerin Sevr'i uygulatmak için Anadolu'da Megola İdea hayalleri kurdurduğu Yunan ordusu ağır bir yenilgi almıştı. Bu yenilgi İtilaf Devletleri'nin paylaşım tasarılarını Anadolu topraklarında hayata geçiremeyeceklerinin net cevabı olmuştur. Türk halkı Ortadoğu'ya biçilen manda elbisesini giymeyi reddetmiş yeni bir antlaşma Lozan Antlaşması ile Anadolu'nun paylaşımına izin vermemiştir.
Özet (Çeviri)
Mesopotamia, Anatolia, Iran and the lands belonging to this geography were the first civilizations of history and the place where the foundations of today's civilizations were laid. Because of the fact that agriculture and water are important, this land has made this region more valuable, and this land has been invaded many times and has been a scene of important wars. Muslims domination on these lands while being the main cause of the crusades, the domination of the Ottoman Empire in these lands brought peace and tranquility, has also maintained its long-lasting status in this geography. However, these lands entered a new turning point after began to attract the attention of the Europeans and in this new term these lands were described as Middle East as a geographical term with no boundaries. Middle East geography was the biggest field where the increased raw material demand could be met with the Industrial Revolution. Then the Ottoman Empire, which dominated the Middle East, has become non-industrialized and has lost its old strength. The interest of the European countries, especially England, has moved to this area with the fall of the Ottoman Empire. It was time to get into action that the beginning of the First World War from the point of England and France. These two forces preferred to agree on the First World War, who competed before the war to create areas of influence in the Middle East. In order to seize the Straits, Russia and Italy which is trying to be a colonizer country was attended to this alliance. While the war continuing, the Middle Eastern lands were shared by these countries with secret treaties. Istanbul, London, Sykes-Picot, Saint Jean de Maurienne treaties were the products of this mind. With these treaties, the imperialist countries have made a road map so that they try to minimize the competition that will emerge among themselves. England, which the empire on which the sun never sets was the country that played the greatest and important role in these sharing drafts. England has found this region a local self-help, the governor of Hijaz Sharif Hussein has changed the course of history in his correspondence with the British governor of Egypt McMahon. Unproblematic sharing the lands of Middle East was the aim of these efforts. However, the withdrawal of Russia from the war and the outbreak of secret treaties have caused new challenges and disagreement to emerge at the end of the war. England's efforts to have the oil field was the most important cause of this disagreement. At the end of the war, the great powers gathered in the Paris Peace Conference labored to share the lands of the Turkey and the Middle East, which has opened the door for new wars. The Syrian Entente, the Cairo Conference, the London and San Remo Conferences, proved that the conference in Paris could not provide peace. Because the priority of the Allies was to create more colonial territories than peace. The Colonial project, which the Ententes mostly emphasized, was the Sevres Treaty. Entente Countries have long argued provisions of Treaty of Sevres among them. There was another thing that Ententes could not take into account well that was the struggle of the Turkish nation. Because the Greeks, who had set up dreams of Megola Idea and established in Anatolia in order to enforce the Sevres, had a heavy defeat. This defeat has been a clear answer to the fact that the Entente Countries shared drafts will not be able to pass on the Anatolian lands. A new treaty, which the Turkish people refused to wear a mandate suit dressed up to them in the Middle East, did not allow the sharing of Anatolia with the Treaty of Lausanne.
Benzer Tezler
- Co-living experiments revisited, with two case studies from the Netherlands: Organization, community, and design dimensions in co-housing
Müşterek yaşam deneylerine yeniden bakış, Hollanda'dan iki örnek çalışma ile: Müşterek konutta örgütlenme, topluluk ve tasarım boyutları
SILA KANYAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDAN BALAMİR
- Exploring opinions of corporate instructional designers on their professional development and training needs
Kurumsal öğretim tasarımcılarının mesleki gelişim ve eğitim ihtiyaçları konusundaki görüşlerinin araştırılması
NAZLI GÖKALP
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
DR. ELİF ÖZTÜRK
- On secure electronic auction process of government domestic debt securities in Turkey
Türkiye'de devlet iç borçlanma senetlerinin güvenli elektronik ihale süreci hakkında
ATİLLA BEKTAŞ
Doktora
İngilizce
2013
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolOrta Doğu Teknik ÜniversitesiKriptografi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERSAN AKYILDIZ
DR. MEHMET SABIR KİRAZ
- Paylaşım tasarıları çerçevesinde Ortadoğu'nun şekillendirilmesi (1918-1945)
Shaping the Middle East within the frame of sharing designs (1918-1945)
MELEK YENİSU
- A low-power succesive approximation register analog-to-digital converter integrated circuit for imaging sensors
Görüntüleme sensörleri için düşük güçlü ardışık yaklaşıklama kaydedicili analog-sayısal çevirici tümleşik devresi
SERHAT KOÇAK
Doktora
İngilizce
2023
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAYFUN AKIN
