Bazı patates çeşitlerinin nod kültürü ile çoğaltılmasında giberellik asit (GA3), sukroz ve agarın etkisinin araştırılması
Investigation of the effect of gibberellic acid (GA3), sucrose, and agar type on the micropropagation of some potato varieties by node culture
- Tez No: 512686
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ TOLGA YILDIRIM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoloji, Biyoteknoloji, Botanik, Biology, Biotechnology, Botany
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 78
Özet
Patates (Solanum tuberosum), Solanaceae ailesi, Solanales takımından tohumlu bitkilerin kapalı tohumlu olan çift çenekli bir türdür. Temel bitkisel gıda kaynağı olan buğday, pirinç ve mısırdan sonra en fazla üretimi olan patates, besin değerinin yüksek olmasından dolayı dünya nüfusunun beslenmesi açısından oldukça değerlidir (Vanaei H., 2008). Patates (Solanum tuberosum) dünyada tarımı/üretimi yapılmakta olan bitki türleri arasında beşinci sırada yer alan bir gıda bitkisidir. FAO'ya göre (2014) dünya patates üretimi yaklaşık olarak 385 milyon tondur. Türkiye patates üretimi bakımından 4,16 milyon ton ile yirminci sırada yer almaktadır (TUİK, 2014). Patateste ürün kaybına yol açan birçok hastalık bulunmaktadır. Özellikle virüs hastalıkları başı çekmekte ve belirli bir alanda ürünün %50'inden fazlasının kaybına sebep olabilmektedir. Önlem alınmaması durumunda yumru ile çoğaltıldığı için bu hastalıklar kolaylıkla diğer ekim alanlarına da kolaylıkla yayılabilmektedir. Patates çeşitleri yumrular aracılığı ile çoğaltıldığı için hastalıksız tohumluk yumru üretimi günümüzde önemli bir sektör haline gelmiştir. Bu yumruların üretiminde bitki doku kültürü teknikleri özellikle meristem ve nod kültürü kombine olarak birlikte kullanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı nod kültürü ile ticari olarak çoğaltılan bazı patates çeşitleri üzerinde GA3, farklı sukroz ve agarların etkisinin araştırılmasıdır. MS besin ortamında GA3 için 0.0, 0.1, 0.25, 0.50 ve1.0 mg/L, sukroz için masa, saf, esmer ve maltoz şekeri (30 g/L) ve agar için de 7.0g/L agar, 2.5 ve 3.5 g/L Gelrite agarı test edilmiş ve bitki boyu, nod sayısı, ortalama nod uzunluğu, kuru ve yaş ağırlık ölçümleri alınarak istatistiksel analizleri yapılmıştır. GA3 deneyinde sonuçlar 0.1-0.5 mg/L aralığında çeşide bağlı olarak GA3'in bitki boyu ve nod sayılarında artış sağladığı belirlenmiştir. Şeker testinde besin ortamında masa ve saf şeker kullanımı en iyi sonuçları verirken maltozun bitki gelişimini negatif yönde etkilediği belirlenmiştir. Agar testinde ise sadece 3.5 g/L Gelrite kullanımının sadece Louisana ve Surya çeşitlerinde agara göre nod sayısında sağladığı gözlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre ticari ölçekte nod kültürü için kullanılan MS besin ortamında 0.1-0.5 mg/L aralığında GA3, şekere kaynağı olarak masa şekerinin kullanılması ve agar olarakta standart bitki agarının kullanılması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
Potato (Solanum tuberosum) is a dicotyledenous species, which belongs to Solanaceae family. Due to its high nutritional value it is one of the main food sources after wheat, rice, and maize (Vanaei H., 2008). World potato production is about 385 million tons (FAO, 2014). The potato production in Turkey 4.16 million tons ranking twentieth place worldwide (TUİK, 2014). It has many diseases resulting in heavy yield loss. Specifically, viral diseases could lead to more than 50% reduction in harvest. Unless measures taken diseases could easily spread out other plantation areas. Production of disease-free tubers has become a primary concern of potato seed industry, which is solved by the combination of meristem and node culture commercially. The purpose of this study was to investigate the effect of different GA3 concentration (control, 0.1, 0.25, 0.50, and 1.00 mg/L), sugar (table sugar, analytical grade sucrose, brown sugar and maltose each 30 g/L), and agar type (7.0 g/L plant agar, 2.5 and 3.5 g/L Gelrite) on the propagation of potato through node culture. The data recorded from each plantlet were height, number of nodes, average node lenght, dry, and fresh weight. GA3 test results showed that average plantlet height and number of nodes increased significantly depending on the variety tested. In sugar test while analytical grade sucrose and table sugar were better performers, maltose negatively affected the plantlet development. Only Gelrite agar at 3.5 g/L concentration increased the number of nodes in Louisana and Surya varieties tested. The results of this study suggest the use of GA3 between 0.1-0.5 mg/L with table sugar and standart agar on commercial scale.
Benzer Tezler
- İn vitro'da geliştirilmiş bazı yerel patates (Solanum tuberosum L.) çeşitlerinin Ege bölgesi koşullarında yetiştirilerek fizyolojik, morfolojik ve tarımsal özelliklerinin araştırılması
Studies on the physiological, morphological and agronomical characteristics of certain local potato (Solanum tuberosum L.) cultivars developed in vitro by growing under the Aegean region conditions
TUFAN AYDEMİR
- Ege bölgesinde yetiştirilen bazı patates (Solanum tuberosum L.) çeşitlerinde meristem kültürü yöntemi ile virüslerden arındırılmış üretim materyali elde edilmesi
Production of virus eliminated potato seed material by meristem culture in certain potato varieties cultivated in the Agean region
TİJEN TAŞKIN
- Türkiye'de yetiştirilmekte olan patates çeşitlerinin yüksek sıcaklığa toleranslarının in vitro koşullarda belirlenmesi
Evaluation of high temperature tolerance of potato cultivars grown in turkey under in vitro conditions
ABDURRAHMAN CAĞLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
ZiraatMustafa Kemal ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET EMİN ÇALIŞKAN
- Bazı patates (Solanum tuberosum L.) çeşitlerinin in vitro şartlarda tuzluluğa toleransının belirlenmesi
Determination of the salinity tolerance of some potato (Solanum tuberosum L.) varieties under in vitro conditions
TUBA SÜRMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ZiraatIğdır ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET METİN KUMLAY
- Bazı patates (Solanum tuberosum l.) çeşitlerinin depolama davranışları ile depoda kalite değişimlerinin belirlenmesi
Determination of storage responses and quality changes of some potato (Solanum tuberosum l.) cultivars during storage
SENA ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatIsparta Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ARİF ŞANLI