Canlı dokularda glikoz seviyesi ile optik polarizasyon bozulma ilişkisinin modellenmesi
Modelling of glucose level in living biological tissues by using optics de-polarization relationship
- Tez No: 513984
- Danışmanlar: PROF. DR. SELÇUK HELHEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyomühendislik, Elektrik ve Elektronik Mühendisliği, Bioengineering, Electrical and Electronics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Elektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Hastane ve ev kullanımına uygun minyatür ölçülerde, taşınabilir ve girişimsel olmayan(non-invaziv) bir şekilde kandaki şeker miktarını belirleyen glikoz seviyesi izleme cihazlarının geliştirilmesi ile ilgili çalışmalar 1980'lerde başlamış ve günümüzde de konu ile ilgili çalışmalar devam etmektedir. Ancak şu ana dek yüksek doğrulukta ölçümler yapabilen ve güvenilir bir cihaz henüz raflarda yerini alamamış ve insanların kullanımına sunulamamıştır. Bu tez kapsamında bu eksikliğin giderilmesi amacıyla ilk adımın atılması hedeflenmiştir. Diyabetin başlangıç ve seyir evresindeki takibinin yapılabilmesi için tıbbi cihazların araştırılması ve geliştirilmesi konusu ile ilgili farklı teknik ve yöntemler ile şu anda çok sayıda çalışma yapılmakta olup araştırmalarda klasik optik yöntemler kullanan yaklaşımların öne çıktığı görülmektedir. Polarize ışığın, polarimetrinin, biyolojik örneklerin incelenmesinde, tıbbi tanı ve teşhislerin konulmasında, algılama ve ölçüm sistemlerinde hassasiyeti arttırdığı bilinen bir gerçek olup günümüzde çeşitli uygulamalarda (mikroskop, MR vb.) sıklıkla kullanıldığı bilinmektedir. Polarimetri terimi, optikçe aktif maddelerin polarize olmuş ışığı döndürme gücüne verilen isimdir. Dönme miktarı ve yönü(optik dönme gücü) nitel ve nicel analiz için önemli bir özelliktir ve maddelerin kimyasal, fiziksel yapısı ve yoğunlukları hakkında önemli bilgiler içermektedir. Bu çalışmada herhangi bir insan deneyi yapılmamış olup litertürdeki çeşitli kaynaklardan elde edilmiş biyolojik dokulara ait optiksel parametreler kullanılarak bu dokuları en iyi şekilde temsil edebilen modeller oluşturulmuştur. Modeller oluşturulurken hücrelerin ana yapısını oluşturan başlıca moleküller üzerinde durulmuş ancak optiksel özellikleri çok az etkileyen hücresel moleküller dikkate alınmamıştır. Modeller optiksel özelliği en çok etkileyen üst ve alt deri, kanın moleküler bileşeni olan hemoglobinin yoğunluğu, hemoglobinin oksijence doymuşluk oranı ve kan plazması miktarı baz alınarak oluşturulmuştur. Bu nedenle çalışmada kullanılan kan modelinde kanın akış hızı, diğer kan proteinleri, alyuvarların şekli, oryantasyonu, sıcaklık ve yoğunluk olarak az olan diğer kan moleküllerinin modele etkisi ihmal edilmiştir. Böylelikle dokulara ait en basit optiksel modeller elde edilebilmiştir. Biyolojik dokulara ait soğurma, iletim, saçılma ve kırılma indisi değerleri belirlenerek modeller oluşturulduktan sonra glikoz seviyesinin ölçülmesi için uygun dalga boyu aralığı belirlenmiş ve sonra optiksel özelliği belirleyen dört tane parametrenin belirlenen dalga boyu aralığındaki davranışı incelenmiştir. Böylelikle glikoz ölçümü için uygun dalga boyu penceresi belirlenmiş ve test edilmiştir. Daha sonra bu modelleri ve optiksel tasarım programında mevcut olan çeşitli analiz fonksiyonlarını kullanarak belirlenen dalga boyunda glikoz oranına bağlı olarak de-polarizasyon bilgisi ölçülmüştür. En son olarak da glikoz oranı-polarizasyon bilgisi değişkenlerini kullanarak matematiksel bir ifade elde edilmiştir. Böylece matematiksel denklem sayesinde polarizasyon bilgisine bağlı olarak glikoz oranı tahmin edilebilir hale gelmiştir. Tüm bunlara ek olarak bu tez, şu anda kullanıcılar tarafından çok geniş bir kullanım imkanı bulamayan optiksel tasarım programı ile tasarım, modelleme yapılması optikçe aktif maddelere ait optiksel katsayıların tanımlanması, katalogların kullanılması, tanımlanması ve çeşitli analizlerin yapılmasında giriş ve orta seviyede kalmak üzere yararlı ve kullanışlı bilgiler içermektedir. Klasik optik ve polarimetrik yöntemler kullanarak kan şekeri seviyesinde görülen anormal değişimler ile bu değişim yönünü (hiperglisemi veya hipoglisemi), şu aşamada, bir benzetim programı yardımı ile teorik olarak belirlemek bu çalışmanın temel amacıdır. Bu doğrultuda kullanılacak ışıkta beklenen polarizasyon bozulmasını belirleyecek temel parametreler olan insan derisi ve kanı (içeriği de dikkate alınarak) literatürden elde edilen bilgiler esas alınarak modellenmiş ve benzetim programına aktarılmıştır. Benzetim programı aracılığı ile polarizasyon bilgisindeki bozulmanın kan şekeri oranına ilişkin değişim bilgisini ifade eden ampirik matematiksel bir eşitlik önerilmiştir. Önerilen eşitlik kandaki glikoz seviyesini de-polarizasyon bilgisine bağlı olarak ortalama hata oranı % 0.1 olmak üzere tahmin edebilmekte ve kan şekeri seviyesinin normal/sağlıklı kabul edildiği [80-110] mg/dl aralığında neredeyse doğrusal bir ilişkiye sahiptir. Üretilen matematiksel modelin belirlenen dalga boyu aralığında diyabet hastaları için özellikle hipoglisemiye girme eğilimini öngörme firsatı sunması bakımından önemlidir.
Özet (Çeviri)
Studies on the development of glucose-level monitoring devices that determine the level of sugar in non-invasively which is miniatured and portable, suitable for hospital and home using have begun in the 1980s and studies are still ongoing. However, until now, a reliable devices capable of high-accuracy measurements has not yet produced its place on the market and is not available for human use. Within the scope of this thesis, it is aimed to take the first step in order to eliminate this deficiency. There are a number of studies currently underway with diverse techniques and methods for the research and development of medical devices to enable the follow-up of diabetes in the beginning and the follow-up phase and the approaches that use classical optical methods have appeared in researches. Polarized light is known to increase sensitivity and detection capability of measurement systems. Today in the examination of biological tissues, for setting of medical diagnoses and it is now known to be used frequently in various applications (microscope, MR, etc.). Polarimetry is the name given to the polarized light turning power of optically active substances. The amount of rotation and direction (optical rotational power) is an important feature for qualitative and quantitative analysis and contains important information about the chemical, physical structure and density of the materials. In this thesis, no human experiment was performed in the first stage so by using optical design program, models were obtained which can best represent these tissues by using the optical parameters of the biological tissues obtained from various sources in the literatures. When the model was constructed, the main molecules forming the main structure of the cells were emphasized, but the cellular molecules which had little effect on the optical properties were not taken into account. The model is based on the upper and lower skin and main molecular component of blood such as density of hemoglobin, hemoglobin oxygen saturation rate and blood plasma amount. For this reason, the blood flow model used in this study effects of blood flow rate, other blood proteins, shape, orientation, temperature and density of other red blood cells have neglected. In this way, the simplest optical models of the tissues can be obtained. The absorbance, transmission, scattering, and refractive index values of biological tissues were determined and models were constructed. Then, the appropriate wavelength range for measuring glucose level was determined, and then the behavior of the four parameters determining the optical property in the determined wavelength range was investigated. The appropriate wavelength window for glucose measurement was thus determined and tested. Then, using these models and various analysis functions available in the optical design program, de-polarization information is measured, depending on the glucose ratio in the determined wavelength. Finally, a mathematical expression was obtained using the glucose ratio-polarization information variables. Thus, the mathematical equation makes it possible to predict the glucose ratio depending on the polarization information. In addition to all this, this thesis containing a useful information about designing and modeling optical components of optically active materials, using catalogs, defining and analyzing various analyzes, using optical design program, which is not widely used by users at present. In theoretically using the classical optic and polarimetric methods and with the help of a simulation program, the change of direction (hyperglycemia or hypoglycemia) with the abnormal changes in the blood sugar level is the main objective of this study. In this direction, the basic parameters that will determine the expected polarization deterioration in the light to be used are modeled on the basis of the information obtained from the literature (including the content) and transferred to the simulation program. An empirical mathematical equation expressing the knowledge of the change in the blood sugar ratio of the corruption in the polarization information is proposed through the simulation program. The proposed equation predicts the mean level of glucose in the modelled blood and mean error only 0.1% depending on the polarization information and has an almost linear relationship in the range of [80-110] mg / dl where blood glucose level is considered normal / healthy.
Benzer Tezler
- Deneysel diyabet oluşturulan sıçanlarda limon çekirdeği (Citrus limonum) ekstraktının iyileştirici etkilerinin araştırılması
Investigation of healing effects of lemon (Citrus limonum) seeds extracts on experimentally diabetic induced rats
ABDULBAKİ DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
BiyokimyaYüzüncü Yıl ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL ÇELİK
- Diabetik ve non-diabetik fare testisinde oksitosin reseptörünün immunohistokimyasal lokalizasyonu ve PCR ile gen ekspresyonunun incelenmesi
Examination of immunohistochemical localization and gene expresson by PCR of oxytocin receptor in diabetic and non-diabetic mouse testis
AYŞE AYDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Veteriner HekimliğiKafkas ÜniversitesiHistoloji ve Embriyoloji (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEYİT ALİ BİNGÖL
- Diabetik ve non- diabetik fare kalbinde oksitosin reseptörünün immunohistokimyasal lokalizasyonunun incelenmesi
Investigation of immunohistochemical localization of oxytocin receptor in diabetic and ONON-diabetic mouse heart
SERKAN ARICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Histoloji ve EmbriyolojiKafkas ÜniversitesiHistoloji ve Embriyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEYİT ALİ BİNGÖL
- Closed form solution and performance analyses for regularized least squares estimation of retinal vascular oxygen tension using phosphorescence lifetime imaging
Fosforesans ışıldama görüntüleme tekniği kullanılarak elde edilen retina damarlarının oksijen tansiyonunun düzenlileştirilmiş en küçük kareler kestiriminin kapalı form çözümü ve performans analizi
GÖKHAN GÜNAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiTelekomünikasyon Mühendisliği Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İSA YILDIRIM
- Farklı egzersiz uygulanan sıçanlarda koenzimQ10 takviyesinin serum ve bazı dokularda miyonektin, endokan ile glikoz metabolizmasına etkisi Yüksek lisans tezi
The effect of coenzyme Q10 supplementation on myonectin, endocan and glucose metabolism in serum and some tissues in rats treated with different exercises
NURETTİN MUMCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
SporFırat ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VEDAT ÇİNAR