Cognitive, perceptual-motor and social factors in tool making in children
Çocuklarda alet yapımında bilişsel, algısal-motor ve sosyal faktörler
- Tez No: 516539
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MURAT PERİT ÇAKIR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Antropoloji, Psikoloji, Anthropology, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Enformatik Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 266
Özet
Çocuklar alet kullanımında başarılı olsa da bütün alet-bağlantılı davranışlarda yetkin değillerdir, özellikle de alet yapımında. Bu tezin en nihai amacı bilişsel ve sosyal faktörleri de göz önünde bulundurarak insanların alet yapımı davranışına yeni bir bakış getirmektir. Bunun yanında bu tezde, çocukların alet yapımını kolaylaştırıcı etkenlerin bulunması amaçlanmıştır. Bu motivasyonlar doğrultusunda 'kanca testi' kullanılarak beş deney yürütülmüştür. Bu testte katılımcıların, uzun bir şişenin içinde bulunan küçük bir bakraçtaki çıkartmaya ulaşabilmek için onlara verilen materyali kanca şekline getirerek bakracı şişenin içinden çıkarmaları gerekmektedir. Deney 1'in sonuçları göstermiştir ki çocuklar spontane alet inovastonunda büyük zorluk çekmektedir. Fakat yaşça daha büyük olan çocuklar, alet üzerinde yapılan modifikasyonları sosyal olarak gördükten sonra alet yapımında daha başarılı olmuştur. Diğer yandan, çocukların yönetici işlevlerinin ketleme (inhibition) kapasitesi ve hiyerarşik zihinsel temsiller oluşturma yetisi, onların sosyal öğrenme sonrası alet yapımı sonuçlarının yordayıcıları olmuştur. Yetişkinlerin alet inovasyonu ve alet seçimi, aletlerin ne kadar göze-çarpan bir sağlarlığı (affordance) olduğuna dayanırken , 5 ve 6 yaşındaki çocuklar alet ile test arasında aşinalık olduğu durumda alet yapım sürecinde daha başarılı olmuşlardır (Deney 2 ve 3). Ayrıca bu deneyde, hiyerarşik temsiller oluşturma ve çeşitli-ıraksak düşünmenin (divergent thinking) alet yapım sürecindeki anlamlı rolü gösterilmiştir. Deney 4'te, 5 ve 6 yaş arası çocukların ikili iletişim halindeyken alet yapımında – tek başına yapmalarına göre– daha başarılı oldukları gösterilmiştir. Deney-5'te alet yapım sürecinde Yeni Zelanda'lı çocuklar ile Türkiyeli çocuklar arasında anlamlı bir fark olmadığını gösterilmiştir.
Özet (Çeviri)
Children are proficient tool users; however, pre-school children are not proficient in every aspect of tool-related behaviors, in particular tool making. Considering the cognitive and social abilities of humans, this thesis ultimately aims to provide a new way of looking at human tool making. In addition, it is aimed to find facilitative factors in the process of tool making in children. Based on these motivations, five experiments were conducted using the 'hook task', in which children could make a hook shape with the given tools in order to pull a bucket out of a tall tube to reach a sticker. Result of the Experiment-1 showed that spontaneous tool innovation was very difficult for children. However, older children were better in tool making after observing modifications socially. On the other hand, tool making after social learning was predicted by inhibition capacities of executive functions and hierarchical representational abilities. In Experiment-2 and 3, we found that while adults based tool innovation and selection on the salience of the affordance of the tools, 5 and 6-year-old children were better in the process of tool making with familiar tool-task relation. We also showed the significant role of hierarchical representation and divergent thinking in the process of tool making. In Experiment-4, we found that 5 and 6-year-old children were better in the process of tool making in the dyadic condition compared to the individual condition. In Experiment-5, we demonstrated that there was no significant difference in the process of tool making between New Zealand and Turkish children in dyadic tool making.
Benzer Tezler
- Mimari tasarımda bedenlenmiş empatik ve estetik 'öteki oluş' deneyimi
Embodied empathic and aesthetic 'becoming other' in architectural design
IŞIL İZLEM YAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELMİRA AYŞE GÜR
- Özel öğrenme güçlüğü riski taşıyan 5-6 yaş çocukları için uygulanan erken müdahale eğitim programının etkisinin incelenmesi
Analyzing the effect of early intervention educational program applied to 5-6 year old children carrying special learning difficulties risk
HANDAN DOĞAN
Doktora
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RENGİN ZEMBAT
PROF. YILDIZ GÜVEN
- The mediating role of driving-related cognitions and anxiety in the relationship between driving skills and driving behaviors
Sürücülük becerileri ve sürücü davranışları arasındaki ilişkide sürüş ile ilgili bilişsel yargıların ve kaygının aracı rolü
DERYA AZIK ÖZKAN
- Çocukların algılamasında etkili olan mimari parametrelerin belirlenmesi
The Architectural parameters which effect perception of children
HÜRAY ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALPER ÜNLÜ
- Serebral palsi tanısı 0lan çocukların ebeveynlerine verilen sağlıklı yaşam biçimi davranışları eğitiminin etkisinin değerlendirilmesi
Evaluating the effect of given healthy lifestyle behaviors education to the parents of children with cerebral palsy
SÜMEYYE KAYA
