Sığ sularda ve yakın mesafelerde çalışacak bir turistik denizaltının kavramsal tasarımı
Conceptual design of a tourist submarine which operates in shallow waters and short distances
- Tez No: 516744
- Danışmanlar: PROF. DR. SERDAR BEJİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gemi Mühendisliği, Marine Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gemi ve Deniz Teknoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Bir bölgenin su altı zenginliği; o yerin canlı ekosistemi, tarihi ve kültürü hakkında derin bilgiler verir. Su altı yaşamı ve ortamı, kara ve havaya göre daha güç erişilebildiği ve hakkında daha az bilgi bulunduğu için tarih boyunca gizemli bulunmuştur ve insanlarda daima büyük merak uyandırmıştır. Bu anlamda su altı turizmi oldukça rağbet görmektedir. Su altında inşa edilmiş hoteller, akvaryumlar, tüple dalış, yarı batık araçlar ve turistik denizaltılar endüstrinin sunduğu olanaklardır. Denizaltı denilince akla askeri denizaltılar gelir. Çünkü denizaltıların eğlence ve bilim amaçlı olanları, askeri olanlara kıyasla çok daha yakın tarihe dayanırlar ve haklarında çok daha az araştırma-geliştirme yapılmıştır. Askeri denizaltılar hakkında bilgiye ulaşım kısıtlıdır. Buda bir denizaltı tasarlama problemini zor kılar. Özel olarak turistik denizaltıları askeri denizaltılardan ayıran en temel özellik, gövdelerinde sualtı ortamının çıplak gözle izlenebileceği şeffaf kısımlar bulunur. Bu önemli fark mühendisleri yeni çözümler sunmaya zorlar. Turistik denizaltı tasarımı konusu Türkiye'de oldukça yenidir. Bildiğimiz kadarıyla bu konuda daha önce yapılmış bir çalışma yoktur. Dünya'nın çeşitli yerlerinde kullanımda olan yaklaşık 30 turistik denizaltı vardır. Türkiye'de ise ilk ve tek turistik denizaltı 2017 yılının Mart ayında Antalya Kaleiçi'nde seferlere başlamıştır. Su altındaki nesnelere üzerlerinde bulunan su seviyesinin büyüklüğü ile doğru orantılı bir basınç etkir. Bu basınç hidrostatik basınçtır. Su altındaki hakim kuvvet budur. Dolayısıyla su altında çalışacak bir aracın buna dayanım gösterebilecek şekilde tasarlanması beklenir. Bir turistik denizaltının tasarımında, derinlikle artan hidrostatik basınca dayanımı sınırlayan şey akrilik pencerelerdir. Yani temelde gözlem pencereleri ne kadar müsade ederse o kadar derine yolcu taşınabilir. Hidrostatik basınç çevrelediği nesneleri çökmeye zorlar. Bu sebeple hidrostatik basınca en yüksek dayanım formu bir küredir. Dünyada sayıları birkaçla ifade edilebilecek kadar az da olsa, 3 bin metre kadar derine dalabilen turistik denizaltılar vardır. Bir firma yeni modeli ile okyanusların en derin noktası olan Mariana Çukuru'na dalınabilmesini hedeflemektedir. Mariana Çukuru'nun derinliği yaklaşık 10,994 metredir. Fakat tüm bu tasarımlar içlerine bir yada maksimum iki kişiyi alabilecek kadar küçük kabinli denizaltılardır. Kabinleri şeffaf ve küreye en yakın şekilde tasarlanmışlardır. Bu çalışmada sığ sularda ve yakın mesafelerde çalışabilecek bir turistik denizaltı tanımı ile konu, çok kapsamlı genel halinden kurtarılıp çalışma süresince yeterli detaya inilebilecek şekilde sınırlandırılmıştır. Ayrıca turistik denizaltılar üzerine az sayıda çalışma olduğu için, bu çalışmanın turistik denizaltıların en büyük kitlesini temsil etmesi amaçlanmıştır. Çalışmada ele alınan turistik denizaltı, 36 yolcu kapasiteli ve 50 metre operasyon derinliği olan bir denizaltıdır. Denizaltının boyutlarının ve çalışma derinliğinin neden böyle seçildiği, çalışmanın içeriğinde mevcuttur. 36 yolcu kapasiteli bir denizaltıyı küre formunda tasarlamak pratikte mümkün değildir. 50 metre çalışma derinliği ise tasarımı küre formunda olmaya zorlayacak büyüklükte hidrostatik basınca sahip değildir. Çalışmanın kapsamı olan, yukarıda tanımlanan boyutlarda bir turistik denizaltıya nihai halini verecek şekilde baştan sona bir tasarım, farklı disiplinlerin ve uzmanlıkların iş birliği ile gerçekleştirilebilir. Bu uzun ve kapsamlı bir çalışmayla mümkündür. Ancak burada bir deniz teknolojisi mühendisinin gözünden meseleye bakılıp, bu bilgi alanının imkanları ile tasarımın ana hatları ortaya konmuştur. Bu çalışma bir kavramsal tasarım çalışmasıdır. Bu konudaki gelecek çalışmalara temel olacak bilgiyi sunmak amacıyla yapılmıştır. Yukarıda da bahsedildiği gibi Türkiye'de turistik denizaltı kavramı yenidir. Bu sebeple direkt olarak tasarımları hakkında bir kural ve işletilmeleri hakkında bir kanun yoktur. Bu noktada öncelikli olarak suda çalışan diğer eğlence araçları ve gemileri incelenmiştir. Tasarım gerçekleştirilirken Türkiye'de çalışan gemiler ve su araçlarına uygulanan kanunların ve kuralların uygun olanları takip edilmiştir. Denizcilik Müsteşarlığı'nın yayımladığı Gemilerin Teknik Yönetmeliği'nden ve Türk Loydu kurallarından faydalanılmıştır. Bunlara ek olarak ergonomi bilimi yardımıyla farklı mahallerin ölçüleri belirlenmiş ve hesaplanmıştır. Gemi ve Deniz Teknolojisi Mühendisliği bilgi birikimi ve deneyimi ile de hesaplar tamamlanmış ve sonuçlara ulaşılmıştır. Turistik denizaltının; farklı mahallerinin boyutlarının, içerisinde bulunan sarnıçların hacimlerinin, seyir pencerelerinin ölçülerinin, formunun, sevk ve manevra kabiliyetlerinin, stabilite değerlerinin hesapları yapılmış ve çıkan sonuçlardan elde edilen veriler ışığında 3 boyutlu tasarım gerçekleştirilmiştir. Sonuçta 36 yolcu kapasiteli, 2 mürettebatlı, 50 metre derinlikte çalışacak bir turistik denizaltının kavramsal tasarımı tamamlanmıştır. Çalışmanın içerdiği çizimler ve şemalar nihai formun anlaşılmasına yardımcı olacaktır. Çalışmada birtakım özelliklerin detaylıca açıklanması ve tasarımları sunulurken, diğer özelliklerin muhtemel gelecek çalışmalara yardımcı olacak maksimum ve minimum sınırları çizilmiştir. Böylece çalışma tamamlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Underwater life and objects of a region provides considerable information about ecosystem, history and culture of this particular place. Underwater life and underwater itself have always been regarded as mysterious and arouse curiosity in people due to its relatively restricted accessibility and consequently lack of information. For this reason, exploitation of underwater resources for touristic purposes is becoming more and more popular. Hotels built underwater, aquariums, scuba diving, semi submersible vehicles and tourist submarines are some of the opportunities that the underwater tourist industry provides. The word `submarine' usually recalls military type submarines to one's mind. Since, compared to military applications, submarines for entertainment or scientific purposes have relatively recently become popular, available sources for their design and construction are quite scarce. Restricted access to information on military type submarines makes the accessibility problem severer and even more limited. The most important feature that distinguishes a tourist submarine from a military type submarine is the relatively quite many windows allowing observations with naked eye in underwater environment. This important difference naturally poses considerably engineering challenges which cannot be readily solved. Design of touristic submarines is a relatively new subject in Turkey with, to the best of our knowledge, no previously reported work. At present, it is estimated that there are about 30 tourist submarines that are being used in various parts of the world. In Turkey the one and only tourist submarine, which was imported, started to operate at Antalya Kaleiçi in March 2017. The underwater objects experience a pressure around them, which is proportional to the height of the water level above them. This pressure is called hydrostatic pressure. The hydostatic pressure is the dominant force underwater. Therefore, it is expected that a vessel working underwater must be designed to withstand the hydrostatic pressure it is subjected. In the design of a touristic submarine, the windows impair the strength of the ship to withstand the hydrostatic pressure that increases with depth. Therefore, the dimensions and number of observation windows basically limit the allowable depth the passengers can be carried. Hydrostatic pressure acting on an object forces it to collapse upon itself. For this reason, an object with the highest durability to the hydrostatic pressure is in a form of sphere. Presently, there are tourist submarines that are able to dive as deep as 3,000 meters though these submarines are quite few in number. A company aims to be able to dive into the deepest point of the ocean, the Mariana Trench, with its new model. The depth of Mariana Trench is about 10,994 meters. But, all these designs are submarines that are small enough to provide up to one or two people in. The cabins are transparent and designed to be in the closest form to a sphere. In this study, conceptual design of a touristic submarine, which can work in shallow waters and close distances, is considered. The design considered here falls within the category of relatively large touristic submarines. The touristic submarine conceptually designed here has 36-passenger capacity and 50-meter operational depth. The method of the selection of number of passengers and operational depth is clearly explained in the relevant part of the study. From the practical point of view it is not possible to design a submarine with 36 passengers in the form of a sphere. Besides, the hydrostatic pressure at operating depth of 50 meters does not force the design to be in spherical form. A complete design of the submarine which specifications described above, can be achieved through the cooperation of different disciplines and expertises. So the desired tourist submarine can reach its final shape. Naturally, this is possible only with quite extensive work. Here, however, the basic design concepts are considered from the point of view of an ocean engineer. Hence, this is a conceptual design work which is undertaken mainly to provide a basis for more comprehensive future works in the area. As already indicated, the touristic submarine is a relatively new concept in Turkey. For this reason, there are neither rules for their design nor laws for their operation. Therefore, as a preliminary, rules, regulations and laws for other recreational water vehicles and ships are examined. The conceptual design has been carried out by following laws and rules suitable for underwater vehicles and ships.“Technical Regulations of Vessels”published by Turkish Undersecretariat of Maritime Affairs and rules of Turkish Loyd about submarines are used. In addition to these, dimensions of submarine internal volume are determined and calculated with the aid of ergonomics. With the knowledge and the experience of Shipbuilding and Ocean Engineering, other relevant calculations are completed. Dimensions of different parts of internal volume, volume of the cisterns, size of viewing windows, the form, maneuverability and propulsion capabilities, stability values of the tourist submarine are calculated and using results final three dimensional form is achieved. In summary, the conceptual design of a touristic submarine with 36 passengers, 2 crew and 50 meters operation depth has been carried out. Drawings and diagrams that the study includes is expected to provide a basis for a complete final design. While detailed explanations and designs of some features are given, only the maximum and minimum limits of some others are indicated to help possible future works.
Benzer Tezler
- Derin ve sığ sularda farklı gemi modellerinin manevra performansının sistem tanımlama yöntemi ile tahmin edilmesi
Predicting the manoeuvring performance of various ship models in deep and shallow waters by system identification
ELİS ATASAYAN
Doktora
Türkçe
2024
DenizcilikYıldız Teknik ÜniversitesiGemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET DURSUN ALKAN
- Hidrografik mesaha planlama aşamasında uydu tabanlı batimetrik veri kullanımının araştırılması
Investigation of satellite derived bathymetry data usage in the hydrographic survey planning phase
KORAY AÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DURSUN ZAFER ŞEKER
- Aydıncık'taki (İçel) kuvaterner yaşlı tufa ve travertenlerin sedimantolojik analizi
Sedimentologic analysis of quaternary tufa and travertine in Aydincik (Icel)
FETHİYE KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Jeoloji MühendisliğiSelçuk ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜKMÜ ORHAN
- Gölemezli ve yakın çevresi jeotermal suların hidrojeolojik kavramsal modellemesi
Hydrogeological conceptual modeling of Gölemezli and near geothermal waters
FATİH AKINAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Jeoloji MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVZAT ÖZGÜR
- A data mining based target classification for tactical underwater sensor networks
Sualtı taktik duyarga ağlarında veri madenciliği tabanlı hedef sınıflandırması
YAŞAR DOĞAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolDeniz Harp Okulu KomutanlığıBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. VEDAT COŞKUN
DOÇ. DR. ERDAL ÇAYIRCI