Hakimin hukuki sorumluluğu
La Responsabilite civile des juges
- Tez No: 51709
- Danışmanlar: PROF.DR. EJDER YILMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1996
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 291
Özet
ÖZET Bu incelemede, hâkimlerin yargısal faaliyetleri sırasmda davarım taraflarına verdikleri zararlardan dolayı hukuken sorumlu olup olmayacakları, sorumlu ola caklarsa bunun esas ve yöntemlerinin nelerden ibaret olacağı hususu araştırılmıştır. Diğer taraftan, vukua gelen zararlardan devletin doğrudan doğruya ya da hâ kimle birlikte sorumlu olup olmayacağı hususuna değinilmiştir. Ayrıca devletin so rumlu hâkime rücüu konusu incelenmiş ve bu konudaki kişisel görüşümüz açıklan mış bulunmaktadır. Devlet egemenliğini yasama, yürütme ve yargı erkleri aracılığıyla kullanır. Montesquieu'den beri meşhur olan kuvvetler ayrılığı ilkesine göre devlet organları arasında üstünlük sıralaması söz konusu olmayıp iş bölümü ilişkisi vardır. Bununla beraber, Yargı'nın“eşitler arasında birinci”(Primus inter pares) olduğu yadsına maz. Zira devletin temeli adalettir“Iustitia est fundamentum regnorum”. me Her yetki aynı zamanda sorumluluğu da gerektirir. Sorumluluk yüklenmişse ya da uygulamada bu mümkün olamıyorsa o zaman keyfilik yolu açılmış demektir. O nedenledir ki hâkimlerin de sorumluluklarının kabulü kaçınılmazdır. Hâkimlerin cezaî ve disipliner sorumluluklarım kabul edip hukukî sorumluluk larını kabul etmemek çelişki olur. Keza, yargı bağımsızlığı ilkesi hukukî sorumlulu ğa engel olan bir ilke değildir. Aksine, hukukî sorumluluğun kabulü ve bunun uygu lamada hukuken ve fiilen işler durumda olmasını sağlamak adalete saygı ve güveni daha da artırır. Hâkimlerin hukukî sorumluluğu ilkesinin kabulünün kesin hüküm ilkesi karşı sında mümkün olamıyacağı ileri sürülmüş ise de bu iki ilke birbirinden tamamen farklıdır. Zira kesin hükme ulaşılmadığı hallerde de halcimin hukukî sorumlu söz konusu olabilecektir. Diğer taraftan, hâkimin hukukî sorumluluğunu gerektiren hal ler esasen birer“suç”oluşturan hallerdir. O nedenle, hukuken sorumluluğu olduğu na karar verilen hâkimin verdiği hükmün yargılamanın yenilenmesi yoluyla yeni-den yargılama konusu yapılmasına izin veren yasa değişikliği yapılması, adalet duy gularının tatmini bakımından, zorunludur. Hâkimler, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun m. 573-576 hükümlerine göre, kasten yahut ağır kusurları sebebiyle davarım taraflarına verdikleri zararlar dan hukuken sorumludur. Devletin bu zararlardan dolayı sorumlu olacağına ilişkin kanunlarda açık bir hüküm bulunmamakla beraber, Anayasa'nın 40,11 ve 177/e mad deleri karşısında devletin“doğrudan doğruya”sorumlu olduğunu, zararı önce dev letin tazmin etmesi ve daha sonra kasti, ağır ihmali veya ihmali olan hâkime rücu yoluna gitmesi gerektiğini düşünmekteyiz. Türk pozitif hukukunda diğer kamu gö revlileri yönünden de durum böyle olduğu gibi (657 sayılı Kanun m. 13) çağdaş ülkelerde de konunun bu doğrultuda düzenlendiğini (örn. Fransız Adlî Organizas yon Kanunu, COJ. 781-1; Alman Anayasası m.34 ve Alman Medeni Kanunu m. 839) görmekteyiz.
Özet (Çeviri)
RESUME Dans la presente these nous avons recherche et examine les cas si les juges ont la responsabilite civile pour des dommages qu'ils causent aux parties du proces lors du deroulement des leurs functions juridictionnelles. Si oui, quelles sont les bases surlesquelles se pose cette responsabilite et qu'elle est la procedure â suivre. D'autre part, nous avons touche les sujets si l'Etat est directement responsable du dommage cause ou bien il a la responsabilite conjointe avec le juge. En plus, nous y avons examine le recours de l'Etat envers le juge responsable et nous avons explique notre point de vue personnelle sur ce sujet. L'Etat exerce sa souverainete par les moyens des pouvoirs legislatif, executif et juridictionnel. Selon le principe de la separatin des pouvoirs que nous connaissons depuis Montesquieu, l'ordre de la superiorite n'existe pas dans l'ordre des organes de l'Etat mais, il y a la distribution des taches relative aux functions. Cependant, nous ne pouvons pas renier que entre ces fonctions la juridiction prenne place en premier lieu (primus inter pares). Car, la justice est la base fondamentale de 1' Admi nistration de l'Etat“Justitia est fundamentum regnorum”Toute competence necessite en meme temps la responsabilite. Si la responsabi lite n'existe pas ou bien, si l'application ne sera pas possible, ce sera une ouverture vers la voire arbitraire. La raison pourlaquelle, aussi la responsabilite des juges est indispensable. Accepter les responsabilites penitentiaires et disciplinaires des juges et ne pas accepter les responsabilites civiles deviendraient contradictoires. D'ailleurs, le prin cipe de l'independance juridictionnelle n'est pas un principe qui empehe la respon sabilite civile. Au contraire, l'acceptation de la responsabilite civile et obtenir son fonctionnement de droit et de fait augmentent le respect et la confiance â la justice. Meme s'il a ete oppose que l'acceptation du principe de la responsabilite civile des juges ne şerait pas possible devant le principe de l'autorite de la chose jugee,rite de la chose jugee, la responsabilite du juge sera mis en question. D'autre part, les cas qui necessitent la responsabilite du juge sont des actes qui forment chacun“un delit”. Voilâ pourquois, il est necessaire, pour conterter les sentiments de la justice, de modifier la loi en sorte qu'elle permette la demandeen revision des deci sion civil du juge dont sa responsabilite est en question. Les juges sont responsables juridiquement des dommages qu'ils causent aux parties du proces en raison de lew faute intentionnelle ou grave ou negligeance selon les dispositions des articles 573-576 du Code de Procedure Civile. Meme s'il n'y a pas une disposition quelconque dans les lois concernant la responsabilite de l'Etat, en raison de ces dommages, devant les articles 40,11 et 177/e de la Constitu tion, nous pensons que tout d'abord l'Etat doit indemniser le dommage et ensuite recourir contre le juge fautif par intention, par faute grave ou negligeance. Dans le droit positif turc, le cas est pareil pour les autres fonctionnaires publics (Loi 657 article 13) ainsi que pour des pays contemporains comme la France (par exemple Loi de rOrganisation Judiciaire CO J. 781-1, Constitution de l'Allemagne article 34 et Code Civil de l'Allemagne BGB article 839).
Benzer Tezler
- Hakimin hukuki sorumluluğu
Legal responsibility of judge
MERYEM TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
HukukMarmara ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAMİDE ÖZDEN ÖZKAYA FERENDECİ
- Türk hukukunda kanun önünde eşitlik ve adalet ilkesinin yorumlanma şekli
Interpretation of the principle of equality and justice before the law in Turkish law
MÜRSEL DOĞAN
- İslam ve Osmanlı Hukukunda tıbbî müdahaleden doğan hukuki sorumluluk
Civil liability arising from the medical intervention according to Islamic and Ottoman law
SÜLEYMAN EMRE ZORLU
- Yargı bağımsızlığı ilkesi ışığında hakimin disiplin rejimi
Judge's disciplinary regime in consideration of judicial independence principle
FATMA BETÜL YILDIZ
- Medeni Usul Hukukunda bekletici sorun
Dilatory question in Civil Procedure Law
MURAT AHMET SİNAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
HukukAnkara ÜniversitesiÖzel Hukuk (Medeni Usul ve İcra İflas Hukuku) Ana Bilim Dalı
PROF.DR. EJDER YILMAZ