Sokak arayüzlerinde mekansal niteliklerin kentli davranışları ve sosyal etkileşim ile ilişkisi
The relations of spatial qualities with citizens' behaviours and social interaction at street interfaces
- Tez No: 517934
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DİLEK YILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
Bu çalışma mikro ölçekte mekansal kentsel arayüzler olan sokak arayüzlerinde kentlilerin davranışları ve sosyal etkileşimini konu almaktadır. Çalışmanın amacı, sokak arayüzlerinin mekansal nitelikleri olan geçirgenlik, çeşitlilik ve hacimsel etki'nin, kentlilerin davranışları ve sosyal etkileşimi ile ilişkilerini açığa çıkarmaktır. Kentlilerin birbirleriyle ve çevre ile etkileşime geçtikleri, bina ve yakın çevresini içeren sokak ölçeğindeki bu arayüz mekanları, sosyalliği ve kent hayatını olumlu yönde etkileyecek potansiyele sahiptir. Sokak arayüzleri, kentlilerin görsel ve algısal sınırları içinde olduğundan kentlilerin direk etkileşimde bulundukları mekanlardır. Bu arayüzler yalnızca bina ve yakın çevre ilişkisini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda algı aracılığıyla kentliler ile de iletişime geçer ve kentli davranışlarına etki ederler. Sokak arayüzleri aynı zamanda kentlilerin binalardan kente açıldıkları mekanlar olarak sosyalleşmenin ilk basamağı olan sosyal etkileşimin gerçekleştiği mekanlardır. Yoğun nüfuslu, kalabalık ve çok katmanlı bir metropol olan İstanbul, pek çok küresel dünya şehrinde olduğu gibi, insan ölçeğini ihmal eden modern kentleşme anlayışıyla hızlı bir yayılma göstermektedir. Kentsel ve mimari tasarım süreçlerinde, sokak ölçeğini ve bu ölçekte kentlilerin algı ve davranışlarını da gözeterek tüm kente yayılacak sosyalliğe ve kaliteli kent hayatına ulaşmak mümkündür. Sokak arayüzlerinin mekansal niteliklerinin kentte sosyalliği arttıracak yönde kullanılması, kentleri daha güvenli ve yaşanabilir yerler haline getirebilir. Çalışmanın önemi, sokak arayüzlerinde mekansal nitelikleri sosyal ve davranışsal bulgularla biraraya getirip çakıştırmasıdır. Söz konusu çakıştırma, İstanbul'un Nişantaşı semtindeki alan çalışmasında gerçekleştirilmiştir. Nişantaşı semti , gün içi kullanım süresinin uzun olduğu, işlevsel ve sosyal çeşitliliğe sahip, farklı dönemlere ait yapıların bulunduğu bir bölgedir. İstanbul'un merkezinde, pek çok fiziksel ve sosyal farklılığın karşılaştığı bu kozmopolit semt, içerdiği sokak arayüzlerinin mekansal niteliklerini analiz etmek ve sosyal-davranışsal bulguları toplamak için gerekli dinamiklere sahiptir. Alan çalışması üç aşamadan oluşmaktadır. İlk aşamada Nişantaşı bölgesinde seçilen sokak arayüzlerinin geçirgenlik, çeşitlilik ve hacimsel etki nitelikleri sayısal olarak değerlendirilmiştir. İkinci aşamada aynı sokak arayüzlerinde yapılan sistematik gözlemlerle kentlilerin hafta içi ve hafta sonu günlerinde, belirlenen davranışlarda bulunma sayıları tespit edilmiştir. Son olarak, bu aşamalarda elde edilen tüm veriler SPSS ortamında istatistiki olarak ilişkilendirilmiştir.İstatistiki analiz sonuçlarında, mekansal nitelik değerleri ve davranışsal veriler arasındaki anlamlı korelasyonlar, sosyal etkileşim ve kentli davranışlarının xviii geçirgenlik, çeşitlilik ve hacimsel etki niteliklerinden nasıl etkilendiğini göstermektedir. Bu sonuçlara göre mekansal nitelikler arasında özellikle işlevsel geçirgenlik, işlevsel çeşitlilik ve hacimsel etki kentli davranışları ve sosyal etkileşim üzerinde güçlü bir etkiye sahiptir. Çalışmanın çıktıları, mimari ve kentsel tasarım süreçlerinde bina-çevre ilişkilerini sağlarken, sokak arayüzlerinin mekansal niteliklerinin kullanımı için bir rehber niteliğindedir. Kentsel alan ve binaların karşılaştığı ara(da) oluşumların atıllaşarak kayıp mekanlara dönüşmesini engellemek için kullanıcı algısını dikkate alan ve sosyal etkileşimi iyileştirecek şekilde tasarlanan arayüz mekanlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Sokak arayüzlerinin bilinçli tasarımı, kentte halihazırda var olan spontane arayüz mekanlarının iyileştirilmesi ya da arayüzlerin kente entegre edilmesi ile yeniden yürünebilir, kentli ölçeğine saygılı, sosyal çeşitliliğe sahip ve güvenli kentlere sahip olmak mümkündür.
Özet (Çeviri)
Introduction This study is about behaviours and social interaction of citizens at street interfaces. Street interfaces are spatial urban interfaces in micro/street scale of the city. The aim of the study is revealing the effects of spatial qualities on social behaviours. Spatial qualities of street interfaces are analyzed in three categories that are permeability, diversity and spatial effect. Street interfaces are spaces between the buildings and the close environment where citizens interact with each other as well as their surroundings. Hence, these spaces have a potential to enhance social life in urban space. The importance of the study is to bring spatial qualities together with social and behavioural data. Superposition of these physical and social aspects is realised in a case study held in Nişantaşı neighbourhood of Istanbul. Literature Review Street interfaces are in humans' direct field of view and perception. Thus, citizens have an interaction with those spaces inherently. These spaces do not only provide a connection between buildings and close environment but also interact with the citizens through perception and affect their behaviours. Social interaction is the first step of socialization and it primarily occurs in street interfaces as where citizens pass to public from private. Istanbul is a highly and densely populated megacity with lots of social and physical layers within. Like many other global cities in the world, the fast urbanization of Istanbul takes shape without consideration of human scale and social needs. The human scale, the relations between ground floors and the urban space is ruled out by the modernistic planning principles. Thus, the city serves for vehicles, highways and big scaled projects in zoned lands out of the city and the spaces between buildings can turn into lost spaces. Lost spaces are undesirable idle spaces with inadequate public use in-between buildings. These spaces lack social life, create disconnection in the city and may cause insecurity. Thus, the street scale must be considered during architectural and urban design processes by paying regard to social needs of citizens as well as physical needs. Designing street interfaces or rehabilitating the existing spontaneous ones in the city makes possible to heal disconnections and improve social life in urban space. Therefore, it's important to evaluate the effects of spatial qualities of street interfaces on social life to make cities safer and more livable. The second part of the thesis is titled 'History of Interfaces'. This part subjects the theoretical background and the dynamics that create urban interfaces during the history. Understanding the relation and difference between 'in-between' and 'interface' concepts is important for the study. For this purpose, the 'in-between' concept which provides the theoretical background of our day's interfaces is evaluated in this part with its' philosophical roots. In the same part, it's evaluated that how the interface term in computing science was evolved for the use in urban studies. The second part also discusses the critics of modernistic planning principles and the lost space problem in modern cities. In the process of creation of urban interfaces, 'New Urbanism' movement is an important threshold. New Urbanism movement opened the way for urban design approaches with analytical, social and behavioural aspects. These approaches bring the attention to social life of the street scale and discuss hierarchical spaces that lead to the evolution of street interfaces. The third part 'Urban Interfaces' is about the studies specifically made in the urban area by different disciplines. The development and the different types of urban interfaces are evaluated in this part. Understanding where the street interface concept takes place as a micro-scaled urban interface is important for this study. The vertical and horizontal physical variables of street interfaces are explained at the end of this part. The fourth and the fifth parts focus on the street interfaces between buildings and the close environment as the main focus of the study. In the fourth part, the spatial qualities of street interfaces are examined with examples. Permeability, diversity and spatial effect qualities are evaluated deeply with all the sub-qualities. Those spatial qualities of street interfaces are; Permeability physical permeability visual permeability usage permeability Diversity physical diversity usage diversity Spatial Effect enclosure effect setbacks and other boundary movements Street interfaces function as boundary spaces which separate and connect between buildings and environment at the same time. In addition to this, those spaces are spatial realities including city life. Thus, perception and social life of citizens in those spaces must be discussed. The fifth part of the study is 'Perceptual and Social Aspects of Street Interfaces'. In this part, visual perception in the eye level, social interaction and act of looking in the city is discussed. Case Study Nişantaşı neighbourhood of Istanbul is a multi-layered district with a variety of different scaled buildings from different times with a diversity of uses. Usage diversity and the cosmopolite face of the neighbourhood brings a lot of daily users, tourists and students to the area. Therefore, this neighbourhood has social diversity and a long daily use time. Social and physical diversity has an impact on citizens' perceptions and behaviours. With all these reasons, Nişantaşı provide the needed dynamics to analyse spatial qualities and observe behaviours at street interfaces. The case study consists of three stages. In the first stage, spatial qualities of 10 chosen street interfaces in Nişantaşı are analyzed in terms of 'permeability, diversity and spatial effect'. In the second stage, systematic observations were made in the same sites. In these observations, chosen behaviours due to the former researches and pilot studies were counted in weektime and weekend systematically. These behaviours are; Passing in front of the interface with no interaction Passing by the interface slowly/with interaction Looking/watching the interface space/frontage Meeting, encountering, talking or other social interactions Entering or leaving the space/spaces at the interface Joining the utility of interface Other activities and behaviours that are not categorized In the last stage, the findings were correlated statistically in SPSS program. Meaningful correlations between the degrees of spatial qualities and counted citizens' behaviours reveal that how 'permeability, diversity and spatial effect' change behavioural activities and how this affection leads to social interaction. Conclusions The results show that an effective use of spatial qualities at street interfaces can affect peoples' behaviours and provide social interaction. The outcomes of the study serve as a guide for the use of spatial qualities at street interfaces to provide interaction between the buildings and the close environment. In-between spaces where urban space and buildings encounter can be connected and turn into interfaces instead of becoming lost spaces. For this purpose, the street scale must be considered by regarding citizens' perception, behaviours and social needs.
Benzer Tezler
- The effects of passive and active street interfaces on users' perceived safety
Pasif ve aktif sokak arayüzlerinin kullanıcıların güvenlik hissi üzerindeki etkileri
LUJAIN ZAIBAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK YILDIZ ÖZKAN
- Mekânsal arayüzler: 1960-1980 yılları arasında İnönü caddesinde inşa edilen modern apartmanlar üzerine bir araştırma
Spatial interfaces: A research on modernist apartment buildings built in Inonu street between 1960-1980
SU KARDELEN ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Mimarlıkİzmir Demokrasi ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GAYE BİROL
- Sokak arayüzlerinde saydam yüzeylerin kent kullanıcıları ile etkileşimlerinin değerlendirilmesi: Bağdat Caddesi örneği
The evalution of interactions between transparent surfaces in street interfaces and urbanites: Case study of Bagdat Street
BERHAN UZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK YILDIZ
- Comparative assessment of mobile navigation applications using 2D maps and augmented reality interfaces
2 boyutlu harita ve artırılmış gerçeklik tabanlı mobil navigasyon uygulamalarının kıyaslamalı değerlendirilmesi
MUSTAFA ESENGÜN
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÖKHAN İNCE
- Farklı çürük teşhi̇s yöntemleri̇ni̇n aproksi̇mal çürüklerde i̇n vi̇tro olarak değerlendi̇ri̇lmesi̇
Approximal caries detection in vitro evaluation of different methods of caries diagnosis
FARUK ER