Geri Dön

Avrupa Birliği'ne katılım sürecinde avrupa birliği ve Türkiye kara ulaştırma modlarında kazaların karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi

Comparision and evaluation of accidents in european union and Turkey land transport modes during the accesion process to the european union

  1. Tez No: 518855
  2. Yazar: ONAT BARIŞ COŞKUN
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NURBANU ÇALIŞKAN ÖZÜER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Kazalar, Ulaşım, Accidents, Transportation
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2018
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Ulaştırma Mühendisliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 91

Özet

Ulaştırma sektörü, tarih boyunca ülkelerin sosyal, ekonomik ve kültürel faaliyetlerinin gelişmesinde ve canlanmasında etkin rol oynayan önemli bir faaliyet alanıdır. Ulaştırma sektörü ana gruplar olarak karayolu ulaştırma sektörü, demiryolu ulaştırma sektörü, havayolu ulaştırma sektörü ve deniz ulaştırma sektörü olmak üzere dörde ayrılmaktadır. Bu dört sektörde farklı niteliklerdeki ulaşım ve taşımacılık ihtiyaçlarını farklı koşullar ve imkanlar ile gidermektedir. Gerek yolcu, gerekse yük taşımacılığı için seçilecek olan ulaştırma sisteminin ekonomik, güvenli, hızlı, çevreye en az zarar veren ve ülke koşullarına uygun bir ulaştırma sistemi olması istenir. Her ulaştırma modunun bir diğerine göre üstün tarafları ve zayıf tarafları vardır. Her bir ulaşım yöntemi farklı fiziki şartlardan, çevresel ve doğal koşullardan etkilenmektedir. Bu nedenle her bir ulaşım modu farklı düzeyde riskler barındırır. Deniz yolu taşımacılığı daha çok yüksek tonajlı yüklerin deniz aşırı uzun mesafe taşınmasında tercih edilmektedir. Karayolu ve demiryolu yük ve yolcu taşımacılığı demiryolu ve karayolu altyapısı bulunan ancak denize kıyısı bulunmayan kentlerde birbiriyle rekabet içindedir. Kısa mesafe yolcu taşımacılığında karayolu ve demiryolu birbirlerine alternatif olabilmektedir. Hızlı trenler ve gelişen teknolojiler sayesinde demiryolu yolcu taşımacılığı kısa ve orta mesafelerde havayolu yolcu taşımacılığı ile rekabet edebilmektedir. Ülkemizde ve Avrupa Birliği'nde yük ve yolcu taşımacılığında demiryolu ve karayolu sektörleri önemli yer teşkil etmektedir. Bu tez çalışmasında Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne üyelik sürecinde, Avrupa Birliği ve Türkiye'nin ulaştırma politikaları hakkında özet bilgilere yer verilmiştir. Karayolu ulaştırma sektöründe ve demiryolu ulaştırma sektöründe, can güvenliği ve can kayıpları bakımından karşılaştırmalı değerlendirmeler yapılmıştır. Ülkemizin Avrupa Birliği'ne üyelik sürecinde, karayolu ve demiryolu ulaştırma sektörlerinin mevcut durumlarını istatiksel olarak belirlemek, can ve mal kayıpları bakımından kıyaslayabilmek için Avrupa Birliği ve Türkiye'nin kara ulaştırma istatistikleri araştırılmıştır. Avrupa Biriği ülkeleri için Avrupa İstatistik Ofisi (EUROSTAT) tarafından sağlanan, Türkiye için ise Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) başta olmak üzere Karayolları Genel Müdürlüğü (KGM), Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD), Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) ve benzeri kurum ve kuruluşlar tarafından sağlanan; karayolu ve demiryolu ulaştırması ile ilgili istatistik veriler derlenmiştir. Yüksek doğrulukta bir kıyaslama yapabilmek için veriler sınıflandırılarak kıyaslanabilir veri kümeleri oluşturulmuştur. Bu veriler, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin tamamını kapsayan 28 ülkeden oluşmaktadır. Bunlar, Avrupa Birliği kuruluşunu oluşturan ilk 15 ülke ve Avrupa Birliği'ne sonradan katılan 13 ülke olmak üzere üç ayrı kümedir. Türkiye'nin ulaştırma istatistikleri de aynı yılları kapsayacak şekilde eşlenik veriler olarak, analiz hesaplamaları ve değerlendirmeler için uygun çizelgeler haline getirilmiştir. Kara ulaştırması bileşenleri olan karayolu ve demiryolu yolcu ve yük taşımacılığında, can kayıpları ve hasarlı kazalar bakımından, Avrupa Birliği (AB) ve Türkiye (TR) arasında istatistik hesaplama yöntemleri ile kıyaslamalar ve değerlendirmeler yapılmıştır. AB Ülkelerinin bütünü (EU-28), Birliği oluşturan ilk 15 ülkeye (EU-15) ait, sonradan katılan 13 ülkeye (EU-13) ait ve Türkiye (TR)'ye ait; nüfus, karayolu ve demiryolu kazalarındaki, can kayıpları ve can kayıpları ile sonuçlanan kaza sayıları, yolculuk sayıları, yolcu-km ve ton-km istatistikleri araştırılmış ve 2005 ile 2015 yıllarına ait 11 yıllık istatistik veriler elde edilmiştir. Bu istatistik veriler, istatistik hesaplamalara ve karşılaştırma ölçütlerine uygun formatta, ayrı ayrı çizelgeler haline getirilmiş ve hesaplamalar yapılarak çizelgeler ve grafik gösterimler olarak çalışma içinde sunulmuştur. Karşılaştırmaya esas hesaplamalar yapılırken, her bir bölgeye ait kıyaslama ölçütü ve karşılaştırılan veriler için; yıllık bazda ki veri değerleri, son iki yıl ile ilk ve son yıllar arasındaki değişim oranları, 11 yıllık döneme ait yıllık değerlerin, aritmetik ortalama, standart sapma, EU-28 ve TR verilerine göre diğer bölgelerin korelasyon değerleri, yıllık değişimlerin oransal(%) değerleri, son iki yıl ile ilk ve son yıllar arasındaki oransal değerlerdeki değişim oranları, 11 yıllık döneme ait yıllık oransal değerlere ait, aritmetik ortalama, standart sapma, EU-28 ve TR verilerine göre diğer bölgelerin korelasyon değerleri olarak, ayrı ayrı hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlar AB bütünü ve alt bölgeleri ile TR arasında karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiş AB ile TR nin ilgili yıllardaki durumları kıyaslanmıştır. Ayrıca TR'nin katılım sürecindeki konumunu görmek amacıyla nüfus ve yüz ölçüm bakımından yaklaşık benzer durumda olan ve birlik içinde önde gelen, Almanya (DE), Fransa (FR) ve İtalya (IT) ile Türkiye (TR) arasında karşılaştırmalar yapılmıştır. Türkiye'nin karayolu kaza ve kayıpları ile ilgili 1980 ile 2008 dönemindeki süreci de görebilmek için aynı hesaplamalar ve değerlendirmeler yapılmıştır. Bu hesaplamalar, karşılaştırmalar ve değerlendirmeler, karayolu ve demiryolu sektörlerinin kendi aralarında da yapılarak kayıplar bakımından sonuç verileri belirlenmeye çalışılmıştır. AB ve TR'nin karayolu ve demiryolu sektörleri, can kayıpları bakımından ayrı ayrı değerlendirilmiştir. İlk olarak karayolunda meydana gelen ölümlü kazalar ve can kayıpları irdelenmiştir. Yaralanmalı kazaların nüfusa oranı Avrupa Birliği ülkeleri bütününde (EU-28), binde 2,357, EU-15 ülkelerinde binde 2,591, EU-13 ülkelerinde binde 1,481 ve TR'de binde 1,762 oranında hesaplanmıştır. Nüfusa oranla hesaplanan bu oranlara bakıldığında, ülkemizdeki kaza oranının EU-28 ülkeleri oranından ve EU-15 ülkeleri oranından daha düşük olduğu görülmektedir. Karayolunda oluşan kazalardan kaynaklı ölümler nüfus ile oranlandığında, Avrupa Birliği ülkeleri bütününde (EU-28) ölümlerin nüfusa oranı, milyonda 68,149, EU-15 ülkelerinde milyonda 58,105, EU-13 ülkelerinde milyonda 105,552 ve TR'de milyonda 57,068 oranında hesaplanmıştır. Nüfusa oranla hesaplanan bu oranlara bakıldığı zaman ülkemizdeki kaza oranının, EU-28 ülkeleri toplamından daha iyi olduğu görülmektedir. Ancak TR'deki ölüm istatistiklerine kaza sonrası bir aylık süreçte, kazadan kaynaklı ölümler dâhil edilememiştir. 2015 yılından sonra AB ile aynı tabandaki istatistiklerin oluşturulması nedeni ile 2015 öncesi ölü sayılarını yaklaşık %85-100 oranında arttırarak bir kıyaslama yapmak daha gerçekçi olabilecektir. Bu yaklaşımla veriler irdelendiğinde ülkemiz değerleri EU-13 bölgesi oranları ile benzeşik, ancak EU-28 ve EU-15 oranlarından yaklaşık iki kat büyüktür. Bu kez AB ve TR'nin karayolu ve demiryolu sektörleri can kayıpları bakımından, karayolunda meydana gelen ölümlü kazalara oranlandığında, EU bölgelerinde sırasıyla, EU-28'de yüzde 2,857, EU-15'de yüzde 2,216, EU-13'de yüzde 7,033 ve TR yüzde 3,445 (6,890*) olmaktadır. Bu oranlama ile değerlendirildiğinde yine ülkemiz EU-13 bölgesi ile yaklaşık benzer veya kısmen daha iyi durumda olduğu söylenebilir. Karayolu kazalarından kaynaklanan can kayıpları, daha gerçekçi bir kıyaslama ölçütü olan yolcu-km değerleri ile oranlandığında ise, EU-28'de milyarda 6,50 TR'de milyarda 18,37 (36,74*) olarak hesaplanmıştır. Bu ölçüt dikkate alındığında TR'deki karayolu taşımacılığındaki risk 3 (6*) kat daha fazla olduğu görülmektedir. Benzer hesaplamalar ve irdelemeler demiryolu sektörü içinde yapılmış ve sayısal değerleri, tezde sunulmuştur. Sunulan oranlar irdelendiğinde, kaza sayılarının nüfusa oranları sırayla, EU-28'de milyonda 6,55, EU-15'de milyonda 3,59, EU-13'de milyonda 15,71; TR'de 3,66 olarak hesaplanmıştır. Demiryollarındaki can kayıplarının nüfusa oranları EU-28'de milyonda 0,12, EU-15'de milyonda 0,09, EU-13'de milyonda 0,22, TR'de milyonda 0,06 olarak hesaplanmıştır. Bu kazalardaki can kayıplarının kaza sayılarına oranları sırayla, EU-28'de % 1,88, EU-15'de % 2,60, EU-13'de % 1,52, TR'de %1,41olarak hesaplanmıştır. Bu ölçütlere göre hesaplanan değerler irdelendiğinde TR'de demiryolu yolculuklarında kaza ve can kayıpları oranlarının AB ülkelerine göre oldukça iyi durumda olduğu söylenebilmektedir. Yine demiryolu kazalarından kaynaklanan can kayıpları, daha gerçekçi bir kıyaslama ölçütü olan yolcu-km değerleri ile oranlandığında ise, sırayla, milyarda ( 0,14, 0,10, 0,50, TR 0,77) oranlarında olduğu görülmektedir. Bu ölçüt dikkate alındığında ülkemizdeki demiryolu yolcu taşımacılığındaki risk, EU-28 ülkelerine göre 5,5 kat daha fazla olduğu görülmektedir. Ulaştırma sektörü olarak karayolu ve demiryolu kazalarının kıyaslaması, diğer ölçütlerin yanında, ölüm/yolcu-km oranları irdelendiğinde, karayolu taşımacılığında EU-28 için milyarda 6,50, TR için milyarda 18,37 olarak hesaplanmıştır. Demiryolu taşımacılığında EU-28 için milyarda 0,14, TR için milyarda 0,77 oranlarında olduğu görülmektedir. Bu oranlar değerlendirildiğinde demiryolu yolculuklarının, karayolu yolculuklarına göre EU-28 ülkelerinde 46 kat, TR'de 24 kat daha emniyetli olduğu söylenebilir. Ülkemizin ve Almanya, Fransa, İtalya karayolu ve demiryolu verilerine göre hesaplanan ölü/nüfus oranları da tezde gösterilmiştir. Bu ülkeler ile ülkemize ait oranlar irdelenerek karayolu oranlarının benzeşik, demiryolu oranlarının ise büyük farklılık göstermediği söylenebilir. Bu çalışma ile ülkemizin, Avrupa Birliği'ne katılım sürecinde, kara ve demiryolu ulaştırması alanında sayısal tespitler yapılarak eksiklikler, yetersizlikler ve yapılması gerekenler hakkında fikir oluşumuna katkı sağlanmaya çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

The transport sector is an important area of activity throughout history that plays an active role in the development and revitalization of countries' social, economic and cultural activities. The main sectors of the transportation sector are the road transport sector, the rail transport sector, the air transport sector and the maritime transport sector. In these four sectors, transportation and transportation needs of different qualities are taken with different conditions and possibilities. It is desirable that the transport system to be selected for passengers and for freight transport should be economical, safe, fast, least damaging to the environment and suitable for the country conditions. Each mode of transportation has its own superior sides and weaker sides than the others. Each mode of transportation is affected by different physical conditions, environmental and natural conditions. For this reason, each mode of transport has risks at different levels. Maritime transport is usually preferred for transporting high tonnage loads over long distances overseas. Road and rail freight and passenger transportation are in competition with each other in and around the cities which has railway and highway infrastructures but not coastal. In short-distance passenger transportation, road and rail can be alternatives to each other. Thanks to high-speed trains and developing technologies, railway passenger transport can compete with airline passenger transport at short and medium distances. In our country and European Union railway and highway sectors are important places for freight and passenger transport. This thesis work in Turkey's accession process to the European Union, has given a summary of information about the European Union and Turkey's transport policies. In the road transport sector and the rail transport sector, comparative evaluations were carried out in terms of safety of life and loss of life. Our country in the process of accession to the European Union, road and rail transport sector to determine statistically the current situation, in terms of life and property losses compared to the European Union and Turkey's land transport statistics were investigated. The data for the countries of the European Union are provided by the European Statistical Office (EUROSTAT). Statistical data related to road and rail transport of Turkey have been provided by Turkey Statistical Institute (TSI), the General Directorate of Highways, especially (KGM), the Republic of Turkey State Railways (TCDD), the Security General Directorate (EGM). In order to make a comparison with high accuracy, data is classified and comparable data sets are created. This data is made up of 28 countries covering the entire European Union (EU) countries. These are the first 15 countries that make up the European Union, and 13 countries that later join the European Union. Turkey's transport statistics for the same year as to cover the equivalent data analysis were evaluated according to calculations and evaluations. In terms of road and rail passenger and freight transport, the European Union (EU) and Turkey (TR) comparisons and evaluations were made between statistical calculation methods on number of deaths and accidents causing damage data. The whole of the EU countries (EU-28), the first 15 countries that make up the Union (EU-15), later joined by 13 countries (EU-13) and Turkey (TR) 's; passenger-km and ton-km statistics of population, road and railway accidents, which resulted in deaths and loss of lives, passenger-km and ton-km statistics were investigated and 11 years statistical data for 2005 and 2015 were obtained. These statistics are given in a format suitable for statistical calculations and comparison criteria, they are made into individual charts and they are calculated and presented as charts and graphical representations. For comparison purposes, the comparison criteria for each region and comparative data are as follows: (%) values of yearly changes, yearly data values, change rates between the last two years and first and last years, annual values of 11-year turnover, arithmetic mean, standard deviation, EU-28 and TR values. , the rates of change in the proportional values between the last two years and the first and last years are calculated separately as the correlation values of the arithmetic average, standard deviation, EU-28 and TR values of the annual proportional values of the 11-year turnover. The results obtained were compared between the EU as a whole and its sub-regions and the TR. The EU and TR were compared in the relevant years. Also within about a similar situation in terms of population and surface area to see its position in TR's accession process and leading in unity, Germany (DE), France (FR) and Italy (IT) and Turkey (TR) between the comparisons are made. To find our of Turkey's process ad situation about road accidents and related casualties between 1980 and 2008 period, calculations and evaluations were made. These calculations, comparisons and evaluations, road and rail sectors were also carried out among themselves to determine the consequences for losses. The road and rail sectors of EU and TR have been evaluated separately in terms of loss of life. First, mortal accidents and deaths that occurred on the highway were discussed. The proportion of injured accidents to the population of the European Union (EU-28) was calculated as 2,357, 2,591 in EU-15, 1,481 in EU-13 and 1,762 in TR. Looking at these rates, which are calculated according to the population, it is seen that the rate of accidents in our country is lower than EU-28 countries and EU-15 countries. The proportion of deaths to population in the whole of the European Union (EU-28) was 68,149 per million, when deaths from road-induced accidents were proportionate to the population. In the EU-15 countries this value is 58,105 per million; in the EU-13 countries 105,552 per million and 57,068 per million in the TR. When we look at these ratios calculated on the basis of the population, it is seen that the rate of accidents in our country is better than the sum of EU-28 countries. However, death statistics in the TR were not included in the one month period after the accident. It may be more realistic to make a comparison by increasing the number of dead before 2015 by 85-100%, with the reason that after 2015 the same statistics as the EU are created. When assessed with this approach, the country values are similar to the EU-13 regional proportions, but about twice as large as the EU-28 and EU-15 ratios. This time the EU and TR's road and rail sectors accounted for 2.857 percent in the EU-28, 2,216 percent in the EU-15, 7.033 percent in the EU-13, TR is 3,445 (6,890 *) percent. When evaluated by this ratio, it can be said that our country is about the same or partially better with the EU-13 region. When the loss of lives due to road accidents is compared with the passenger-km values, which is a more realistic comparison criterion, it is calculated as 18,37 (36,74 *) in the TR and 6,50 in the EU-28. Taking this criterion into consideration, the risk of road transport in the TR appears to be 3 (6 *) times higher. Similar calculations and deliberations were made in the railway sector and their numerical values are presented in the thesis. When the submitted rates are considered, the ratio of the number of accidents to the population is, in turn, 6.55 million for EU-28, 3.59 for EU-15, 15.71 for EU-13, Calculated as 3.66 in the TR. The population ratios of death losses in the railways are estimated to be 0.12 in the EU-28, 0.09 in the EU-15, 0.02 in the EU-13, 0.26 in the EU and 0,06. Accident counts for these accidents were calculated as 1.88% for EU-28, 2.60% for EU-15, 1.52% for EU-13 and 1.41% for TR. When the values calculated according to these criteria are examined, it can be said that the rates of accidents and loss of lives on railway journeys in Ülkemiz are quite good compared to EU countries. Again, it is seen that the loss of lives due to railway accidents are in the ratio of billionaires (0,14, 0,10, 0,50, TR 0,77), respectively, when compared with passenger-km values, which is a more realistic comparison criterion. Taking this criterion into consideration, the risk of railway passenger transport in our country is 5.5 times more than the EU-28 countries. The comparison of road and railway risk as a transportation sector, when considering death / passenger-km ratios as well as other criteria, is 6,50 for billion TL for the EU-28, 18,37 for the TR and 0,14 for the EU- It is seen that the ratio is 0,77 per billion. When these ratios are evaluated, it can be said that railway journeys are 46 times more safe in EU-28 countries and 24 times more in TR than road trips. Death / population ratios calculated according to the data of our country and Germany, France, Italy road and railway are also shown in the thesis. It has been shown that the proportions of these countries and our country are examined and that the road rates are similar and the rail rates do not vary greatly. Through this study, our country has made numerical determinations in the process of accession to the European Union in the field of land and railway transportation and tried to contribute to the idea of deficiencies, inadequacies and necessary things to be done.

Benzer Tezler

  1. Türkiye'nin sınır yönetiminin Avrupa Birliği'ne uyumu

    Harmonising Turkey and EU border management

    FATİH ALTUNYUVA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Uluslararası İlişkilerPolis Akademisi

    Uluslararası Polislik Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ARİF KÖKTAŞ

  2. Avrupa Birliği giriş sürecinde Türkiye'nin deniz kabotaj taşımacılığı

    Turkish maritime cabotage during European Union integration period

    MEHMET CENK DALKANAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    Denizcilikİstanbul Üniversitesi

    Deniz Politikaları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HÜSEYİN YÜCE

  3. Türkiye'nin AB üyeliği sürecinde çözümlenmesi şart koşulan ?Kıbrıs sorunu? nun Türkiye, Yunanistan, AB ve çevre ülkeler için stratejik önemi

    The strategic importance according to Turkey, Greece, EU and the environment countries in the process of Turkey's EU membership solving the terms of conditions 'Cyprus problem'

    ALPER LAÇİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Siyasal BilimlerAtılım Üniversitesi

    Avrupa Birliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BÜLENT OLCAY

  4. The Analysis of Ramania's and Turkey's accession process to the EU according to the commission reports: A political aspect

    Avrupa Birliği'ne katılım sürecinde komisyon raporlarının politik boyutuna göre Romanya ve Türkiye'nin durumunun analizi

    ELİF DEMİRCEN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2003

    Uluslararası İlişkilerMarmara Üniversitesi

    Avrupa Birliği Siyaseti ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ESRA HATİPOĞLU

  5. Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne katılım sürecinin retoriksel eylem perspektifinden analizi

    Analysis of accession process of Turkey to the European Union from rhetorical action perspective

    OĞUZ MAYDA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Uluslararası İlişkilerAnkara Üniversitesi

    Avrupa Birliği ve Uluslararası Ekonomik İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÇINAR ÖZEN