Örgün eğitime devam eden otizm spektrum bozukluğu tanılı çocuklarda akran zorbalığı
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 518900
- Danışmanlar: PROF. DR. BİRİM GÜNAY KILIÇ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 166
Özet
AMAÇ: Bu araştırmada; Otizm Spektrum Bozukluğu ve Hafif Mental Retardasyonu olan çocuklarda akran zorbalığının sıklığı ve ilişkili olabilecek değişkenlerin araştırılması ve tipik gelişim gösteren çocukların akran zorbalığı verileriyle karşılaştırılması amaçlanmıştır. YÖNTEM: Çalışmamıza Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı polikliniğinde takip edilen ilkokul ve ortaokul çağındaki Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan 45 çocuk, Hafif Mental Retardasyonu (MR) olan 40 çocuk ve polikliniğe başvuran ancak herhangi bir psikopatolojisi tanısı konulmayan tipik gelişim gösteren 46 çocuk dâhil edilmiştir. Grupların sosyodemografik bilgi formu, Sorun Davranış Kontrol Listesi, Atilla Turgay DEHB Ölçeği klinik görüşme öncesinde ebeveynler tarafından doldurulmuştur. Ardından yapılan ebeveyn ve çocuk görüşmesi sırasında klinisyen tarafından grupta akran zorbalığını belirlemek için Olweus Akran Zorbalığı Anketi uygulanmıştır. Ayrıca OSB grubundaki çocuklar için OSB belirti şiddetini belirlemek için Çocukluk Çağı Otizm Derecelendirme Ölçeği (CARS) uygulanmıştır. Kategorik değişkenlerin grup faktörü bakımından dağılımlarının test edilmesinde Pearson Ki-Kare testi ve/veya Fisher's Exact testi; üç grup arasındaki sürekli değişkenler arasındaki farkın incelenmesinde parametrik test şartları sağlanamadığı için Kruskal-Wallis varyans analizi uygulanmıştır. Gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanması halinde post-hoc testler uygulanmıştır. OSB belirti şiddeti ile mağdur olma oranı ve eğitim düzeyi ile mağdur olma oranı arasındaki ilişki Mann-Whitney U testi ile araştırılmıştır. CARS, SDKL ölçek puanlarının, birbirleri ile olan ve akran zorbalığı ile olan ilişki düzeylerini incelemeye yönelik Spearman Korelasyon Analizi kullanılmıştır. Alfa değeri 0.05 ve altında (p≤0.05) olduğunda istatistiksel anlamlılığın var olduğu kabul edilmiştir. SONUÇ: OSB grubu 6'sı kız (%13.3), 39'u erkek (%86.7); Hafif MR grubu 14'ü kız (%35), 26'sı erkek (%65); Kontrol grubu 14'ü kız (%30.4), 32'si erkek (%69.6) çocuktan oluşmaktadır. Grupların cinsiyet açısından eşlenmesi sağlanamamıştır. OSB grubunun yaş ortalaması 10.16±2.82, Hafif MR grubunun yaş ortalaması 10.75±2.26, Kontrol grubunun yaş ortalaması 9.48±2.18 bulunmuştur. Gruplar arasında çocukların yaşı ve ebeveynlerin yaşı açısından fark bulunmamıştır. Grupların SES ve ebeveyn eğitimi açısından karşılaştırılmasında; Hafif MR grubunda diğer gruplara göre anlamlı olarak daha düşük olduğu saptanmıştır. Gruplar arasında akran zorbalığı yapma açısından bir farklılık saptanmamıştır (p=0,842). Akran zorbalığı yapma oranları OSB grubunda %11.1, Hafif MR grubunda %15, Kontrol grubunda %10.8 olarak saptanmıştır. Gruplar arasında akran zorbalığına maruz kalma (mağdur=kurban) açısından anlamlı bir farklılık saptanmış olup (p=0.045); OSB ve Hafif MR grunundaki çocukların tipik gelişim gösteren çocuklara göre 2 kat fazla mağdur oldukları bulunmuştur. Mağdur olma oranları OSB grubunda %46.7, Hafif MR grubunda %45, Kontrol grubunda %23.9 olarak saptanmıştır. OSB ve Hafif MR grubunun tipik gelişim gösteren çocuklara göre 2 kat daha fazla sözel zorbalığa, 3 kat daha fazla duygusal zorbalığa maruz kaldıkları görülmüştür. Tüm grupların daha çok erkekler ve sınıf arkadaşları tarafından mağdur edildiği ve en çok sınıfta öğretmen yokken zorbalığa maruz kaldıkları saptanmıştır. OSB grubundaki çocukların zorbalığı sınıf öğretmeni ile paylaşmasının diğer iki gruba göre anlamlı olarak düşük olduğu ve zorbalığı en çok ebeveynleri ile paylaştıkları saptanmıştır. OSB grubundaki çocukların ortaokul döneminde ilkokul döneminden daha fazla akran zorbalığına maruz kaldığı saptanmış olup; Hafif MR ve Kontrol grubu için bir fark bulunmamıştır. OSB belirti şiddeti ile akran zorbalığına maruz kalma arasında bir ilişki olduğu; OSB belirti şiddetini ölçen CARS ölçek puanları arttıkça akran zorbalığına maruz kalma sıklığının da arttığı görülmüştür. TARTIŞMA: Akran zorbalığı açısından daha fazla risk altında olan OSB ve Hafif MR klinik tanılarına sahip çocukların tipik gelişim gösteren yaşıtları ile mağdur olma açısından karşılaştırıldığı çalışmamızda; iki klinik tanı grubunun da yaşıtlarına göre 2 kat daha fazla mağdur oldukları görülmüştür. Çalışmamızda OSB grubunda akran zorbalığına maruz kalma oranları üzerine cinsiyet, ebeveyn eğitimi, kardeş sayısı, aile yapısı, SES, zekâ düzeyi gibi değişkenlerin etkisinin olmadığının gösterilmiş olması; OSB grubunda akran zorbalığını belirleyen en önemli özelliğin sosyal iletişim beceri yetersizliği olduğunu göstermektedir. Humphrey&Hebron'un (2015) REPIM (Reciprocal Effects in Peer İnteraction Model) kısaltması ile anlattığı modelde: OSB'li çocuğun sahip olduğu sosyal biliş zorlukları, sosyal-iletişim becerilerinin zayıf olmasına neden olmaktadır. Çocuğun çevresinde OSB'yi bilmeyen ve farkındalığı yetersiz olan akran grubunun da olması akranlarının farklılığı kabullenmesini azaltmaktadır. Sonuç olarak bu iki durumun kesişimi OSB'li çocuğun akranları ile olan etkileşimini hem sayı olarak hem kalite olarak azaltmaktadır. Böylece OSB'li çocuğun kısıtlı sosyal ağı, az arkadaşının olması ve zayıf sosyal desteği; artmış zorbalık, artmış sosyal dışlanma, artmış izolasyon ve artmış yalnızlığa neden olmaktadır. Tüm bunlar da OSB'li çocuğun sosyal ilişki kurması için azalmış motivasyonuna ve akran gruplarının da OSB'yi öğrenme fırsatların ortadan kalkmasına yol açmaktadır [99]. O yüzden okullarda hem akran zorbalığına yönelik eğitimlerin ara ara yapılarak çocukların bilgilendirilmelerini sağlanmanın hem de farklı klinik tanıların zorlukları hakkında çocukların farkındalıklarının arttırılması ile kabullenmelerini sağlamanın akran zorbalığı sıklığını azaltacağı kanaatindeyiz.
Özet (Çeviri)
OBJEVTİVE: In this study; It is aimed to investigate the frequency and associated variables of peer bullying in children with Autism Spectrum Disorder and Mild Mental Retardation, and to compare children with typical development to peer bullying data. METHOD: This study were included 45 children with Autism Spectrum Disorder (OSB) and 40 children with mild mental retardation (MR) in primary and middle school age who were followed in Ankara University Faculty of Medicine, Polyclinic of Child and Adolescent Mental Health and Diseases and 46 children with typical development who applied to polyclinic but were not diagnosed with any psychopathology. Sociodemographic information form of the groups, Problem Behavior Check List, Atilla Turgay ADHD Scale were filled by parents before the clinical interview. The Olweus Peer Bullying Survey was then administered by the clinician to determine peer bullying in the group during subsequent parent and child interviews. In addition, the Childhood Autism Rating Scale (CARS) was administered to determine OSB symptom severity for children in the OSB group. Pearson's Chi-square test and / or Fisher's exact test was used to test the distribution of categorical variables in terms of group factor. When the difference between the continuous variables between three groups was examined the parametric test conditions were not met, thus Kruskal-Wallis test was applied. Post-hoc tests were applied if there was a statistically significant difference between the groups. The relationship between OSB symptom severity and victimization rate and education level and victimization rate were investigated by Mann-Whitney U test. Spearman Correlation Analysis was used to examine the levels of CARS, SDKL scale scores, relationships with each other and peer bullying. A value of p
Benzer Tezler
- İzmir ilindeki altıncı sınıf tıp fakültesi öğrencilerinin otizm spektrum bozukluğu hakkında bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi
Evaluation of knowledge, attitudes and behaviors about autism spectrum disorder on sixth grade students of the medical faculties in İzmir, Turkey
ÖYKÜ AKKAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriEge ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEZAN BİLDİK
DOÇ. DR. SEZEN KÖSE
- Doğal öğretim yaklaşımı temelli psikoeğitim programının Otizm Spektrum Bozukluğu tanısı alan okul öncesi dönem çocukların ebeveynlerinde ebeveyn öz yeterlik düzeyine etkisi
The effect of natural teaching approach-based psychoeducation program on parental self-efficacy level in parents of preschool children diagnosed with Autism Spectrum Disorder
TÜRKER ORKUN ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKocaeli ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN NEJAT AKFIRAT
- Otizmli çocuk ve adölesanlarda öğün davranışı ve beslenme durumu ile annelerinin ortoreksiya eğilimlerinin değerlendirilmesi
The evaluation of meal time behaviours and nutritional status in children and adolescents with autism and orthorexia tendency of their mothers
NUR ATEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Beslenme ve DiyetetikGazi ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLÜFER ACAR TEK
- Otizmli çocukların sosyal becerilerinin farklı değişkenler açısından değerlendirilmesi
The variables related to the social skills of children and youth with autism
ŞEYDA DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLBİN SUCUOĞLU
- Ortaokula devam eden öğrencilerin hafızlık eğitiminde yaşanan sorunlar ve çözüm önerilerine yönelik bir araştırma
The a research of problems encountered at qur'an memorization stage of students that continue to secondary school and solution suggestions oriented of these problems
PAKİZE YETİMOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Dinİstanbul Üniversitesiİlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bil. Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZARİFE ŞEYMA ARSLAN