Bir üst kavram olarak dağıtım sözleşmeleri ve bunlara özgül denkleştirme istemi sorunu
Distribution contracts as an umbrella term and pertaining issue of indemnity for goodwill
- Tez No: 519517
- Danışmanlar: PROF. DR. BURAK ÖZEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Hukuk Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 230
Özet
Bayilik, tek satıcılık ve franchise sözleşmeleri hakkında Türk hukukunda kanuni bir düzenleme bulunmadığı için, bu sözleşmeler isimsiz sözleşmelerdir. Ne var ki bu sözleşmelerin taşıdığı kimi ortak unsurlara, ortak sonuçlar bağlanması mümkündür. Bu amaçla; her üç sözleşmenin de dahil olduğu bir üst kavram olarak“dağıtım sözleşmeleri”kavramı ortaya koyulabilir ve TTK m. 122/f. 5 hükmünün yorumu, dağıtım sözleşmeleri kavramı aracılığıyla incelenebilir. Dağıtım sözleşmelerinin zorunlu unsurları, dağıtım sözleşmeleri üst kavramı altında ele alınabilecek sözleşmeleri ortaya koymaktadır. Buna göre; bir sürekli borç ilişkisi kapsamında kendi adına ve hesabına hareket eden dağıtıcının sürümü yapma ve artırma faaliyetinde bulunma yükümlülüğü taşıdığı, taraflar arasında geniş anlamda çerçeve sözleşme bulunduğu ve dağıtıcı tarafın sağlayıcının dağıtım ağına dahil olduğu sözleşme ilişkileri, dağıtım sözleşmeleri üst kavramına dahildir. Denkleştirme istemi hakkı, fedakarlığın denkleştirilmesi esasına dayanmakta olup yenilik doğuran hak niteliğindedir ve bu sebeple TTK m. 122/f. 4'te düzenlenmiş bir yıllık hak düşürücü süreye tabidir. Denkleştirme istemi hakkı, taraflar arasındaki sözleşmenin sona ermesiyle öne sürülebilir ve sözleşme sona ermeden önce bu haktan feragat edilemez. Dağıtım sözleşmelerinde dağıtıcının denkleştirme istemi hakkının olması için aranan hukuki olgular, birinci ve ikinci safha olarak ikiye ayrılabilir. Birinci safha olarak TTK m. 122/f. 5'te aranan hukuki olguların varlığı gerekmektedir. Hükümde yer alan“tek satıcılık ile benzeri sözleşme”ve“sürekli borç ilişkisi”hukuki olguları, dağıtım sözleşmelerinin tamamında yer almaktadır. TTK m. 122/f. 5'in aradığı hukuki olgulardan sonuncusu ise, taraflar arasındaki sözleşmenin tekel hakkı vermesidir. Hükümde, tekel hakkının taraflardan hangisine ait olduğuna ilişkin bir belirleme yapmamıştır. Bu nedenle sağlayıcı veya dağıtıcı tekel hakkına sahip ise, sözleşme tekel hakkı vermektedir. Birinci safha sonrasında denkleştirme hakkının varlığı açısından ikinci safhaya geçilmektedir. İkinci safhada sözleşmenin sona ermesi, dağıtıcının oluşturduğu sadık müşteri çevresi, bu müşteri çevresinin sağlayıcıya bırakılması ve sağlayıcının bu müşteri çevresinden önemli menfaat elde etme ihtimalinin bulunması, dağıtıcının kazanç kaybına uğraması, denkleştirme bedeli ödenmesinin hakkaniyete uygun olması hukuki olguları aranacaktır.
Özet (Çeviri)
Dealership, exclusive dealership and franchise contacts are not regulated under Turkish law, such contracts are regarded as innominate contracts. In fact, it is possible to arrive at common conclusions for some common elements to these contracts. For this purpose,“distribution contracts”could be used as an umbrella term to for these three contracts. Mandatory elements of distribution contracts reveal the contracts included under distribution contracts. In that regard, contractual relationships where a framework agreement between the parties is present and where the distributor who is acting on his behalf and account within the scope of a continuous relationship is obliged to engage in the sale and promotion activities and where the distributor is included in the distribution network falls within the concept of distribution contract as an unbalanced term. The right of indemnity of goodwill is based on the principle of equity for sacrifice and is a formative right and therefore is strictly subject to one-year limitation. Indemnity can be brought forward at the end of the contract and cannot be waived before the end of the contract. Conditions that are essential for the distributor's right to indemnity in distribution contracts can be divided into two phases. In the first phase,“exclusive-dealership-like contract”and“continuous relationship”conditions in the provision are all included in the distribution contracts. Last condition is the exclusivity that is granted by the contract. Therefore, if the provider or the distributor is entitled to an exclusivity under a contact, then such contract grants the right to exclusivity. In the second phase, conditions that shall be met would be the termination of the contract, the passing of clientele to the provider and the opportunity for the provider to enjoy significant benefits from this clientele, the loss of distributor's income and the fairness of the payment of indemnity.
Benzer Tezler
- Le rapport des droits de l'homme au politique: Lefort et Rancière
İnsan haklarının politik-olan bağlantısı: Lefort ve Rancière
EYLEM YOLSAL MURTEZA
Doktora
Fransızca
2022
FelsefeGalatasaray ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİYE KARABÜK KOVANLIKAYA
- Istoken : The digital revolution of fractional Ownership & Real estate tokenization model in Türkiye
Istoken : Türkiye'de parçalı mülkiyetin dijital devrimi ve gayrimenkul tokenizasyon modeli
GÖKSU SABUNCUOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Ekonomiİstanbul Teknik ÜniversitesiGayrimenkul Geliştirme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEREM YAVUZ ARSLANLI
- Türkiye'de üniversite reformları
University reforms in Turkey
HASİBE ÇETİN
Doktora
Türkçe
1997
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Programları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SABRİ BÜYÜKDÜVENCİ
- A Configuration of systematic approaches for drinking water distribution problem in metropolitan areas
Başlık çevirisi yok
SELİM KAHVECİOĞLU
Doktora
İngilizce
1997
Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELİME SEZGİN