Koruma planlarına ilişkin uygulama sorunlarının irdelenmesi: Beykoz Boğaziçi bölgesi
Examining the implementation problems of protection plans: Beykoz Bogazici region
- Tez No: 521348
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BELİNDA TORUS
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Beykoz, Koruma Mevzuatı, Sit Alanları, Boğaziçi Kanunu, Beykoz, Protection Legislation, Protected Areas, Boğaziçi Law
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bahçeşehir Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 198
Özet
Tarih boyunca çok çeşitli kültür ve uygarlıklara ev sahipliği yapan ve önemli bir kavşak noktası oluşturan Anadolu ve Trakya; tarihi, kültürel ve doğal varlıkların yoğun olarak bulunduğu çok özel bir coğrafyadır. Yaşanan hızlı kentleşme, koruma uygulamalarının kentsel gelişim hızının gerisinde kalması, nüfus artışı ve yasal boşluklar ülkemizdeki tarihi, kültürel ve doğal varlıkların korunmasında aksaklıklara sebep olmuş ve bu süreç toplumsal mirasımız olan bu alanların yapılaşmasına bazı durumlarda tahrip edilmesine yol açmıştır. Koruma alanlarındaki uygulama sorunlarının tespiti için çalışma alanı olarak Beykoz İlçesinin Boğaziçi Kanunu kapsamında kalan Beykoz Boğaziçi Alanı seçilmiştir. Boğaziçi Alanı, 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu ile sınırları belirlenmiş; Üsküdar, Beykoz, Sarıyer ve Beşiktaş İlçelerinin kanun eki krokide belirlenen sınırlarında geçerli olan ve kapsadığı alanı tarihi ve doğal sit olarak tanımlayan özel bir koruma kanunudur. Bu alanın genel koruma mevzuatı ve Boğaziçi Kanunu ile korunmasına, mevzuat ve yaptırım olarak hukuki tüm tedbirlerin alınmasına rağmen başarılı bir koruma uygulamasının gerçekleşmediği görülmektedir. Beykoz İlçesi, İstanbul III Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunun ayrı bir kararıyla Sarıyer İlçesiyle birlikte Boğaziçi Alanı dışında kalan bölümlerini kapsayacak şekilde doğal sit alanı ilan edilmiştir. Sit alanlarının planlama, koruma çalışmaları, yönetim ve ekonomi açılarından uygulama sorunları tespit edilmiş ve bu tespitler doğrultusunda anket soruları hazırlanmıştır. Anketler Türkiye genelinden seçilen, ağırlıklı olarak doğal sit alanında veya çakışan alanlarda bulunan ilçe belediyelerine gönderilmiş ve gelen anket sonuçları Beykoz Boğaziçi Bölgesiyle kıyaslanmıştır. Koruma alanlarında yapılan uygulamalardaki planlama sürecine yönelik sorunların tespitine dair yapılan anketin ilk bölümünde; koruma kararlarının çevre düzeni planlarından sonra verilmesi, bir bölgenin sit alanı ilan edilmesiyle imar planlarının yürürlükten kaldırılması, koruma planlarının yoğunluğunun düşük olması ve özel yasalara tabi olmanın süreci geciktirmesi gibi sebeplerden dolayı ankete katılan belediyelerin büyük oranda koruma uygulamalarında istekli olmadıkları ve mevzuata eleştirel bir yaklaşım içinde oldukları gözlenmiştir. Koruma uygulamalarına yönelik sorunların tespitinin yapıldığı sonraki bölümde de; sit alanlarının yerleşim yerlerine göre konumları, büyüklükleri, geçiş dönemi yapılaşma koşulları gibi kararlarda etkin olamayan belediyelerin süreci yönetme konusunda da özel çalışmalarının olmadığı görülmüştür. Mevzuat gelişmelerinden büyük oranda kendi imkanları ile bilgi sahibi oldukları belirtilmiştir. Koruma alanlarındaki tespit ile plan uygulamalarında bakanlık ve kurul / komisyonlarla olan anlaşmazlıkların kendi görüşleri doğrultusunda ilerlemediği belediyelerin büyük oranda görüşü olup uygulama süreçlerinde yönetimsel olarak etkin olamadıklarını belirtilmektedir. Sit ilanının bölgeye ekonomik anlamda etkilerinin değerlendirildiği anketin son bölümünde ise çok büyük oranda sit ilan edilen alanın ekonomik olarak değer kaybına uğradığı düşünülmektedir. Ayrıca ankete katılan belediyeler büyük oranda bu alanlarla ilgili özel bir çalışma yapmadıklarını belirtirken sit ilanının alanın aktif kullanımını olumsuz etkilediği baskın görüş olarak tespit edilmiştir. Koruma uygulamalarında, yönetim ve tarafların sorumlulukları çok yönlü olarak değerlendirilmiştir. Koordineli bir şekilde çalışmak uygulamalardaki verimliliği, başarıyı ve etkinliği arttırmaktadır. Aksi durumda sit alanlarındaki koruma çalışmalarının sonuçlanamayacağı, sonuçlandığı durumlarda ise bu alanların kentsel gelişim karşısında tahrip edilmesi veya kent yaşamından koparak özelliğini yitirmesi durumlarıyla karşılaşacağı gözlenmiştir. Bu çelişkiler, durum tespitleri ve öneriler Sonuç bölümünde başlıklar halinde tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Anatolia and Thracian, which hosted a wide range of cultures and civilizations and constitute an important junction point, is a special geography where historical, cultural and natural assets are found intensively. The experienced rapid urbanization, population increase, legal gaps, and the fact that protection implementations fall behind the urban development speed caused setbacks in the protection of historical, cultural and natural assets in Turkey. And this process gave rise to overbuilding and sometimes destruction of these fields, which are common heritage. Beykoz Boğaziçi Area of Beykoz District, which is in the scope of Boğaziçi Law, was chosen for the determination of implementation problems experienced in protections areas. Boğaziçi Area was determined with the borders of the Boğaziçi Law no 2960. Boğaziçi Law is a special protection law defining the coverage area as historical and natural protected area and it is valid in the borders of Üsküdar, Beykoz, Sarıyer and Beşiktaş Districts, which is determined in the annexed sketch of the law. Despite the fact that this area is protected with the general protection legislation and the Boğaziçi Law and all the legal measures are taken, it is seen that a successful protection implementation has not occurred. Beykoz District was announced as natural protected area as it will include Sarıyer District and the areas staying out of Boğaziçi Area with a separate decision of the Istanbul Cultural and Natural Heritage Conversation Board Numbered III. Planning and protection works of protected areas, and the implementation problems in terms of management and economy were determined, and survey questions were prepared in accordance with these determinations. Surveys are sent to district municipalities, which are located mainly in natural protected areas or overlapping areas that are chosen all over Turkey, and the received survey results were compared with the results of the Boğaziçi Region. In the first section of the survey, which is made for the determination of problems experienced in the planning process of implementations adopted in protection areas; it is observed that participant municipalities of the survey are not willing for and they adopt a critical approach against protection implementations to a large extent due to the reasons such as protection decisions are given after environmental plans, construction plans are revoked with the announcement of a region as a protected area, intensity of protection plans are low, and being subject to special laws delays the process. In the next section where the determination of problems related to protection implementations are made; it is seen that municipalities, which cannot be efficient in decisions such as protected areas' locations, size and transitional period housing conditions compared to the residential areas, do not have special studies for managing the process. They indicated that they have knowledge about legislative developments with their own means to a large extent. Municipalities largely thinks that disputes with ministries and boards / commissions regarding the determination and plan implementations in protection areas do not proceed in accordance with their opinions, they indicate that they are not efficient in implementation processes administratively. In the last section of the survey where the economic impacts of the protected area on the region are evaluated; it is largely thought that an area, which is announced as protected area, decreases in value economically. Moreover, as the municipalities participating in the survey mentioned to a large extent that they do not make any special study regarding these areas, it is determined as the dominant opinion that announcement of protected area affect the active use of the area adversely. In conservation practices, management and the responsibilities of the parties have been assessed as versatile. Coordinated work enhances productivity, success and effectiveness in applications. Otherwise, it is observed that the conservation studies in the protected areas can not be completed and, in cases where they are concluded, these areas will be destroyed in the face of urban development or the city will be detached from its life. These contradictions are examined in headings in the conclusions and suggestions section.
Benzer Tezler
- Organize sanayi bölgelerinin (OSB) teknik ve sosyal donatı alanları açısından irdelenmesi
The analysis of organized industrial estates (OIE) with regard to tecnical and social facilities
FERDİ ŞENOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Şehircilik ve Bölge PlanlamaSelçuk ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ÇAĞLAR MEŞHUR
- Türkiye'de kentsel koruma politikalarının gelişimine yardımcı bir yöntem denemesi örnekleme: İstanbul tarihi yarımada
A method experiment for the improvement in politics of urban protection in Turkey model: İstanbul historical peninsula
İSMET ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2004
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANDE SUHER
- Estimation of uncertainty of individual steps in pesticide residue analysis
Pestisit analiz aşamalarında belirsizliklerin tahminlenmesi
PERİHAN YOLCI ÖMEROĞLU
Doktora
İngilizce
2010
Gıda Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARPAD AMBRUS
PROF. DR. DİLEK BOYACIOĞLU
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU