Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda sözel olmayan uyarana tepki (tact) öğretiminin sözel uyarana tepkinin (intraverbal) ortaya çıkması üzerindeki etkisi
The effect of tact training on emergent intraverbal responses for the children with autism spectrum disorders
- Tez No: 523958
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZLEM DİKEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Otizm Spektrum Bozukluğu, Sözel davranış, Sözel olmayan uyarana tepki (tact), Sözel uyarana tepki (intraverbal), Autism Spectrum Disorders, Verbal Behavior, Reaction to Non-verbal Stimulus, Reaction to Verbal Stimulus
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Zihin Engelliler Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Bu araştırmada Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan çocuklarda sözel olmayan uyarana tepki (tact) öğretiminin sözel uyarana tepkinin (intraverbal) ortaya çıkması üzerindeki etkisi incelenmiştir. Bunun yanında öğretimi gerçekleştirilen hedef davranışın önemi, araştırmaya katılan çocukların yaşına uygunluğu ve bağlama uygun olarak kullanılıp kullanılamayacağı, sözel olmayan uyarana tepki öğretiminin önemi ve uygulanabilirliğine ilişkin aile ve öğretmenlerin görüşleri alınarak araştırmanın sosyal geçerliği belirlenmiştir. Araştırmanın deneklerini OSB olan dört erkek çocuk oluşturmaktadır. Deneklerin yaşı; 4-6 yaş arasında değişiklik göstermektedir. Araştırmada tek denekli deneysel modellerden, denekler arası yoklama denemeli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın etkililik bulguları görsel analiz yoluyla analiz edilmiştir. Aile ve öğretmenlerden toplanan sosyal geçerlik verileri betimsel analiz yoluyla analiz edilmiştir. Araştırmada gözlemciler arası güvenirlik ve uygulama güvenirliği olmak üzere iki tür güvenirlik verisi toplanmış ve analiz edilmiştir. Araştırma bulguları, OSB olan çocuklarda sözel olmayan uyarana tepki öğretiminin sözel uyarana tepkinin ortaya çıkması üzerinde etkisi olduğunu ve öğretim sonlandırıldıktan 1, 2 ve 4 hafta sonra hedef davranışın korunduğunu göstermektedir. Ayrıca deneklerin hedef davranışı farklı araçlara genelledikleri görülmüştür. Aile ve öğretmenler araştırmaya ilişkin olumlu görüşler bildirmişlerdir. Gözlemciler arası güvenirlik ve uygulama güvenirliğine ilişkin yüksek güvenirlik bulguları elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, the focus is both estimating the effectiveness of teaching response to non-verbal stimulus and the effect of teaching response to non-verbal stimulus on emerging response to verbal stimulus for the children with autism spectrum disorder. Furthermore, this study has tried to point out whether the target behavior is significant, the target behavior is suitable to teach the sample group (students)'s ages and the target behavior can be used as appropriate for context or not. In addition to this, social validity has been established by collecting the families' and teachers' opinions on the significancy of teaching reaction to non-verbal stimulus and its practicability. The sample group is consist of 4 male children with Autism Spectrum Disorder. Their ages vary from 4 to 6. In this study, multiple probe design with probe design among experimental subjects has been used as an single subject experimental design. The study's effectiveness results has been analyzed by using visual analysis method. The social validity data collected from the families and the teachers has been analyzed by using descriptive analysis method. Two different types of reliability data-reliability among the observers and reliability of intervention- has been collected and analyzed. The study's effectiveness result not only shows teaching response to non-verbal stimulus to the children with ASD is an effective method but also demonstrate the target behavior has been maintained by the students at the end of 1., 2., and 4. Weeks. As well, the target behavior has been generalized to different tools. To sum up, this study's results show that teaching reaction to non-verbal stimulus has effect on emerging response to verbal stimulus. Parents and teachers stated positive opinions about the study. Furthermore, the meaningful reliability results related to both reliability among observers and intervention reliability have been obtained.
Benzer Tezler
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda tedavi öncesi ve sonrası duygusal uyarılma profilleri ile otistik belirti özelliklerinin değerlendirilmesi
The evaluation of emotional stimulation profiles and autistic symptom features in children with attention deficit and hyperactivity disorder before and after treatment
AYŞE KANBUR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriBursa Uludağ ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Psikiyatrisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞAFAK ERAY
DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN SAĞDİLEK
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda söz - öncesi sosyal iletişim becerilerinin dilin bileşenleri ile ilişkisinin incelenmesi
Examining the relationship between prelinguistic social communication skills and the components of language in children with autism spectrum disorders
MERAL ÇİLEM ÖKCÜN AKÇAMUŞ
Doktora
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA ACARLAR
- Semantik bilgi ve sözel çalışma belleği ilişkisinin gelişimsel yetersizliği olan çocuklarda incelenmesi
Investigation of relationship between semantic knowledge and verbal working memory in children with developmental disability
TÜBA KÜÇÜK DOĞAROĞLU
Doktora
Türkçe
2019
DilbilimAnkara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İNAYET FUNDA ACARLAR
- Otizm Spektrum Bozukluğu olan çocuklarda sesbilgisel işlemleme ile yazma becerileri arasındaki ilişkiler
Relations between phonological processing and writing skills in children with Autism Spectrum Disorder
EMRE TAMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimAnkara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERAL ÇİLEM ÖKCÜN AKÇAMUŞ
- Otizm spekturm bozukluğu olan ve normal gelişim gösteren çocuklarda,pragmatik dil becerilerinin ve dil gelişimlerinin incelenmesi
Examination of pragmatic language skills and language development in children withautism spectrum disorder and normal development
SENA DELİKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DilbilimKapadokya ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RUKİYE YALAP