Geri Dön

Hazihü'l Risalet-i Min Kelimat-ı Oğuzname el-Meşhur bi-Atalar Sözü

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 52598
  2. Yazar: YIDIZ ÇINAR
  3. Danışmanlar: DOÇ.DR. İSA ÖZKAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1996
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 258

Özet

ÖZET Bilim uzmanlığı tezimize konu olarak Berlin Devlet Kütüphanesi'nden temin ettiğimiz“Hazihü'l Risâlet-i Min Kelimât-ı Oğuznâme el-Meşhûr bi-Atalcj Sözü”adlı eseri seçtik. Söz konusu eserin tarih kaydı olmamakla birlikte. Türk Atalar Sözü mecmuaları içinde Eski Türkiye Türkçesiyle yazılan en eski örnek lerden biri olduğunu tahmin etmekteyiz. Eserde kullanılan ifadeler ve dil özel- liideri henüz Oğuznâme geleneğinin bu dönemde canlı olduğunu göstermek tedir. Aynca yazmanın eskiliğine tanıklık eden diğer bir husus Dede Korkut Kitabfndaki birçok deyim ve ata sözünün bu metinde yer almasıdır. Bilindiği üzere Dede Korkut Kitabı XV. yüzyılda yazılı olarak tespit edilmiştir. Bütün bu hususlar dikkate alındığında hazırladığımız Hazihül-Risâlet-i Min Kelimât-ı Oğuznâme el-Meşhur bi-Atalar Sözi" adlı yazmanın daha esin olduğu ortaya çıkmaktadır. Velet Çelebj Izbudak'm 1936 yılında yayınladığı Atalar Sözü adlı eser 1466 tarihli yazmaya dayanmakta ve içinde 698 ata sözü bulunmaktadır. Oysa. burada metnini verdiğimiz mecmuada 2210 ata sözü yer almaktadır. Türk atalar sözü ve Oğuznâme yazmalan için çok önemli olan bu eserin şimdiye kadar yurt dışında tespit edilmiş, iki nüshası bulunmaktadır. Bizim metnini verdiğimiz Berlin nüshası, 1 992 yılında Azerbaycan'da Samed Alizade tarafından Oğuznâme adıyla yayınlanan içinde 1 858 ata sözünün yer aldığı Petersburg nüshasına göre daha tamdır. Eserden ilk kez Von Diez bahsetmiş ve 400 ata sözünü yayınlamıştır.iv Biz bu çalışmamızı yaparken yukarda bahsedilen eserlerdeki ata sözleri ile Divanü Lügaüt Türk. Aydın Oy*un Tarih Boyunca Türk Atasözleri ve Ömer Asım Aksoyün Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü adlı eserlerdeki aynı ve birbirine yakın örneklerini tespit ederek dipnotta verdik. Böylece aynı sayfa altında ata sözlerinin benzerlikleri ve farklılıklan gösterilerek okuyucuya mukayese yapma imkânı da sağlanmıştır. Söz konusu yazma Anadolu'daki yazı dilinin kuruluşu döneminde yazıya geçirilmiştir. Oğuz Tûrkçesinin dil özelliklerini taşımaktadır. Dolayısıyla bu eser Eski Türkiye Tûrkçesi araştırmalan bakımından da incelemeye değerdir. Bu özellikleri ile metin kültürümüze ışık tutmaktadır.

Özet (Çeviri)

SUMMARY The topic of this thesis is based on“Hazirü'l Risalet-i Min Kelimât-ı Oğuzname el Meşhur bî Atalar Sözü”which was obtained from Berlin Königlische Bibliothek (Staatsbibliothek Zu Berlin Preussischer Kulturbesitz.) Although no definite record was found for the above mentioned work., according to our opinion, it is one of the oldest examples of Turkish proverbes which has been written in old Turkish. The expressions and language proporties^ which have been used in the abovementioned work show the tradition of Ogouznameh in this period. On the other hand, another point which testifies the oldness of this work is the inclusion of several idioms and proverbs from the book of Dede Korkut. As it is known, it is already established that the book of Dede Korkut has been written in 15th century. When all these points are taken into consideration, it is clear that“Hazihü'l Risâlet-i Min Kelimât-ı Oğuznâme el-Meşhûr bi-Atalar Sözü”is oldest one refering to their date of writing in MS of proverbs. The manuscript titled Atalar Sözü which was published by Velet Çelebi İzbudak in 1936 is based on the text dated 1466 and contains 698 proverbs. Whereas, the text which is presented here from the above mentioned work contains 2210 proverbs.vl There are two copy of this important Ogouznamed and Turkish proverbs. One of them is Berlin MS studied in this thesis anather one is Petersburg MS hat it edited by Samed Alizaghdeh at Azerbaijan in 1992. The Berlin's copy which we presented its text here is more complete than Ogouznameh which is published in 1992 by samed at Azerbaijan and based on Pittersburg copy containing 1 858 proverbs. The above work was mentioned by Von Diez for the first time who published 400 proverbs. During our study on MS of Berlin the proberbs compared with the proverbs included in above mentioned studies, and also Lövanü Lugati't Türk of Mahmud Qashgari. Turkish Proverbs Through the History of Aydın Oy, Proverbs and Idioms Dictionary of Ö.A. Aksoy as foot notes. In this way, by showing similarities and diff erencies of proverbs on the same page we gave the reader an opportunity to make comparisons. The text under study is written during the period of establishment of written language in Anatolia and contains language properties of Ogouz Turkish therefor this work is word examining for researching old Turkish of Turkey Based on above properties this text lighters our culture.

Benzer Tezler

  1. Halid Halife romanlarında savaş ve kaos

    War and chaos in the novels of Khaled Khalifa

    MERVE AVLAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞÜKRÜ ŞİRİN

  2. Eqîdenameyeke menzûm: Hedıyyet'ul-îxwan fî eqîdetî'l-îman a şêx qutbeddînê korıkî

    Manzûm bir akidename: Şeyh Kutbeddin-î korikî'nin hediyyetu'l-îxwan fî'eqîdetî'l-îman'i

    NUMAN YURT

    Yüksek Lisans

    Kürtçe

    Kürtçe

    2019

    DinMardin Artuklu Üniversitesi

    Kürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HAYRULLAH ACAR

  3. Hz. Peygamber Devrindeki kurumların tüzel kişilik açısından incelenmesi

    The Examination of the according to juristic personality, in the period of our prophet Hz. Muhammed

    AHMET İKBAL AYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    DinSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ABDULLAH ÖZCAN

  4. Aristo'ya atfedilen anonim baytarname

    Anonymous baitarname attributed to Aristotle

    NESİM ASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DilbilimMarmara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MESUT ŞEN