Geri Dön

Seyyid Nizamoğlu Divanı

Başlık çevirisi mevcut değil.

PDF İndir

  1. Tez No: 52645
  2. Yazar: CANAN ÖZDEMİR
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ALİ YAKICI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1996
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Halk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 342

Özet

Seyyid Nizamoğlu ( ? - 1601) onaltıncı yüzyıla damgasını vurmuş şair mutasavvıflardandır. Nizamoğlu canlı ve samimi üslubuyla Türk Tasavvuf Edebiyatı'nın muhterem isimlerinden biri olmuştur. Yunus'un 13. yüzyıldaki birleştirici görevini S. Nizamoğlu 16. yüzyılda devralmıştır. İstanbul'da doğmuştur. Doğum tarihi bilinmemektedir. Babası Bağdat'tan İstanbul'a gelen Şeyh Seyyid Nizamüddin'dir. Araştırmamız, Seyyid Nizamoğlu Divanı üzerine olmuştur. Nizamoğlu'nun Divanı'nın edisyon kritiğini ilmi bir metotla yapmaya çalıştık. Şairin Divanı üzerinde çeşitli çalışmalar yapılmıştır, fakat Divan'ın çeşitli nüshalarından yola çıkarak incelemeli bir çalışma bugüne kadar yapılmamıştır. Çalışmamızla bu eksikliği gidermeye çalıştık. Çalışmamız iki bölümden oluşmaktadır: I. bölümde şairin hayatı ve edebi kişiliği üzerinde duruldu, II. bölümde ise Divan'ın tenkitli metni verildi. Bu çalışmada Divan'ın üç nüshası esas alındı. Bu nüshalar Milli Kütüphanedeki müretteb iki yazma ile İstanbul Üniversitesi Kütüphanesinden temin ettiğimiz yazmadır. Çalışmamız tertipli, hacimli ve en eski nüshalar üzerinde yapıldı. Seyyid Nizamoğlu'nun yaşadığı 16. asır Türkler için zirve asır olmuştur. Osmanlı'nın fermanının krallar tarafından öpülüp baş üstüne konulduğu asırdır. Osmanlı bu asırda ulaşabileceği son hudutlara gelmiştir. Osmanlı kültürü ise olgunluğunun zirvesindedir. Dünya ticaret yollan değişmeye, iktisadi güçler yeni dengeler aramaya başlamıştır. Bu gelişmeler Osmanlı'nın önüne yeni mes'eleler getirmiştir. 16. asır Osmanlı için olgunluk çağı olduğu gibi durgunluğa geçiş çağı da olmuştur. 16. yy'daki asra damgasını vuran padişahlar ise şunlardır: II. Bayezid alim ve aynı zamanda şair; Yavuz Sultan Selim, istişareyi temel ilke edinmiş, titiz ve disiplinli, Kanuni Sultan Süleyman ciddi, vakur, azim ve irade sahibi; II. Selim, mükemmel tahsil görmüş bir hükümdar; III. Murad 29 yaşında, neşeli, halim, merhametli ve adil ve Sultan III. Mehmet, Peygamber Efendimiz zikredilince ayağa fırlayan mübarek zat..XVI. asır Türk edebiyatının klasik devri olmuştur. Bu yüzyılda asra damgasını vuran şairler yetişmiştir. Bunlar Baki, Fuzuli, Lami, Hayali, Nev'i, Rahi, Pir Sultan, Köroğlu, Nizamoğlu'nu sayabiliriz.Nizamoğlu, çıkışın zirvesi ve inişin başlangıcı olan bir asırda yaşamıştır. Devrinin tanınmış mutasavvıflarından olmuştur. Osmanlı hükümdarlarından III. Murat Han devrinde (1574-1595) ismini duyurmuştur. Aruz ve hece ile yazdığı şiirlerinde, Seyyid Nizamoğlu; Seyyid Seyfi, Nizamoğlu, Seyyid Seyfullah, Seyfullah, Seyfı, Nizamoğlu Seyfullah mahlaslarını kullanmıştır. Hayatı boyunca ilimle uğraşmış bir alimdir. Silivrikapısı'na doğru giden yol üzerindeki tekkesinde uzun süre irşad ile meşgul olmuştur. Seyyid Nizamoğlu, Caferiyye mezhebindendir. Ayrıca Halvetiyye tarikatına müntesiptir. Bağlı bulunduğu mezhepten dolayı şiirlerinde ehl-i beyit sevgisine çok fazla yer vermektedir. Seyyid Nizamoğlu tarikat silsilesini Hz. Ali'yle başlatır ve şiirlerinde Hz.Ali'den kendi piri Şeyh Sanander'e kadar tarikat silsilesinin halkalarını zikreder. Ayrıca Nizamoğlu kendisinin Peygamberimizin soyundan geldiğini söylemektedir. Divanı'nın çoğu yerinde bu konuya dem vurmuştur. Seyyid Nizamoğlu Divanı'nın hem hece veznini ve hem de aruz veznini kullanmıştır; fakat aruz veznine daha çok müracaat etmiştir. Sade bir dille, söz oyunlarına baş vurmadan samimi düşüncelerini kelime teşbihinde anlatmıştır. Şiirlerinin konusunu genellikle ehl-i beyit sevgisi, imani hakikatlar, tarikat gibi dini konulardan seçmiştir. Divanındaki şiirlerini genellikle“gazel”nazım şekliyle yazmıştır. Münacat, na't, ilahi gibi şiirlere yer vermiştir. Tam ve zengin kafiye yanında hece vezniyle yazdığı şiirlerinde yarım kafiye kullanmıştır. Seyyid Nizamoğlu'nun Divanı dışında belli başlı şu eserleri de mevcuttur: 1. Tacname 2. Miftah-ı Vahdet-i Vücud 3. Camiü'l-Avarif 4. Şeref-i Siyadet 5. Ma'denü'l-Maarif 6. Esrarü'l Arifin Bu çalışmamızla zirve bir asrın alim zatlarından sadece birinin, Seyyid Nizamoğlu'nun, edebi ve manevi şahsiyetine ayna tuttuk.

Özet (Çeviri)

Seyyid Nizamoğlu, (? - 1601 M.) in a noted mystic poet in 16th century. He used attractive and sincere style of writing. He played the role of Yunus in 16th century. He was born in İstanbul. However we don't have an exact record about his date of birth. His Father, Sheilch Seyyid Nizamüddin, came to Istanbul from Bağdat. Our subject is about the Divan of S.N. We tried to critisize the edition of Divan of S.N. There were done some studies upon the Divan. However, it hasn't been done a wide study about various issues of his Divan. The study has two parts. First part includes the Poet's personal and literature life. Second part has the critisized context of the Divan. In this study, we dealt with 3 issues of the Divan. These issues are fron National Library and Istanbul University Library. We studied on the latest and widest issues. 16 th century was the summit period of the Turks. Ottoman Empire had the forthest frontiers during this century. Culture was also striking. On the other hand, this century was the beginnig of decline for the ottomans. (Padişah isimleri) had given their names to 16th century..II. Bayezid was aremarkable poet; Yavuz S.S was sensitive and disciplined; Kanuni S.S. was known as a dignified, determined and resolute Sultan; II. Selim had a perfect education; III. Murat was gentle, tender-hearted and fair. 16 th century was the classic period of the Turkish Literature.. We had powerful poets like Baki, Fuzuli, Lami, Hayali, Nev'i, Ruhi Pir Sultan, Köroğlu and Nizamoğlu. Nizamoğlu lived in this period that was the peak of its time and the beginning of the decline. He became a noted mystic of his time. He used some literature names like S.Nizamoğlu, S.Seyfi, Nizamoğlu, S. Seyfullah, Seyfullah, Seyfi. He studied science throughout his life. He dealt with teaching at his monestry (tekke) on the way to Silivrikapi.Since he was from Caferiyye, the lave of the Prophet's family (ehl-i beyt) was widely used in his poens. He put Sheikh Sarander and Hz. Ali into his poems. And he claims that he was from the Prophet's Family. S.N. used bath syllabic meter and prosedic meter. He wrote his poems in simple way without astentation. His poems were especially about the love of the Prophet's Family, truths and mysticism. He wrote his poems in the style of gazal. He wrote also münacat, naat and ilahi. We tried to introduce one of the distinguished men of 16th century, S.N. especially his literature and spritual life.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    869626

    Seyyid Nizamoğlu'nun tasavvufî eğitim anlayışı

    Seyyid Nizamoğlu's sufistic education understanding

    PINAR ŞENLİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinÜsküdar Üniversitesi

    Tasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. REŞAT ÖNGÖREN

  2. Tez No

    718895

    Seyyid Nizamoğlu'nun hayatı, eserleri ve tasavvufî görüşleri

    Seyyid Nizamoglu's life, works and surfaces

    GÜLİZAR ÇAKIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KADİR ÖZKÖSE

  3. Tez No

    327516

    Ziya Bey Kütüphanesindeki 6740 no'lu Cönk üzerine bir inceleme

    An analysis on 6740 Numbered Cönk of Ziya Bey Library

    SERKAN DÜĞENCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Halk Bilimi (Folklor)Cumhuriyet Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞEREF BOYRAZ

  4. Tez No

    429771

    Seyyid Nizamoğlu'nun, hayatı, edebi şahsiyeti ve eserlerinden; Mi'râcü'l-mü'min, Câmi'u'l-Ma'ârif, Şeref-i Siyâdet, Ma'denü'l Ma'arif, Esrârü'l-'Ârifin'in transkripsiyonlu metinlerinin hazırlanması

    Seyyid Nizamoglu's life, literary identity and preparation of the transcribed texts of his literal works: Mi'racu'l- mu'min, Camiu'l Ma'arif, Sheref-i Siyadet, Ma'denu'l Ma'arif, Esraru'l Arifin

    MEHMET AZİZ ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Türk Dili ve EdebiyatıBatman Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET EMİN ERTAN

  5. Tez No

    375910

    Seyyid Nizamoğlu Mersiyelerini içeren bir şiir mecmuası: Mecmû'a-i Kasâid

    A poem majmua which consists of elegies for Seyyid Nizamoğlu: Mecmû'a-i Kasâid

    YASEMİN KARAKUŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MURAT ALİ KARAVELİOĞLU

Geri Dön