4-6 yaş sosyal davranış ölçeğinin geliştirilmesi ve çocukların sosyal davranışları ile ebeveyn tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Development of social behavior scale of 4-6 age and the analysis of the relationship between social behaviors of children and parental attitudes
- Tez No: 528027
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞE DİLEK ÖĞRETİR ÖZÇELİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Okul öncesi dönem, Sosyal davranış, Ölçek geliştirme, Ebeveyn tutumu, Aile algısı, Aile içi örüntü
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 166
Özet
Bu araştırma, Ankara ili sınırları içerisindeki farklı sosyoekonomik bölgelerde yaşayan (i) 4-6 yaş grubundaki çocukların sosyal davranışlarını belirlemek amacıyla kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracının geliştirilmesini, (ii) çocukların sosyal davranışları üzerinde demografik değişkenlerin etkisinin incelenmesini ve (iii) çocukların sosyal davranışları ile ebeveyn tutumları, aile algısı ve aile içi örüntüler arasındaki ilişkinin incelenmesini amaçlamıştır. Araştırmanın yöntem aşamasında keşfedici sıralı karma model benimsenmiştir. Araştırmada üç farklı çalışma grubu mevcuttur. Araştırmanın nitel verilerin elde edilerek ölçeğin geliştirilme sürecine yönelik çalışmaların gerçekleştirildiği Çalışma Grubu-I, alt ve üst sosyoekonomik düzeylerde, 4-6 yaş aralığında yer alan 60 çocuktan oluşmaktadır. Nicel verilerin elde edildiği Çalışma Grubu-II,“4-6 Yaş Sosyal Davranış Ölçeği”nin geçerlik ve güvenirlik analizlerinin yapıldığı 4-6 yaş aralığındaki 541 çocuktan oluşmaktadır. Çalışma Grubu-III ise çocukların sosyal davranışları ile ebeveyn tutumları, aile algısı ve aile içi örüntüler arasındaki ilişkinin incelenmesini amaçlandığı 4-6 yaş aralığındaki 136 çocuk ve 136 anne-baba grubundan oluşmaktadır. Elde edilen veriler ile gerçekleştirilen ölçeğin geçerlik ve güvenirlik analizleri,“4-6 Yaş Sosyal Davranış Ölçeği”olarak adlandırılan ölçeğin geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğunu göstermiştir. Çocukların sosyal davranışlarının; çocukların yaşına, cinsiyetine, kişilik özelliğine, kardeş sayısına, doğum sırasına, anne-baba öğrenim durumuna, annenin çalışma durumuna ve ailenin gelir düzeyi değişkenlerine göre farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Çocukların okul öncesi eğitime devam süresi, anne-baba yaşı değişkenlerinin ise sosyal davranışları üzerinde anlamlı farklılık oluşturmadığı tespit edilmiştir. Ek olarak bu değişkenlerden; çocuğun yaşı ve cinsiyeti, annenin çalışma durumu, ailenin gelir düzeyi, çocuğun doğum sırası değişkenlerinin, çocukların sosyal davranışları üzerinde yordayıcılığa sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çocukların aile algılarında sosyal davranışlarına göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür. Çocukların sosyal davranışları ile ebeveyn tutumları arasındaki ilişki incelendiğinde, anne tutumlarının çocukların işbirliği, saldırganlık, liderlik, çekingenlik ve uyum davranışları ile ilişkili olduğu; baba tutumlarının iş birliği, saldırganlık, çekingenlik ve uyum davranışları ile ilişki olduğu belirlenmiştir. Çocukların sosyal davranışları üzerinde, annenin izin verici, otoriter ve demokratik tutumu ile babanın demokratik tutumunun yordayıcılığa sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca çocukların işbirliği, saldırganlık, uyum ve destek davranışları ile aile içi örüntüler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This research aims (i) to develop a valid and reliable scale that could be used to determine social behaviors of children in the 4-6 age group, (ii) examining the effect of demographic variables on children's social behaviors and (iii)the relationship between children's social behaviors and parental attitudes, family perception and family patterns. In the method phase of the study, an exploratory sequential mixed model was adopted. There are three different study groups in the research. Study Group-I, in which studies are carried out to improve the scale by obtaining qualitative data, consists of 60 children in the age range of 4-6 at lower and upper socioeconomic levels. Study Group II, in which quantitative data were obtained, consisted of 541 children aged 4-6, whose validity and reliability analyzes of“Social Behavior Scale for Age 4-6 ”were conducted. Finally, Study Group-III consists of 136 children in the 4-6 age range and 136 parents who aim to examine the relationship between children's social behaviors and parental attitudes, family perception and family patterns. Validity and reliability analyzes of the scale with the data obtained show that the scale called“Social Behavior Scale for Age 4-6 ”is a valid and reliable scale. Social behaviors of children differ according to variables as age, gender, personality, siblings, birth order, parents' education level, mother's working status and family income level. It has been determined that the duration of pre-school education of the children and the age of parents variables do not make a significant difference on the social behavior patterns. Additionally, it had been found that the predictabilitiy on the children social behaviors from these variables; the age and gender of the child, the working status of the mother, the income level of the family, the birth order of the child. There was a statistically significant difference in the family perceptions of children according to the children's social behaviors. When the relationship between children's social behaviors and parental attitudes is examined, it is found that the children's cooperation, aggression, leadership, adaptation and shyness behavioral patterns were influenced by mothers' attitudes; and fathers' attitudes had an impact on the cooperation, aggression, shyness and adaptation behavioral patterns. In addition, a statistically significant difference was found between children's social behaviors and family patterns. Key Words : Preschool period, Social behavior, Scale development, Parental attitude, Family perception, Family pattern.
Benzer Tezler
- Reaktif ve proaktif anne duyarlılığı ile olumlu sosyal davranışlar arasındaki ilişkileri açıklayan faktörlerin incelenmesi
The investigation of the factors that explain the relationship between reactive and proactive maternal sensitivity and prosocial behaviors
GÜLPEMBE YÜCEOL AKŞİT
- The effects of gender, type of problem, previous referral experiences and gender role attitudes on the evaluations of teachers in relation to the students' psychological problems
Öğretmenlerin öğrencilerinde gördükleri psikolojik yakınmaları değerlendirmelerini etkileyen faktörler; cinsiyet, yakınmanın türü, önceki yönlendirme deneyimi ve toplumsal cinsiyet rolleri tutumunun etkileri
SEVİ GİZEM ZEYBEK
- Sağlık psikolojisinde tedavi motivasyonu açısından diyet davranışları: Diyet Özyeterlik İnançları Ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik özellikleri
Di̇etary behavi̇ors i̇n terms of treatment moti̇vati̇on i̇n the fi̇eld of health psychology: The development of Di̇etary Self-Effi̇cacy Beli̇ef Scale and i̇ts psychometri̇c properti̇es
DUYGU YÜKSEL
- Online mağazaların web sitelerine yönelik kalite faktörlerinin algılanan eğlenebilirlik ve online satın alma niyeti ile ilişkisi ve bir araştırma
The relationship between online stores' website quality factors and perceived playfulness and online purchase intention and a research
HATİCE MELİS AKA
- Postpartum dönemdeki kadınların aile planlaması tutum ölçeğinin geliştirilmesi
Developing postpartum family planning attitude scale
ZEYNEP SEDEF VAROL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Halk SağlığıEge ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELTEM ÇİÇEKLİOĞLU
PROF. DR. ŞAFAK TANER
