Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde metin odaklı dilbilgisi öğretimi
Teaching grammar based on texts in teaching Turkish as a foreign language
- Tez No: 532298
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞÜKRAN DİLİDÜZGÜN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yabancılara Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 366
Özet
Dil, insanlar arası iletişimi sağlayan ve ortak bir dizgeden oluşan bir koddur. Ancak bu kodun çözümlenmesi, sadece dilin kurallarını bilmeyi gerektiren basit bir süreç değildir. Çünkü her bir dil yapısı kullanıldığı bağlam içinde iletişimsel bir işlev taşımaktadır. Dilbilgisel yapıların bağlam içinde anlam kazanmasıyla da metinler oluşmaktadır. Bundan dolayı, dil öğretiminde, dilbilgisel yapılar bağlamdan bağımsız bir şekilde ele alınmamalı ve kullanıldıkları metin içinde kazandıkları iletişim işlevleriyle öğrenciye sunulmalıdır. Aynı zamanda, hedef yapıların öğrenciler tarafından içselleştirilmesi ve iletişimsel bir şekilde kullanılması için ortamlar yaratılmalıdır. Bu çalışmanın temel amacı da hedef yapıları metin yoluyla bağlam içinde biçim, anlam ve kullanımıyla bütüncül olarak öğrencilere sezdirmek; çeşitli dilbilgisi etkinlikleriyle bu yapıların pekiştirilmesini ve hatırda kalmasını sağlamaktır. Bu amaç doğrultusunda öncelikle yabancı dil öğretiminde kullanılan dilbilgisi öğretim yaklaşımları etraflıca incelenmiş ve çağdaş dilbilim öğretilerinin dil öğretimi alanına nasıl yansıdığı araştırılmıştır. Bu araştırmaların ardından, Türkçenin yabancı dil olarak öğretilmesinde kullanılan Yeni Hitit Yabancılar İçin Türkçe (B1 ve B2/C1), İstanbul Yabancılar İçin Türkçe (B1 ve B2), Yeni Hitit Yabancılar İçin Türkçe B1 Öğretmen Kitabı içerdikleri dilbilgisi öğretim yaklaşımları bağlamında incelenmiş ve metin odaklı dilbilgisi öğretimi bakımından değerlendirilmiştir. Adı geçen kitaplarda sadece tümdengelimli yaklaşımın kullanıldığı ve metin odaklı dilbilgisi öğretiminin yapılmadığı saptanmıştır. Daha sonra metin odaklı dilbilgisi öğretiminin nasıl yapılabileceğini örneklendirmek üzere B1 düzeyine uygun iki farklı özgün metin üzerinden ders planları sunulmuştur. Bu ders planlarında, metin odaklı görevlere yer verilmiş ve yapılara odaklanılırken iletişimsel edinç boyutu göz önünde bulundurulmuştur. Dil analizi aşamasında, keşfederek öğrenme yaklaşımı benimsenmiş ve öğrenciler bilinçlendirme etkinlikleri yoluyla doğru cevabı bulmaya yönlendirilmiştir. Öğrencilerin, hedef dilbilgisi yapılarının kullanıldıkları bağlamda hangi iletişimsel işlevi taşıdığı ve nasıl biçimlendirildiği üzerine keşiflerinin ardından, yaratıcı dilbilgisi çalışmaları sunulmuştur. Bu çalışmalarda, yabancı dil öğretiminde kullanılan“İletişimsel Yaklaşım”ve“Göreve Dayalı Öğrenme Modeli”nin ilkeleri dayanak alınmıştır. Metin odaklı dilbilgisi öğretimi için tasarlanan etkinlikler İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulu B1 Hazırlık Sınıfı'nda 16 öğrenciye uygulanmış ve uygulamanın ardından 7'şer kişiden oluşan 2 farklı grup, toplam 14 öğrenciyle bir odak grup görüşmesi yapılmıştır. Son olarak, alınan geribildirimler değerlendirilerek Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Bölümü için birtakım öneriler geliştirilmiştir. Odak grup görüşmesinin sonuçları değerlendirildiğinde; dilbilgisi öğretiminin öğrenciler tarafından gerekli bulunduğu ve metin odaklı dilbilgisi öğretiminin başarıya ulaştığı görülmüştür, çünkü bu öğretim şekli öğrenciler tarafından anlamlı, faydalı, eğlenceli ve hatırlanabilir bulunmuştur. Öğrenciler hedef dilbilgisi yapılarınının biçim, anlam ve işlevini metinler içinde sorguladıktan sonra bu yapıları bağlama uygun şekilde uygulayarak dili iletişimsel bir şekilde kullanabilmişlerdir. Metin kullanımı hususunda ise konu ve dil seviyesi bakımından çeşitlilik sağlanması gerektiği; derslerde kullanılan metinlerin hem ders kitabındaki metinlerden hem özgün metinlerden oluşması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Language is a code which enhances the communication between people and consists of a common system. However, working out this code is not a simple process necessitating just the knowledge of the language rules. Because each language form carries a communicative function in the context it is used. And the texts are formed by the grammar structures conveying their meaning in context. Therefore, in teaching language, grammar structures must not be dealt with independent of their context and be presented to students together with the communicative functions they carry in context. Moreover, the setting must be created for the internalisation and the communicative use of the target structures by the students. The main of this study is to let the students discover the target structures in context together with the form, meaning and use as a whole through the use of texts; to enhance the reinforcement and remembrance of these structures by the use of various grammar activities. With this purpose in mind, first of all, the grammar teaching approaches used in foreign language teaching were examined thoroughly and the way how contemporary linguistics doctrines reflected in the field was investigated. Following these investigations, the books, Yeni Hitit Yabancılar İçin Türkçe (B1 ve B2/C1), İstanbul Yabancılar İçin Türkçe (B1 ve B2), Yeni Hitit Yabancılar İçin Türkçe B1 Teacher's Book used in teaching Turkish as a foreign language were analysed in terms of the grammar teaching approaches they involved and evaluated with regard to teaching grammar based on texts. It was found that in the books mentioned just deductive grammar teaching was used and text based grammar teaching did not exist. Afterwards, lesson plans were prepared via two different authentic texts suitable for B1 level to exemplify how to teach grammar based on texts. In these lesson plans, text-based tasks were proposed and communicative competence dimension was taken into consideration while focusing on forms. During the language analysis, guided discovery approach was adopted and the students were guided to find the right answer by the use of consciousness-raising activities. Following the discovery of the students on which communicative purpose the target grammar structures carry in the context they are used and how these structures are formed, creative grammar studies were presented. In these studies, the principles of“Communicative Approach”and“Task-Based Learning Model”used in teaching foreign language were taken into account. The activities designed for teaching grammar based on texts were implemented in Istanbul University Foreign Languages School B1 Preparatory Class to 16 students and after the implementation, a focus group discussion was held with two different groups of 7, in total 14 the students. Finally, some suggestions were developed for the Teaching Turkish As A Foreign Language Department by the evaluation of the feedback received from the students. The results of the focus group discussion considered thoroughly; it was found that grammar teaching was considered necessary by the students and teaching grammar based on texts achieved success, since this approach was found meaningful, useful, fun and memorable by the students. After examining the form, meaning and usage of the target grammar structures in texts, the students were able to use the language communicatively by applying these structures appropriately in the context. Regarding the usage of texts, it was concluded that text diversity must be ensured in terms of topic and language level; the texts used in the lessons must be composed of both authentic texts and texts written for the coursebooks.
Benzer Tezler
- Anadolu liseleri Almanca hazırlık sınıflarında dil öğretim çalışmalarına öğrenci odaklı bir yaklaşım
A Student-centered approach to the language teaching studyings in German preperation classes in Anatolian high schools
ÜLKENUR KAYNAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
Eğitim ve Öğretimİstanbul ÜniversitesiYabancı Dil Olarak Türkçe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLÜFER TAPAN
- Yabancı dil olarak Almanca ders kitaplarının adaptasyonu. Konseptin bakış açıları ve uyarlama sürecindeki problemler. (Türkiye'deki Alman dili eğitimi hazırlık sınıflarına yönelik bir uygulama)
Regionalisierung von Daf-lehrwerken. Perspektiven des konzepts und probleme bei seiner umsetzung. (Unterschung am beispiel der vorbereitungsklassen zur Deutschlehrerausbildung in der Turkei)
HANDAN KÖKSAL
Doktora
Türkçe
2000
Alman Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiEğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Eko. Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLÜFER TAPAN
- Bestami Yazgan'ın şiirlerinin yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılması
The use of Bestami Yazgan's poems in teaching Turkish as a foreign language
TALAT ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıMersin ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAMIK KEMAL ŞAHBAZ
- Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde dil bilgisini destekleyici metin odaklı malzeme geliştirme (A1 düzeyi): Okuma beceresi örneği
Developing text-oriented materials related to grammar in teaching turkish as a foreign language (A1 level): Reading skill example
SABRİYE ÖZDENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimHacettepe ÜniversitesiTürkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM EKTİ
- Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi'nde klasik edebî metinlerin kullanımı ve Samipaşazade Sezai'nin 'Kediler' adlı hikâyesinin B1 seviyesine göre sadeleştirilmesi
Using classical literary works at teaching Turkish as a foreign language and simplification literary work of the Samipaşazade Sezai's story named 'Kediler' for B1 level
SİBEL ÜNLÜTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LEVENT ALİ ÇANAKLI