Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi'nde klasik edebî metinlerin kullanımı ve Samipaşazade Sezai'nin 'Kediler' adlı hikâyesinin B1 seviyesine göre sadeleştirilmesi
Using classical literary works at teaching Turkish as a foreign language and simplification literary work of the Samipaşazade Sezai's story named 'Kediler' for B1 level
- Tez No: 845647
- Danışmanlar: DOÇ. DR. LEVENT ALİ ÇANAKLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Türk Dili ve Edebiyatı, Education and Training, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
Yabancı dil öğretimi alanında yapılan faaliyetler bir ülkenin dilini ve kültürünü yabancılara öğretmenin yanı sıra, aynı zamanda dil öğrenme sürecinin temel becerilerini öğrencilere kazandırmayı amaçlamaktadır. Bu beceriler; dinleme, konuşma, okuma ve yazma olarak sıralanmaktadır. Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metninde (D-AOBM) iletişim odaklı dil becerileri, alımlama ve üretim olmak üzere iki başlık altında incelenir. Alımlama etkinlikleri sözlü kavrama, işitsel-görsel kavrama ve okuduğunu kavrama olarak alt başlıklara ayrılır. Üretme etkinlikleri ise sözlü üretim ve yazılı üretim olarak iki başlık şeklinde incelenir. Sözel, görsel ya da yazılı olarak sunulan girdilerin algılanması ve işlenmesi süreçlerinin her biri alımlama etkinliği olarak değerlendirilir. Yabancı dil öğrenme sürecinde okuma becerisi, diğer dil becerileri kadar önemli bir yere sahiptir. Çünkü okuma, öğrencilere yazılı materyaller aracılığıyla kelime dağarcığı, dil bilgisi yapıları, kültürel birikim ve toplumun yaşayış şekli gibi çeşitli durumlar hakkında bilgi edinme fırsatı sunar. Yabancı dil öğretiminin hedeflerinden biri olan kültürel aktarımın da gerçekleştirilmesine yardımcı olur. Özgün metinler ve kurma metinler, yabancı dil öğretiminde sıklıkla tercih edilir. Kurma metinler, bir kelimenin veya dil bilgisi kalıbının öğretimi için özel olarak hazırlanır. Haber metni veya bir yemek tarifi gibi farklı şekillerde hazırlanan bu metinler dilin incelikli yapısını göstermekten uzaktır. Bu metinler genellikle ders kitaplarında kullanılır. Özgün metinler ise öğrenilen dilin doğal ortamında incelenmesini sağlar. Dilin zenginliği kullanılır ve özgün bir üslupla yazılır. Özgün metinler içerisinde yer alan edebî eserler, yabancı dil öğretiminde kullanılarak öğrencilerin dil becerileri geliştirilmesini ve kültürel bir anlayış kazanmalarını sağlar. Yabancılara Türkçe Öğretimi (YTÖ) alanında seviyelere uygun okuma materyallerinin eksikliği, öğrencilerin yeterli okuma pratiği yapmalarını ve bu becerilerini geliştirmelerini engellemektedir. Ders kitapları için hazırlanan kısa metinler, öğrencilerin sadece iletişim kurmak için kullanabilecekleri dil becerilerini sunar. Fakat okuma becerisi, sadece bununla sınırlı değildir. Öğrencilerin, Türk edebiyatından seçilmiş uygun materyalleri okuyarak, Türk dilinin farklı yapılarını ve kültürel unsurlarını keşfetmeleri, dil öğrenme sürecinde kritik bir rol oynar. YTÖ alanında hedef kitlenin dil seviyesine uygun, okuma becerisine odaklanarak hazırlanan metinler materyal zenginliği sunar. Özellikle edebî metinlerin sadeleştirilmesi ve dil bilgisi yapılarının hedef seviyede anlaşılabilir hâle getirilmesi yabancı öğrencilerin okuma becerilerini geliştirmelerine, dili doğru bir şekilde öğrenmelerine yardımcı olur çünkü edebî metinler, dilin doğru kullanıldığı kaynakların başında gelir. Bu materyaller, Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen öğrencilerin okuma alışkanlığı geliştirmesine de katkıda bulunur. Hedef dilin kültürünü tanımak, dilin inceliklerini öğrenmek ve toplum hayatı hakkında fikir sahibi olmak için de etkili araçlardır. Tezimizde bu doğrultuda, Tanzimat Dönemi sanatçılarından Samipaşazade Sezai tarafından kaleme alınmış olan“Kediler”isimli hikâyenin sadeleştirme çalışmasını yaptık. Orijinal kaynaktan alınan metin önce günümüz Türkçesine sadeleştirdik. Ardından YTÖ alanında kullanıma uygun bir metin elde etmek için çeşitli yöntemlerle B1 seviyesinde sadeleştirdik. Hikâyeyi sadeleştirirken cümlelerin hedef dil grubu olan B1 seviyesine uygun olmayan dil bilgisi yapıları uygun olanlarla değiştirdik. Bunun yanı sıra günlük hayatta sıklıkla kullanılmayan kelimeleri metinden çıkartıp bunların yerine güncel kelimeleri kullandık. Kelime yoğunluğunu azaltmak için cümle akışı ve metnin anlamı üzerinde önemli yere sahip olmayan kelimeleri de metinden çıkarttık. Metin sadeleştirme uygulaması tamamlanarak alanda ihtiyaç duyulan okuma materyallerine katkıda bulunmak, sadeleştirme çalışmaları için bir örnek sunmayı hedefledik.
Özet (Çeviri)
Activities in the field of teaching Turkish as a foreign language aim not only provide students with basic language skills but also teach Turkish culture to foreigners. These skills are listed as listening, speaking, reading, and writing. In the Common European Framework of Reference for Languages (CEFR), communicative language activities are examined under two main headings: reception and production. Reception activities are subdivided into oral comprehension, audio-visual comprehension, and reading comprehension. Production activities are analyzed in two main categories: oral production and written production. Each process of perceiving and processing inputs presented verbally, visually, or in writing is considered a reception activity. In the process of learning a foreign language, reading skills hold an important place like other language skills. Reading skills provide students with the opportunity to gain knowledge about various situations such as vocabulary, grammar structures, cultural accumulation, and the way of life of society through reading materials. It also helps to achieve one of the goals of foreign language teaching; cultural transfer. Original texts and composition texts are frequently preferred in foreign language teaching. Composition texts are specially prepared for teaching a particular word or grammatical pattern. Texts prepared in various forms, such as news articles or a recipe, lack the nuanced structure of the language and are often used in textbooks. On the other hand, original texts allow the examination of the learned language in its natural context. Utilizing the richness of the language and written in an authentic style, these texts provide a unique insight. Literary works within original texts are employed to enhance students' language skills and foster cultural understanding in foreign language teaching. The lack of reading materials in teaching Turkish to foreigners prevents students from practicing enough reading and improving their skills. Short texts prepared for textbooks only offer language skills that students can use for communication purposes. However, reading skills are not limited to only communication purposes. Students discovering different structures of the Turkish language and cultural elements by reading appropriate materials selected from Turkish literature play a critical role in the language learning process. Materials prepared for the target audience in teaching Turkish to foreigners, focusing on reading skills, provide material richness suitable for the language level. Especially simplifying literary texts and making grammar structures understandable at the target level helps foreign students improve their reading skills and learn the language correctly. Because literary texts are one of the primary sources where the language is used correctly. These materials also contribute to the development of foreign language learners' reading habits. They are also effective tools for getting to know the culture of the target language, learning the subtleties of the language, and having an idea about social life. In this regard, we conducted a simplification study of the story“Cats”written by the artist of the Tanzimat Period, Samipaşazade Sezai. First, we simplified the original text into modern Turkish. Then, we simplified the story using various methods to obtain a text suitable for using it in teaching Turkish to foreigners. While simplifying the story, we replaced grammar structures that were not suitable for the target language group B1 level with alternatives. In addition, we used current words instead of words that are not actively used in daily life. We also removed words that are not important for the sentence flow and meaning of the text to reduce word density. We aimed to contribute to the reading materials needed in the field by completing the text simplification application.
Benzer Tezler
- Yabancı dil olarak Rusça öğretiminde edebi metinlerin işlevi
The function of literature in teaching Russian as a foreign language
ZOYA ŞENGÜDER
Doktora
Türkçe
2021
Batı Dilleri ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiRus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE İNANIR
- Maerchen im fremdsprachenunterricht
Yabancı dil öğretiminde masal
LERNA KARENS
Yüksek Lisans
Almanca
1996
Eğitim ve Öğretimİstanbul ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜLİN POLAT
- Bedî' sanatlarının Arapça öğretimindeki yeri
The place of Bedi̇'s art in the teaching of Arabic
MURAT AKTEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Doğu Dilleri ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CELAL TURGUT KOÇ
- Türkçede ve Arapçada simültane çevirinin geliştirme yöntemleri
Development methods of simultaneous interpretation in Turkish and Arabic
ZAINEB ARIF ABDULSAHEB ALSAATI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiYabancı Dil Öğretimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM ETHEM POLAT
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE