Tip 1 diyabetli hastalarda yeme tutumu, kinezyofobi ve davranış değişikliklerinin değerlendirilmesi
Evaluation of eating attitude, kinesychophobia and behavior changes in type 1 diabetic patients
- Tez No: 533711
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞE ÇARLIOĞLU
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları, Endocrinology and Metabolic Diseases
- Anahtar Kelimeler: Tip 1 Diyabet, Fonksiyonel Olmayan Tutumlar Ölçeği (FOTÖ), Yeme Tutum Testi (YTT), TAMPA Kinezyofobi, Type 1 Diabetes, Disfunctional Attitudes Scale (DAS), Eating Attitude Test (EAT), TAMPA Kinesiophobia Scale
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Erzurum Bölge Eğt. ve Arş. Hast.
- Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Giriş ve Amaç: Diyabet hastalığı her geçen gün hem ülkemiz hem de tüm dünya için giderek ciddiyeti artan ve üzerinde multidisipliner çalışma gerektiren bir halk sağlığı sorunudur . IDF 2015 yılındakiverilerine göre dünya genelinde 20-79 yaşlarında olan tahmini 425 milyon yetişkinin diyabet olduğunu ve 2040 yılında bu sayı 642 milyona ulaşacağı öngörülmektedir. ADA'nın 2012 hesaplamalarına göre yaklaşık diyabetin toplam mali yükü 245 milyar dolara çıktığı düşünülmektedir. Ayrıca diyabet neden olduğu akut ve kronik komplikasyonlar yükü ile ciddi mortalite ve morbiditelere neden olmaktadır. Tip 1 diyabet, genetik yatkınlığın, büyük ölçüde bilinmeyen çevresel faktörlerin birleşiminin bir sonucu olarak ortaya çıkan ve mutlak insülin eksikliği ile seyreden daha çok çocukluk ve adölesan çağda görülen bir hastalıktır. Tip 1 diyabetli hastalarında medikal tedavinin yanı sırayaşam tarzı değişiklikleri, hastanın psikososyal iyilik hali ve hasta eğitimi de önem taşır. Pek çok kronik hastalıkta olduğu gibi tip 1 diyabet hastalarında tedavi başarısızlığı hastanın psikososyal durumu ile ilişkilidir. Bu durumda hastada klinik-subklikinik depresyon, yeme bozuklukları ve fiziksel inaktive gibi hastalığın tedavi başarısı ile yakından ilişkili bozukluklar görülebilir. Bu gibi psikolojik ve davranışsal bozuklukların tansında kullanılan ölçeklernden bazıları Fonksiyonel olmayan tutumlar ölçeği (FOTÖ), yeme tutum testi(YTT) ve TAMPA kinezyofobi (TKÖ) ölçeğidir. Çalışmamızın amacı tip 1 diyabet hastaları ilekronik bir hastalığı olmayan bireyleri yukarıdaki 3 ölçeğe dayanarak psikososyal durumlarını karşılaştırmaktı. Ayrıca hastalık üzerinde etkili davranışsal ve psikolojik faktörleri saptamak ve bu faktörlerin glisemik kontrol ile nasıl bir ilişkisi olduğunu ortaya çıkarmaktır. Materyal ve Metod: Çalışmaya Ocak 2017 – Ocak 2018 tarihleri arasında Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri ve Endokrinoloji Klinikleri tarafından 50 tip 1 DM hastası ve 50 sağlıklı birey kontrol grubu olarak dahil edilmiştir. Hastalar 15-70 araşı kişilerden seçilmiştir. Multidisipliner olarak yapılması planlanan bu çalışmada, tip 1 DM tanısı nedeni ile erişkin endokrinoloji kliniği tarafından takip edilen hastalarda eşlik eden psikiyatrik bozuklukların tanımlanması için Yeme Tutum Testi (YTT), Fonksiyonel Olmayan Tutumlar Ölçeği (FOTÖ) ve TAMPA Kinezyofobi ölçeği kullanılmıştır. Prospektif vaka kontrol niteliğinde bir çalışma olarak planlanmıştır. Çalışmamızda toplanan veriler ve ölçek puanları SPSS programına geçirilip analiz yapılmıştır. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen bireylerin yaş ortalaması 25,3±6,17 yıl olarak saptandı. Değerlendirmeye alınan 100 bireyin %47 (n=47)kişisi erkek, %53 (n=53) kişisi kadındı. Hasta ve kontrol grubu yapılan ölçeklerin puanları açısından karşılaştırıldığında sadece FOTÖ onaylanma ihtiyacı alt ölçeği, FOTÖ bağımsız/otonom tutum alt ölçeği ve kinezyofobi ölçeği ile anlamlı bir farkın olduğu görüldü (P: 0,000). FOTÖ total ölçek puanı,FOTÖ mükemmeliyetçilik alt ölçeği, FOTÖ değişken tutum alt ölçeği, yeme tutumu ölçeği puanları hasta grubu ile kontrol grubu açısından anlamlı fark izlenmedi (P>0,05). HbA1c ile sadece kinezyofobi ve bazı FOTÖ alt ölçeklerinde pozitif korelasyon saptandı. Ek hastalık ve komplikasyon varlığı ile ölçek puanları arasında belirgin anlamlı ilişki görülmezken, fiziksel inaktivite ile sadece kinezyofobi ölçeğinde alınanpuanlar anlamlı düzeyde pozitif korelasyon izlendi (P:0,000). Aile de diyabet öyküsü ile sadece yeme tutum testi arasında anlamlı koralasyon izlendi (P: 0,021). Ayrıca vücut kitle indeksi, ile ölçeklerden alınan puanlar arasında anlamlı düzeyde korelasyonun olmadığı görüldü (P>0,05). Sonuçlar: Literatür ileuyumlu olarak tip 1 diyabet hastalarında bazı FOTÖ alt ölçek punalarıve kinzeyofobi ölçek puanı normal popülasyondan daha yüksek olduğu görülmüştür. FOTÖ total ölçeği ve yeme tutum testi puanları bizim çalışmamızda tip 1 diyabet hastaları ile normal popülasyon arasında anlamlı farklılık saptanmamıştır. Yine de çalışmamızda ifade ettiğimiz durumlar nedeniyle tip 1 diyabet hastaları fonksiyonel olmayan tutumlar, yeme bozuklukları ve kinezyofobi açısından detaylı araştırılmalıdır. Tip 1 diyabet tedavisinin bir parçası olan multidisipliner bir yaklaşımla hastalar takipedilmelidir. Glisemikkontrolü kötü olan hastalar, psikososyal olarak değerlendirilip ihtiyaç halinde psikiyatri bölümüne destek ve terapi için yönlendirilmelidirler.
Özet (Çeviri)
Introduction and Aim: Diabetes is a public health problem that is becoming increasingly serious and require multidisciplinary studies for both our country and the world. According to the data of IDF 2015, it is estimated that there are 425 million adults, 20-79 years old, who have diabetes in the world and in 2040 it will reach 642 million. According to ADA 2012 calculations, the total financial burden of diabetes is estimated to be 245 billion dollars. It also causes serious mortality and morbidity due to acute and chronic complications caused by diabetes. Type 1 diabetes is a more common childhood and adolescent disease that occurs as a result of a combination of genetic predisposition, largely unknown environmental factors, and with absolute insulin deficiency. In addition to medical treatment, lifestyle changes, patient's psychosocial well-being and patient education are important in patients with type 1 diabetes. As in many chronic diseases, treatment failure in patients with type 1 diabetes is associated with the psychosocial status of the patient. In this case, the patient may experience disorders affecting the success of treatment such as clinical-subclicinic depression, eating disorders and physical inactivity. Some of the scales used in the severity of such psychological and behavioral disorders are disfunctional attitudes scale (DAS), eating attitude test (EAT) and TAMPA kinesiophobia scale. The aim of our study was to compare the psychosocial status of patients with type 1 diabetes and those without a chronic disease based on the above 3 measures. It was also to determine the behavioral and psychological factors affecting the disease and to determine how these factors correlate with glycemic control. Materials and Methods: The study was conducted by the Erzurum Regional Education and Research Hospital Psychiatry and Endocrinology Clinics between January 2017 and January 2018. 50 type 1 DM patients and 50 healthy individuals aged 15-70 were included in the study. In this study, which is planned to be performed multidisciplinary, Eating Attitude Test (EAT), Disfunctional Attitudes Acale (DAS) and TAMPA Kinesychophobia Scale were used to identify concomitant psychiatric disorders in patients followed up by adult endocrinology clinic because of type 1 DM diagnosis. It was planned as a prospective-case control study. Data collected in our study and scale scores were analyzed in SPSS program. Results: The mean age of the subjects included in the study was 25.3 ± 6.17 years. Of the 100 individuals evaluated, 47% (n = 47) were male and 53% (n = 53) were female. When the patient and control groups were compared with respect to the scores of the scales, there was a significant difference with the subscale of DAS approved subscale, DAS independent / autonomous attitude subscale and kinesiophobia scale (P: 0.000). There were no significant differences between scores of the patient group and the control group in the total DAS scores, the DAS perfectionism subscale scores, the DAS variable attitude subscale scores and the eating attitude scale scores (P> 0.05). HbA1c showed a positive correlation only with kinesiophobia and some DAS subscales. In the presence of an additional disease, in the presence of complications and physical inactivity, only the scores on the kinesiophobia scale were positively correlated (P 0.05). Conclusions: In accordance with the literature, some DAS subscale scales and kinzeyophobia scale scores were higher in type 1 diabetes patients than the normal population. In our study, no significant difference was found between type 1 diabetic patients and the normal population in the total scores of DAS and eating attitude test scores. However, due to the situations that we described in detail in our study, patients with type 1 diabetes should be investigated in terms of dysfunctional attitudes, eating disorders and kinesiophobia. Patients should be followed with a multidisciplinary approach as part of the treatment of type 1 diabetes. Patients with poor glycemic control should be evaluated psychosocially and referred to psychiatry for support and therapy if needed.
Benzer Tezler
- Tip 2 diyabetli bireylerin kullandıkları alternatif tedavi yöntemlerinin beslenme alışkanlıkları ve özbakımları üzerine etkilerinin incelenmesi
Investigation of the effect of alternative treatment methods used by individuals with type 2 diabetes on nutrition habits and self-care
DİLANUR SÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve DiyetetikHaliç ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEYDA OKUDU
- Premenopozal tip 1 diyabetli kadın hastalarda menstrüel siklüsün besin tercihine etkisi
The effect of menstrual cycle on food preferences in premenopausal women with TYPE 1 diabetes mellitus
KÜBRA GÜLNİHAL ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURDAN GÜL
- Tip 2 diyabetes mellitus hastalarında yeme bağımlılığı sıklığının ve ilişkili faktörlerin incelenmesi
Examining the prevalence and related factors of food addiction among patients with type 2 diabetes mellitus
İSKENDER ARDA NACAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KENAN SAĞLAM
- Diyabet teknolojileri ile yaşam: Uyum ve uyumsuzluğun kökenleri ve klinik sonuçları
Living with diabetes technologies: Origins and clinical outcomes of adherence and nonadherence
BAŞAK ŞAŞMAZER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıHacettepe Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELÇUK DAĞDELEN
- Tip 2 diyabetli hastalarda kaygı düzeyi ile yeme davranışı ilişkisinin incelenmesi
Examination of the relationship of anxiety level and eating behavior in patients with type 2 diabetes
BETÜL EŞSİZ SEFER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Hemşirelikİstanbul Okan ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM YAZICI