Kahramanmaraşa Ovası'ndan toplanmış Hordeum spontaneum (yabani arpa) genotiplerinin bazı bitkisel özelliklerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma
A study on determination of some plant characteristics of Hordeum spontaneum (wild barley) genotypes collected from Kahramanmaras Plain
- Tez No: 533758
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA YILDIRIM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 53
Özet
Hordeum spontaneum, 2n=14 kromozoma sahip iki sıralı bir yabani arpa türü olup, Türkiye'nin tamamında doğal bitki örtüsü olarak yetişmektedir. Özellikle ülkenin güney kesimlerinde daha yoğun olarak bulunmaktadır. Bu tez çalışması, Güney Doğu Geçit Bölgesi'nde bulunan Kahramanmaraş Ovası'nın 10 farklı bölgesinden (Avşar Kampüs Doğu-1 ve Batı-2, Ahırdağı Orman, Türkoğlu İlçesi, Klavuzlu Kayseri Yolu, Pazarcık İlçesi Batı-1 ve Doğu-2, Karacasu Kampüsü, Aksu Araştırma Arazisi ve Narlı) toplanmış 10 Hordeum spontaneum popülasyonunun bazı bitkisel özelliklerinin incelenmesi üzerine odaklanmıştır. Çalışmada beş kültür arpası (İnce, Kalaycı, Çıldır, Özdemir ve Bilgi) standart çeşit olarak kullanılmıştır. Çeşitler başaklanma tarihi açısından Hordeum spontaneum genotiplerine kıyasla daha erkenci olmuş ve anasap yaprak sayısı, başakta başakçık ve tane sayısı açısından da üstün değerler vermişlerdir. Bitki boyu, üst boğumarası uzunluğu, başak uzunluğu ve kılçık uzunluğu açısından ise Hordeum spontaneum genotipleri daha yüksek değerler vermişlerdir. Kardeş ve metre karede başak sayısı ile yaprak eni ve boyu açısından ise fark görülmemiştir. Bitki boyu açısından arpa çeşitlerine ait değerler 86.27-91.17 cm aralığında olurken, Hordeum spontaneum genotiplerinde ise bu aralık 84.80-101.27 cm olmuştur. Diğer önemli parametrelerden başakçık sayısı sırasıyla 23.73-28.8 adet ve 24.00-24.67 adet, başakta tane sayısı sırasıyla 24.00-28.67 adet ve 16.67-23.33 adet, ana sap yaprak sayısı sırasıyla 4.33-5.33 adet ve 3.87-4.33 adet, üst boğum uzunluğu sırasıyla 21.87-29.60 cm ve 36.07-42.07cm, başak uzunluğu sırasıyla 10.87-11.73 cm ve 10.67-13.67 cm, kılçık uzunluğu sırasıyla 9.93-12.33cm ve 10.67-14.40 cm aralıklarında değişim göstermişlerdir. Çalışma sonunda, tarımsal bakımdan önemli görülen özellikler açısından arpa çeşitleri daha olumlu sonuçlar göstermiştir. Fakat, bu çalışmada Hordeum spontaneum genotiplerinin üstün olan özelliklerinin kültür arpasının ıslahında kullanılabilecek değerlerde oldukları görülmektedir.
Özet (Çeviri)
Hordeum spontaneum is 2n=14 chromosomes with two-row barley which is a wild type of barley and it is spontaneously grown in whole of Turkey as natural vegetation. Especially, it is located more intense in the southern part of country. In this thesis, we focused on some plant characteristics of 10 Hordeum spontaneum populations which were collected from 10 different locations of the Kahramanmaraş plain (Avşar Campus East-1 and West-2, Ahır Mountain Forest, Türkoğlu district, Klavuzlu Kayseri road, Pazarcık district West-1 and East-2, Karacasu Campus, Aksu Research Field and Narlı). Five cultivated barley (İnce, Kalaycı, Çıldır, Özdemir and Bilgi) were used as standard varieties in the study. The varieties were earlier than Hordeum spontaneum genotypes and gave superior values in terms of number per spike. Hordeum spontaneum genotypes gave higher values in terms o plant height, upper inter-nod length, spike length, and awn length. There was no difference tiller number and spike number per square meter and leaf width and long. In terms of plant height, barley varieties were ranged from 84.80 to 101.27 cm. In other important parameters of barley varieties and Hordeum spontaneum genotypes were respectively ranged from 23.73 to 28.8 number and from 24.00 to 24.67 number for number of spikelet per spike, from 4.33 to 5.33 number and from 3.87 to 4.33 number for leaf number per main stem, from 21.87 to 29.60 cm and from 36.07 to 42.07 cm for upper inter-nod length, from 10.87 to 11.73 cm and from 10.67 to 13.67 cm for spike length, from 9.93 to 12.33 cm and from 10.67 to 14.40 cm for awn length. Consequently, barley varieties showed more positively results for agriculturally important characteristics. However, some superior characteristics of Hordeum spontaneum genotypes are seen to be useful for breeding of cultivated barley.
Benzer Tezler
- Kahramanmaraş ili Narlı ovası tarım işletmelerinde pamuk üretiminin fiziki girdileri ve üretimin fonksiyonel analizi
Physical inputs of cotton production in agricultural enterprises of Narlı plain in Kahramanmaraş province
SÜLEYMAN KARAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER FARUK YALÇIN
- Metal mikroelementlerin alınabilirliği üzerine aktif kirecin etkisi
Effect of active lime on availability of DTPA extractable micronutrients
HATİCE SÜNBÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN DİKİCİ
- Kahramanmaraş'ta şehirsel gelişimin jeomorfolojik birimler ve doğal afetler üzerindeki etkisi
The impact of Kahramanmaraş urban development on the geomorphological units and natural disasters
MEHMET DENİZDURDURAN